"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında;
Kadastro sonucunda Ordu/ Merkez - Kumbaşı Mahallesi çalışma alanında bulunan 310 parsel sayılı 15.834,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, ... ve müşterekleri adına tespit ve tescil edilmiş, bilahare 2012 yılında yapılan uygulama kadastrosu sırasında taşınmaz, 118 ada 15 parsel numarasıyla ve 15.810,76 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir.
Davacı ... Müdürlüğüne İzafeten 7. Bölge Müdürlüğü vekili, dava konusu taşınmazın bir bölümünün, ... adına 2005 yılında kamulaştırma sonucunda yol olarak terkin edildiği halde, kadastro çalışmaları sırasında özel mülkiyete tahdit ve tespit edildiğini ileri sürerek, söz konusu taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile kamulaştırılan bölümün yol olarak terkinine karar verilmesi istemiyle askı ilan süresi içerisinde Kadastro Mahkemesinde dava açmıştır.
Bir kısım davalılar ... ve müşterekleri, davanın açılmasına kendilerinin sebebiyet vermediğini, yargılama masraflarından sorumlu tutulmak istemediklerini bu nedenle davayı kabul ettiklerini beyan etmişlerdir.
Kadastro Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, davanın uygulama kadastrosuna ilişkin olmayıp, mülkiyete ilişkin olduğu gerekçesiyle Mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ve yetkili Ordu Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, taşınmazın uygulama tespiti gibi tesciline karar verilmiş, hüküm temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce kamulaştırma çalışması yapıldığı, dava konusu taşınmazın bir bölümünün Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2005 Tarih, 2005/240 Esas, 2005/419 sayılı kararı uyarınca yol olarak terkinine karar verildiği, davacının talebi halinde bu kararın infaz edilebileceği, bu nedenle ortada dava açmayı gerektirir bir durum bulunmadığı, meselenin davacının idareye başvuru yapmasıyla çözümleneceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR
Mahkemece, Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2005 tarih, 2005/240 Esas, 2005/419 Karar sayılı ilamının, davacının idareye başvurusu üzerine her zaman infaz edilebileceği, bu nedenle ortada dava açmayı gerektirir bir durum bulunmadığı kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Dosya kapsamından, dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde, Karayolları Genel Müdürlüğünce 2005 yılında kamulaştırma çalışması yapıldığı, dava konusu taşınmazın bir bölümüne, yol inşaatı ve emniyet sahası olarak tahsis edilmek üzere idarece acele el koyulduğu, bilahare davacı idare tarafından taşınmazın el koyulan bölümünün idare adına tescili istemiyle, Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/240 Esas sayılı dosyasında dava açıldığı, yargılama sonunda Mahkemenin 29.12.2005 Tarih, 2005/419 sayılı kararıyla, taşınmazın 9.351,21 metrekarelik bölümünün yol olarak terkinine karar verildiği, eldeki davanın uygulama kadastrosuna yönelik olmayıp, mülkiyet hakkına dayalı olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacıya Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2005 Tarih, 2005/240 Esas, 2005/419 sayılı kararının infazı için süre ve yetki verilmemiş, mahallinde keşif yapılarak taşınmazın mevcut niteliğinin ne olduğu belirlenmediği gibi, dava konusu taşınmaza ilişkin kamulaştırma haritaları dosya arasına getirtilip uygulanmamış, teknik bilirkişiden taşınmazın tamamının veya bir bölümünün kamulaştırma sahasında kalıp kalmadığını açıklayan, taşınmaza ait tesis, uygulama ve kamulaştırma haritalarını çakıştırır şekilde gösteren ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmamıştır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmaza ait ilgili kamulaştırma kroki ve haritaları getirtilip dosya ikmal edilmeli, Ordu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2005 Tarih, 2005/240 Esas, 2005/419 sayılı kararının infazının sağlanması için davacı tarafa süre ve yetki verilmeli, bundan sonra mahallinde ziraat mühendisi bilirkişisi ve teknik bilirkişinin katılımıyla keşif yapılmalı, yapılacak bu keşifte dava konusu taşınmazın, halen kamu malı niteliğinde, aktif biçimde yol olarak kullanılan yerlerden olup olmadığı belirlenmeli; buna ilişkin mahkeme gözlemi tutanağa geçirilmeli, ayrıca keşif sırasında hazır bulundurulacak fotoğrafçıya da değişik açılardan taşınmazın fotoğrafları çektirilerek dosya arasına konulmalı; ziraat mühendisi bilirkişiden taşınmazın mevcut niteliği hakkında rapor alınmalı; teknik bilirkişiden, dava konusu taşınmaza ait tesis kadastrosu, uygulama kadastrosu ve kamulaştırma haritasının ölçeği eşitlenerek çakıştırılmak suretiyle dava konusu taşınmazı gösterir krokili rapor düzenlemesi istenilmeli; buna göre dava konusu taşınmazın idarenin kamulaştırma haritası kapsamında kalıp kalmadığı, taşınmazın aktif biçimde yol olarak kullanılan bölümü olup olmadığı belirlenmeli, bundan sonra sonucuna göre bir karar verilmelidir. Açıklanan şekilde araştırma ve inceleme yapılmaksızın, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/09/2021 gününde oybirliği ile karar verildi.