"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - MÜLKİYETİN TESPİTİ
Taraflar arasındaki tapu iptal tescil ve mülkiyetin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin kararın, davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacı vekili ile ihbar olunan ... Vergi Dairesi vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili tarafından verilen 25/08/2017 havale tarihli dava dilekçesinde, çekişmeli 241 ada 6 parsel sayılı taşınmazın davalı adına tespit gördüğünü, dava konusu parselin daha önce dava dışı...... isimli kişiye ait olduğunu, taşınmazın malikinin kadastro tespitinden önce taşınmazını satılığa çıkarttığını, müvekkili ile davalının amca yeğen olduğundan bu taşınmazı aralarında yaptıkları 01/10/2009 tarihindeki özel anlaşma ile eşit olarak 15.000,00 TL'ye satın aldıklarını, müvekkilinin taşınmaz üzerine kadastrodan sonra üç katlı bir bina yaptırdığını, davalının borçları nedeniyle taşınmazın haczedildiğini, müvekkiline ait muhdesatın da tehdit altında olduğunu, bu nedenlerle çekişmeli taşınmazın tapusunun kısmen iptali ile 1/2'sinin müvekkili adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini, ayrıca dava konusu parsel üzerindeki muhdesatlardan batı tarafta yer alan üç katlı binanın müvekkiline ait olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde, davalının iddialarının doğru olduğunu, taşınmazda haciz bulunduğundan devredemediğini, davayı kabul ettiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 20/12/2018 tarihli ve 2017/372 E., 2018/777 K. sayılı kararıyla; davalının ön inceleme aşamasından önce 19/02/2018 tarihli davaya cevap dilekçesinde, davacının davasını kabul ettiğini açıkça belirttiğinden dolayı davacının tapu iptal ve tescil talebi yönünden davanın kabul nedeniyle kabulüne karar verilmiş; davacının dava konusu parsel üzerindeki muhdesatlardan batı tarafta yer alan üç katlı binanın müvekkiline ait olduğunun tespiti talepli davası açısından ise taraflar arasında görülmekte olan herhangi bir ortaklığın giderilmesi davası, kamulaştırma işlemi veya kentsel dönüşüm işlemi bulunmadığından, bu talebi yönünden hukuki yarar bulunmadığı açık olduğu gerekçesiyle, davacının tapu iptali ve tescil talebinin kabul nedeniyle kabulü ile; çekişmeli 241 ada 6 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının 1/2'lik kısmının iptali ile iptal edilen 1/2'lik kısmın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye 1/2'lik kısmın mevcut tapu maliki üzerinde bırakılmasına, davacının dava konusu parsel üzerindeki muhdesatlardan batı tarafta yer alan 3 katlı binanın müvekkiline ait olduğunun tespiti talepli davasının hukuki yarar dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, aidiyetin tespiti davasının açılabilmesi için her ne kadar Yargıtay kararlarında üç davadan bahsedilmiş ise de hukuki yararın sadece bu üç dava ile sınırlı olmadığını, çekişmeli taşınmazlarda davalının borçları nedeniyle hacizler bulunduğu, kıymet takdiri yapıldığını, satış sürecine gelindiğini, bu nedenle açılan davada müvekkilinin hukuki yararının bulunduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesinin 24/05/2019 tarihli ve 2019/543 E., 2019/1008 K. sayılı kararıyla; Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, hukuki yararın dava şartı olması nedeniyle Mahkemece re'sen nazara alınmasının gerekmesine, dava konusu taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası, kentsel dönüşüm uygulaması ya da kamulaştırma işlemi bulunmadığından, davacının muhdesatın aidiyetinin tespiti davasını açmasında güncel hukuki yararının bulunduğundan söz edilemeyeceğine (Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 18/04/2016 tarihli ve 2014/22739 E., 2016/7109 K. sayılı ilamı) göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacının istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve İhbar olunan ... Vergi Dairesi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz nedenleri
2.1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde, dava konusu taşınmazın haciz ile satılma aşamasında olduğundan, davacının bu davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu, satış işlemine gelmiş icra işleminde de hak kaybına uğranılacağını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.2. İhbar olunan vergi dairesi vekili temyiz dilekçesinde, dava konusu taşınmazda kanuni haciz olup, davada hak talepleri bulunduğunu ve temyiz talep etme haklarının da bulunduğunu belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptal ve tescil ile mülkiyetin tespiti istemine ilişkindir.
3.2.İlgili Hukuk
3402 sayılı Kanu'nun 19/2 maddesinde “Taşınmaz mal üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlarından birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilir “ hükmüne yer verilmiştir.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Temyiz hakkı dava hakkının uzantısı olup ihbar olunan ... Vergi Dairesinin davası ya da davaya bir katılımı bulunmadığından, temyize başvuru hakkı da bulunmamaktadır.
3.3.2. Kadastro sonucunda çekişmeli 241 ada 6 parsel sayılı 556,30 metrekare çay bahçesi vasfıyla senetsizden hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
3.3.3. Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (III.) nolu bendinde yer verilen İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesine, kararın (IV./3.) nolu bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesine ve özellikle davacının temyize konu ettiği binanın tespitten sonra yapıldığının ve 3402 sayılı Yasa'nın 19/2 maddesinin uygulanma imkanının bulunmadığının anlaşılmasına göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
1- İhbar olunan ... Vergi Dairesi vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2-Davacının yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nin 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 36,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 08/02/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.