"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen tescil davası sonunda, Yerel Mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar müdahiller vekili, Hazine, ... ve ... vekilleri tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Davacı, ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1975 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle, 11.08.2014 tarihinde dava açmıştır.
Davalı Hazine temsilcisi duruşmada alınan beyanında davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince, MK-713/1. maddesi gereğince kazandırıcı zamanaşımı ile taşınmaz edinme şartları davacı lehine gerçekleştiği gerekçesiyle; davanın kabulü ile 21.05.2015 tarihinde hazırlanan bilirkişi raporunun ekinde bulunan koordinatlı krokide (A) harfi ile işaretli bulunan 36.902,01 m2 büyüklüğündeki tescil harici taşınmazın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Somut olayda, dava konusu edilen taşınmaz bölümünün kök muris ...’dan geldiğinin sabit olduğu, keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarında taşınmazın kök muristen intikal ettiği, taksim sonucunda davacı ...’a düştüğü beyan edilmiş, dosya arasında bulunan ve aynı yere ilişkin ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/235 Esas - 2009/194 Karar sayılı dosyasında ise keşifte alınan beyanlarda taşınmazın kök muris ...’dan intikal ettiği, taksim sonucunda davacı ...’e düştüğünü beyan ettikleri ve böylece taşınmazın kime düştüğü hususunda çelişki oluştuğu anlaşılmıştır. Öte yandan dosya arasında 1985 ve 1999 yıllarına ait hava fotoğrafları bulunmasına rağmen yöntemince incelemesi yaptırılmamıştır.
Hal böyle olunca; Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilmek suretiyle taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı olduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ( bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilen stereoskopik hava fotoğrafları ile taşınmazlara komşu durumunda bulunan taşınmazların kadastro tespit tutanakları ile varsa dayanakları dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, tarafsız, taşınmazların durumunu bilebilecek yaşta ve yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile ziraat bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek mahalli bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, tüm mirasçılar arasında geçerli bir taksimin olup olmadığı, taksim var ise dava konusu taşınmazın kime düştüğü, dosya arasında bulunan ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/235 Esas - 2009/194 Karar sayılı dosyasında keşifte alınan beyanlar ile eldeki davada keşifte alınan beyanlar arasındaki çelişkiler giderilmeli, taşınmazın öncesinin mera, yaylak, kışlak ya da genel harman yeri olup olmadığı, taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmişlerse ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; fen bilirkişisinden, dosya arasında bulunan anılan dava dosyası ile dava konusu edilen bölüm çakıştırmalı şekilde gösteren, aynı harita üzerinde zemindeki kullanım durumu işaretlenmiş ayrıntılı rapor alınmalı ve keşfi takibe imkan verir, bilirkişi sözlerini denetlemeye elverişli harita düzenlettirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişisinden, dava konusu taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmaz bölümünü komşu parsellerle birlikte ele alan, taşınmazların öncesini ve mevcut niteliğini, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadıklarını, böyle yerlerden iseler imar-ihyaya konu edilip edilmediklerini, edilmişlerse imar-ihyalarının hangi tarihte tamamlandığını ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü açıklayan, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek stereoskop aletiyle incelenmeleri neticesinde, taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, öncesinin ne olduğunu, imar-ihyaya konu edilip edilmediğini, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalılar vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... ve Urfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.09.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi