"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki ihdasen Hazine adına oluşan tapu kaydının iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece verilen davanın reddine ilişkin karar, davacı vekili ve asli müdahiller vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I.DAVA
Davacı vekili, Kızıltepe ilçesi, Oda köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında taşlık olarak tespit harici bırakılan taşınmazın kadastro tespitinden sonra müvekkili tarafından taşları temizlenerek imar ve ihya edildiğini, imar-ihyadan sonra 25 yılı aşkın süredir kullanıldığını ileri sürerek, imar ve ihya ile kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava konusu taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.
Yargılama sırasında 22.12.2010 tarihinde dava konusu edilen taşınmaz 1462 parsel numarasıyla tarla ve taşlık vasfıyla Hazine adına idari yoldan tescil edilmiştir. ... çekişmeli taşınmaz bölümlerinin köyün merası olduğu iddiasıyla, ... ve arkadaşları ise imar, ihya ve zilyetliğe dayanarak davaya katılmışlardır.
II. CEVAP
Davalılar; Hazine, ... ve ..., davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07/03/2014 tarihli ve 2010/681 Esas, 2014/198 Karar sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve asli müdahil ... ile müdahil ... ve arkadaşları vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
2. Bozma İlamı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 10/09/2015 tarihli ve 2014/21644 Esas, 2015/10268 Karar sayılı ilamı ile "Mahkemece keşfe ilişkin takdir edilen gider avansının iki haftalık kesin süre içerisinde yatırılması için davacı ile müdahillere süre verildiği ve gerekli ihtar yapıldığı halde verilen süre içerisinde gider avansının yatırılmaması nedeniyle davacı ... müdahillerin keşif delilinden vazgeçmiş sayıldığı ve mevcut delil durumuna göre de davalarını ispat edemedikleri gerekçesi ile davanın reddine karar verildiğini ancak kesin süre sonuçlarının süreye riayet etmeyen taraf aleyhine uygulanabilmesi için dosyanın keşif için hazır hale getirilmesi, yani dosyada hiçbir eksikliğin bulunmaması gerektiği, somut olayda davacı tarafın 01.11.2010 tarihli keşif günü için gerekli keşif giderlerini yatırdığı, keşif yapılarak mahalli bilirkişi ve davacı tanıklarının dinlendiği, bundan sonra müdahiller çekişmeli taşınmaz bölümlerin adlarına tescilini talep ettikleri halde dayanak delilleri sorulup dosyanın onlar yönünden keşfe hazır hale getirilmediği, davalı Hazinenin taşınmazın öncesinin mera olduğu iddiasında bulunarak haritaya dayanmış olması nedeniyle bu haritanın uygulanması ve mera araştırması yapılması yönünden ispat yükünün Hazineye ait olduğu göz önüne alındığında keşif giderlerinin Hazine yerine davacıya yüklenmesinin doğru olmadığı, 6360 sayılı Yasa gereğince ... ile Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığının davada taraf olması gerektiği" belirtilerek, bozulmuştur.
3. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Kızıltepe 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 18/07/2019 tarihli ve 2016/324 Esas, 2019/740 Karar sayılı kararıyla, yöredeki Toprak Tevzi Komisyonu çalışmalarının 1956 yılında tamamlandığı, bu çalışmalar sırasında dava konusu taşınmazın mera olarak nitelendirildiği ve bu olgunun mera tahsisi sonucunu meydana getireceğinden tahsis işlemine itibar ederek dava konusu taşınmazın öncesinin hukuken mera olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve asli müdahil ... ve arkadaşları vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
5.1. Davacı vekili, dava konusu taşınmaz bölümlerinin mera vasfında olmayıp taşlık vasfında olduğunu ve müvekkili tarafından imar-ihya edilerek arazi haline getirildiğini, sonradan yapılan değişiklikler ile müvekkilinin haktan yoksun bırakılamayacağını belirterek, ret kararının bozulmasını talep etmiştir.
5.2. Asli müdahil ... ve arkadaşları vekili, dosyaya sunulan bilirkişi raporlarında her ne kadar dava konusu taşınmaz bölümlerinin mera vasfında olduğu belirtilmiş ise de keşifte dinlenen tanık beyanları ile müdahiller lehine imar-ihya şartlarının oluştuğunun ispatlandığını, Mahkemece verilen ret kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, bozulmasını talep etmiştir.
6.Gerekçe
6.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakıldıktan sonra yargılama sırasında idari yoldan Hazine adına tapuya tescil edilen 1462 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 17. maddeleri ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713. maddeleri uyarınca tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir."
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, "Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14. maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir." hükümlerini içermektedir.
6.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV/3) numaralı bendinde yer verilen Mahkemenin kararında dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre ve hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 36.30'ar TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan ve asli müdahillerden ayrı ayrı alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/03/2022 tarihinde oybirliğiyle ile karar verildi.