"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : TRABZON 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU KAYDINDAKİ ŞERHİN KALDIRILMASI
Taraflar arasındaki tapunun beyanlar hanesindeki şerhin iptaline ilişkin davadan dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine ilişkin kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 2240 ada 19 parsel sayılı taşınmaza davacı ve davalının 1/2 paylarla malik olduklarını, taşınmaz üzerine satın alınmasından sonra davacı ve davalının masraflarını eşit karşılamak suretiyle 5 katlı bina inşa ettiklerini, ancak tapu kaydının beyanlar hanesinde "üzerindeki E harfli ev ...’a aittir" şeklinde ibarenin yer aldığını, oysa taşınmazın 1980'li yıllardan bu yana bina yapımı da dahil olmak üzere tüm vergilerinin ortak verildiğini, beyannamelerin dilekçe ekinde sunulduğunu belirterek taşınmaz üzerindeki şerhin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın kadastro tespitinin davacı tarafından yaptırıldığını, söz konusu evin kadastro tespitinden evvel taşınmaz üzerinde bulunduğunu, kadastro tutanaklarının 24/01/1983 tarihinde kesinleştiğini, bu nedenle davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, Almanya'da çalışan davalının evi inşa ettiğini ve tüm giderlerini karşıladığını, davacının böyle bir evi yaptırabilecek ekonomik durumunun olmadığını belirterek, öncelikli olarak davanın Kadastro Kanunu'nun 12/3 maddesi gereğince usulden reddine, aksi halde ise davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28/05/2019 tarihli ve 2019/38 Esas - 2019/243 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın evvelinde 944 parsel sayılı taşınmaz olarak kadastro tespitinin 12/11/1986 tarihinde kesinleştiği, beyanlar hanesinde (E) harfi ile gösterilen evin ...’a ait olduğunun belirtildiği, imar uygulaması neticesinde 2240 ada 19 parsel numarasını aldığı, 3402 sayılı Yasa'nın 12/3. maddesi gereğince 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacı ... vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmaz üzerindeki evin davalı ile birlikte yapıldığını, beyanlar hanesindeki şerhin gerçeği yansıtmadığı için düzeltilmesini talep ettiklerini, Mahkemenin taşınmaz üzerindeki evi kimin yaptığı konusunda herhangi bir araştırma yapmadığını, açılan davanın tapu kayıt tashihi davası olduğunu, bu tür davalarda hak düşürücü sürenin işlemeyeceğini belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir
3. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi 15/11/2019 tarihli ve 2019/1737 Esas - 2019/2058 Karar sayılı kararıyla; dosya içeriği ve beyanlara göre davanın kadastro öncesi hukuki nedene dayalı olarak açılan ve beyanlar hanesinde yazılı bulunan muhdesat şerhinin iptaline ilişkin olduğu, Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesine göre 10 yıllık hak düşürücü süreye tabi olduğu, davanın belirtilen süre içerisinde açılmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili, temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini tekrar ile, davalarının tapuda kayıt tashihi olduğunu, dolayısı ile hak düşürücü süreye tabi olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava dilekçesindeki açıklamalar ve iddianın ileri sürülüş biçimine göre, kadastro öncesi nedene dayalı olarak tapunun beyanlar hanesindeki şerhin iptali isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12/3. maddesi
3.3. Değerlendirme
3.3.1. 3402 sayılı Yasa’nın 12/3. maddesinde, kadastro tutanaklarında belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanılarak itiraz olunamayacağı ve dava açılamayacağı belirtilerek, mülkiyete ilişkin talepler yönünden hak düşürücü süre dava şartı olduğundan yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilecektir.
3.3.2. Somut olayda çekişmeli taşınmazın kadastro tutanağının kesinleştiği 12/11/1986 tarihi ile davanın açıldığı 05/02/2019 tarihi arasında 3402 sayılı Yasanın 12/3. maddesinde belirlenen hak düşürücü sürenin geçtiği kuşkusuzdur.
3.3.3. Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre kararın (IV./3.) nolu bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
1- Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin temyiz itirazının reddiyle usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 36,30 TL onama harcının temyiz edenden alınmasına, 15.02.2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.