"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS
Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemece asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar asıl ve birleştirilen davalarda davalılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Asıl ve birleştirilen Salihli 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/49 Esas, Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/832 Esas sayılı davaları muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/718 Esas (bozmadan sonra 2018/376 Esas) sayılı davası TBK 19. maddesine dayalı araç satışı ve hat devir işleminin iptali istemine ilişkindir.
Asıl davada davacı ..., murisin 106 ada 7 parsel sayılı taşınmazı satış işlemi ile davalı ...'ye devrettiğini, temlikin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının miras payı oranında iptali ile adına tesciline, olmaz ise tenkise ya da bedele karar verilmesini talep etmiş, davalısı olduğu birleştirilen davalarda, iddiaların doğru olmadığını belirtip davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ..., murisin paylaştırma yaptığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Birleştirilen Salihli 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/49 Esas sayılı davasında davacılar ..., murisin 106 ada 8 parsel sayılı taşınmazı satış işlemi ile davalı ...'e devrettiğini, temlikin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının miras payları oranında iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Birleştirilen Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/832 Esas sayılı davasında davacı ..., murisin 104 ada 18 parsel sayılı taşınmazı satış işlemi ile davalı ...'ye devrettiğini, temlikin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının miras payı oranında iptali ile adına tesciline olmaz ise tenkise, tescile veya bedelin yasal faizi ile ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., iddianın doğru olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Birleştirilen Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/718 Esas sayılı davasında davacılar ve ... murisin sahibi olduğu Salihli Belediyesi şehir içi ring hattını ve minibüsü davalı ...'e devrettiğini, bu işlemin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı danışıklı olduğunu ileri sürerek araç bedelinin tahsilini ve hattın miras payları oranında adlarına kaydına karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, 2011/718 Esas sayılı dosyada işlemin muvazaalı olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne dair verilen karar Dairece; "...araç ve hattının mirasbırakan tarafından davalıya temlikinin TBK 19. maddesinde düzenlenen genel muvazaa kapsamında muvazaalı olup olmadığının incelenmesi, taraflar arasında görülmekte olan tapu iptali ve tescil davası da birlikte değerlendirilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği..." gerekçesi ile bozulmuş, bozma kararına uyulduktan sonra asıl dava ile birleştirilmiştir.
Mahkemece, murisin paylaştırma amacı ile temlikleri yaptığı gerekçesi ile asıl ve birleştirilen davaların reddine dair verilen karar Dairece; "... muris ...,'nin mirasçısı olan eşi ...ye herhangi bir kazandırmada bulunmadığı, o halde, mirasbırakan Niyazi'nin sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yaptığından söz edebilme olanağı yoktur... Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/718 E 2013/505 K sayılı dosyasının getirtilip değerlendirilmesi gerektiği..." gerekçesi ile bozulmuş, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda; asıl ve birleştirilen davalara konu tüm devirlerin muvazaalı olduğu gerekçesi ile asıl ve birleştirilen davaların kabulüne karar verilmiştir.
TMK 6. maddesinde; "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür", HMK 190/1. maddesinde; "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir " düzenlemeleri yeralmaktadır.
Somut olayda, dosya içeriği ve dinlenen tanık beyanları değerlendirildiğinde murisin yaptığı taşınmaz devirlerinin mal kaçırma amacı ile yapıldığı ispatlanamadığı gibi, birleştirilen davaya konu minibüs hattının ve minibüsün devrinin muvazaalı olduğu iddiası da TBK 19. maddesinde düzenlenen genel muvazaa ilkeleri kapsamında ispatlanabilmiş değildir .
Hal böyle olunca asıl ve birleştirilen davaların reddi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Asıl ve birleştirilen dava davalılarının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle (6100 sayılı yasanın geçici 3. maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 29/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(Muhalif)
-KARŞI OY-
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle murisin tüm mirasçıları kapsar, kabul edilebilir ve hak dengesini gözetir bir paylaşım yapmadığı, tüm temliklerin muvazaalı olduğu gözetildiğinde verilen karar doğrudur. Hüküm onanmalıdır. Çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.