Logo

1. Ceza Dairesi2023/9082 E. 2024/1566 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlünün hastanede kaldığı ve kuruma döndüğü esnada yanında gıda maddesi bulundurması nedeniyle verilen disiplin cezasının hukuka uygunluğu.

Gerekçe ve Sonuç: Hükümlünün sağlık sorunları ve hastanede kalması nedeniyle yanında bulundurduğu gıdaların kurum güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olması ve hükümlünün sağlık durumu gözetilerek disiplin cezası verilmesinin hukuka aykırı olduğu, ayrıca infaz hakimliğinin sadece şikayeti reddetmekle yetinmesi gerekirken disiplin cezasını onama yetkisi olmadığı halde onaması da usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:Ağır Ceza Mahkemesi

... Açık Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü bulunan ...'in, odalarda, eklentilerinde ve diğer alanlarda ilaç ve gıda maddesi stoku yapma eyleminden dolayı 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 42 nci maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendi gereğince 1 ay telefon etmekten yoksun bırakma cezası ile cezalandırılmasına dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Disiplin Kurulu Başkanlığının 11.01.2023 tarihli 2023/1 sayılı kararına karşı yapılan şikâyetin reddi ile disiplin kurulu kararının onaylanmasına ilişkin ... İnfaz Hâkimliğinin 18.01.2023 tarihli ve 2023/103 Esas, 2023/126 Karar sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine dair mercii ... 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 27.02.2023 tarihli ve 2023/97 değişik ... sayılı kararı ile ilgili olarak;

Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 11.10.2023 tarihli ve 94660652-105-12-7424-2023-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 13.11.2023 tarihli ve 2023/9082 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;

I. İSTEM

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 13.11.2023 tarihli ve 2023/9082 sayılı kanun yararına bozma isteminin;

“Dosya kapsamına göre,

1- Hükümlünün, sağlık sorunları sebebiyle hastanede bulunduğu sırada 28.12.2022 tarihinde hastane odasında yapılan aramada ve aynı tarihte hastaneden ceza infaz kurumuna kabul edildiği esnada yapılan üst aramasında yanında çeşitli gıda maddeleri bulundurduğunun tespit edilmesi üzerine, ... Açık Ceza İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu Başkanlığının 11.01.2023 tarihli kararı ile ihtiyacından fazla gıda maddesi bulundurduğu gerekçesiyle 5275 sayılı Kanun’un 42 nci maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendi gereğince 1 ay telefon etmekten yoksun bırakma cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesini takiben, anılan karara karşı yapılan şikâyetin reddine karar verilmiş ise de,

5275 sayılı Kanun'un 37 nci maddesinde yer alan, "...Hükümlünün duruşma, sağlık, eğitim ve çalışma gibi nedenlerle geçici olarak kurum dışında bulunduğu yerler de bu fıkranın uygulanması bakımından kurum olarak kabul edilir." şeklindeki, anılan Kanun'un 42 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci bendinde yer alan, "Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama cezası, hükümlünün bir aydan üç aya kadar mektup, faks ve telgraf almak ve yollamaktan, televizyon izlemekten, radyo dinlemekten, telefon etmekten ve diğer iletişim araçlarından yararlanmaktan tamamen veya kısmen yoksun bırakılmasıdır.

(2) Bu cezayı gerektiren eylemler şunlardır:

a) Protesto amacıyla idarece verilen yemeği topluca almama eylemine katılmak.

b) Kurum işyurdu yönetim kurulunca uygun görülen işte çalışmamak.

c) Herhangi bir şeyi protesto amacıyla veya idareye karşı toplu olarak sessiz direnişte bulunmak.

d) Odalarda, eklentilerinde ve diğer alanlarda ilâç ve gıda maddesi stoku yapmak.

e) Gereksiz olarak marş söylemek veya slogan atmak.

f) Kurum idaresine bildirilen telefon numarası aracılığıyla ya da teknik müdahale ile başka bir hatta yönlendirme yapmak suretiyle görüşme hakkı olmayan kişilerle görüşmek." şeklindeki,

Anılan Kanun'un 72 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci bendinde yer alan, "Hükümlüye Adalet ve Sağlık bakanlıklarınca birlikte belirlenecek kalori esasına göre, sağlıklı ve güçlü kalması için nitelik ve nicelik olarak besleyici, sağlık koşullarına uygun, makul çeşitlilikte, yaş, sağlık, çalıştığı işin özelliği, dinî ve kültürel gerekleri göz önünde tutularak besin verilir ve içme suyu sağlanır.

(2) Hükümlü, kendisine verilen günlük besin ve ihtiyaç maddeleri dışındaki ihtiyaçlarını kurum kantininden sağlayabilir. Kantini bulunmayan kurumlarda, bu maddeler, idarenin izin ve kontrolü altında dışardan sağlanabilir." şeklindeki,

Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik'in 4 üncü maddesinde yer alan, "Koğuş, oda ve eklentilerinde kantinden temin edilebilen sebze, meyve ve diğer gıda maddeleri bulunabilir." şeklindeki ve anılan Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde yer alan, "Açık ceza infaz kurumlarında ve çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlüler, kapalı ceza infaz kurumlarında bulundurulabilecek eşyalara ek olarak, ceza infaz kurumunun güvenliğini tehdit etmemek ve kanunlara aykırı olmamak koşuluyla, cins ve miktarı idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenen giyim, gıda ve diğer eşyalarını koğuş, oda ve eklentilerinde bulundurabilir.” şeklindeki düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde,

Hükümlünün tedavi edilmesi amacıyla götürüldüğü hastane odasının kurum sayılan yerlerden olduğu, gerek burada bulunduğu sırada gerekse hastaneden ceza infaz kurumuna sevk edildiği esnada ceza infaz kurumunda uygulanan kuralların geçerli olduğu, bu kapsamda hükümlünün kendisine verilen günlük besin ve ihtiyaç maddeleri dışındaki ihtiyaçlarını kurum kantininden, hastanede bulunduğu sırada ise hastane kantininden sağlayabileceği gibi, incelenen dosya içerisinde yer alan sağlık raporları incelendiğinde hükümlüye mide kanseri teşhisi konulduğu (midede polip lezyonlar karsinoid tümör) dikkate alındığında, hükümlünün savunmalarında ve aşamalarda beyan ettiği üzere kendisine temin edilen gıda maddeleri dışında gıda maddesi gereksinimleri bulunduğu, bu şekilde bir hastalığa sahip kişinin hangi gıda maddelerine ihtiyaç duyduğu, hangilerinin ihtiyacından fazla olduğunun öngörülemeyeceği, keza hükümlünün sağlık sorunları da gözetildiğinde bulundurulan gıda maddelerinin ceza infaz kurumunun güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olduğu anlaşılmakla "ihtiyacından fazla gıda maddesi bulundurduğu" gerekçesiyle disiplin cezası tayin edilemeyeceği gözetilmeksizin, itirazın bu yönlerden kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde,

Kabule göre de,

2- 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan, “İnfaz hâkimi, inceleme sonunda şikâyeti yerinde görmezse reddine; yerinde görürse, yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verir.” ve 5275 sayılı Kanun’un 48 ... maddesinin üçüncü fıkrasında, "..(3) Disiplin cezalarının infazı; a) Hücreye koyma ve odaya kapatma cezasının infazına, infaz hâkiminin onayı ile başlanır..." şeklinde yer alan açıklamalara nazaran, onaylamaya ilişkin düzenlemenin, hücre cezalarında disiplin cezasının kesinleşmesinden sonra infaz aşamasında verilmesi gereken bir karar olduğu, diğer disiplin cezalarında ise onaylamaya ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığının anlaşılması karşısında, hükümlü tarafından yapılan şikâyetin sadece reddine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, ayrıca disiplin cezasının onaylanmasına da karar verildiği cihetle, itirazın bu yönden kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”

Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.

II. GEREKÇE

1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;

(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.

(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.

(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.

Şeklinde düzenlenmiştir.

2. Hükümlüye mide kanseri teşhisi konulduğu anlaşılmakla, sağlık sorunları dikkate alındığında hükümlünün tedavi gördüğü hastane odasında ve tedavi sonrası Açık ceza infaz kurumuna alındığı sırada yanında getirdiği gıda maddelerinin ceza infaz kurumunun güvenliğini tehlikeye düşürecek nitelikte kabul edilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla, hükümlü hakkında "ihtiyacından fazla gıda maddesi bulundurduğu" gerekçesiyle disiplin cezası verilmesinin hukuka aykırı olduğu görülmüştür.

3. 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre, “İnfaz hâkimi, inceleme sonunda şikâyeti yerinde görmezse reddine; yerinde görürse, yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verir.” şeklindeki düzenleme gereğince hükümlünün şikayetinin reddine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, ayrıca hükümlüye verilen disiplin cezasının niteliği gereği de yasal olarak İnfaz Hakiminin onayı gerekmediği halde disiplin cezasının onaylanmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.

4. Açıklanan bu sebeplerle, hükümlünün şikayetinin reddine dair İnfaz Hakimliğince verilen karar karşı yapılan itirazın kabulü yerine reddine dair itiraz merciince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.

III. KARAR

1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,

2. ... 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 27.02.2023 tarihli ve 2023/97 değişik ... sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,

Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,

08.03.2024 tarihinde karar verildi.