"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis istekli dava sonunda, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince verilen 30/12/2020 tarihli, 2020/692 Esas, 2020/1481 Karar sayılı karar, yasal süre içerisinde davacılar vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 09/02/2022 Çarşamba günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... geldi. Davetiye tebliğine rağmen davalılar vekili gelmedi. Yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakanları ... dava dışı 1129 ada 2 parsel üzerindeki gecekondunun zilyedi iken taşınmazın maliki olan dava dışı kooperatif tarafından mirasbırakan ve taşınmazdaki diğer gecekondu sahiplerine karşı açılan elatmanın önlenmesi ve yıkım davası sırasında taraflar arasında sulh anlaşması imzalandığını, anlaşma uyarınca mirasbırakanın gecekonduyu tahliye edip kooperatife teslim ettiğini, bunun karşılığında mirasbırakana kooperatif tarafından yapılacak 70 m2 büyüklüğünde bir daire verilecek iken mirasbırakanın bu daireyi takasta kullanıp haklarına karşılık çekişme konusu 121 ada 2 parsel sayılı taşınmazı aldığını, taşınmazın bedelinin kooperatif tarafından ödendiğini, karşılığında da mirasbırakanın kooperatifteki hissesinin devredildiğini, ancak taşınmazın mirasbırakan adına değil de oğulları olan davalılar ... ve bir kısım davalıların mirasbırakanı ... adına tescil edildiğini, davalıların taşınmazı satın alma güçlerinin bulunmadığını, kız çocuklarından mal kaçırmak amacıyla muvazaalı işlem yapıldığını ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptali ve tescile, mümkün olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar, çekişme konusu taşınmazın bedeli kendileri tarafından ödenerek satın alındığını, mirasbırakanın taşınmazın alımında katkısının bulunmadığını, tenkis isteği bakımından hak düşürücü sürenin geçtiğini belirtip davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İstanbul Anadolu 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/12/2019 tarihli ve 2014/122 E., 2019/490 K. sayılı kararıyla, davalılar Lütfi, Erdal ile bir kısım davalıların mirasbırakanı ...'nin çekişme konusu taşınmazı 3. kişilerden satış yoluyla temlik aldıkları, taşınmazda mirasbırakanın hiç bir zaman malik olmadığı, gizli bağış iddiası ile ilgili olarak 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın uygulanamayacağı gerekçesiyle tapu iptali ve tescil isteğinin reddine; diğer taraftan taşınmazın mirasbırakan tarafından yapılan kazandırma ile davalılar adına alındığı iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle tenkis isteğinin de reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili, davalıların gecekonduları olduğu ve buradan gelen parayla davaya konu yeri satın aldıklarını iddia ettiklerini, fakat bu gecekonduların nasıl edindiklerinin açıklanmadığını, evrak üzerinde gecekondu maliki gibi gözüktüklerini fakat bu hakkın kendilerine karşılıksız ve muvazaalı olarak babaları tarafından sağlandığını, taşınmazın alımında kullanılan kooperatif hisselerinin, mirasbırakana ait gecekondunun karşılığı olarak bedelsiz olarak alındığını, yerel mahkemece dinlenen tanık beyanlarının yok sayıldığını oysa tanık beyanları ile; mirasbırakanın maddi durumunun çok iyi olduğunun, yeri satmaya ihtiyacı olmadığının, gecekondunun tüm eklentileri ile beraber mirasbırakan İsmihan'a ait olduğunun sabit olduğunu, mirasbırakanın kızlarına mal verme yanlısı olmadığını, oğullarını koruduğuna dair ifadeler hiç dikkate alınmadan karar verildiğini, mirasbırakanın iradesinin irdelenmediğini, davalıların satın alma savunmalarının doğru olmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 30/12/2020 tarihli, 2020/692 Esas, 2020/1481 Karar sayılı kararıyla, yerel mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusu 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan reddedilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini tekrarla kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
Muris muvazaasında, 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237., (Borçlar Kanunu'nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun
veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı (V/3.2.) paragraftaki yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre Bölge Adliye Mahkemesince yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 09/02/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.