"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Siirt 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde, Siirt ili, Merkez ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 119 ada 5 parsel, 126 ada 34 parsel,135 ada 55 parsel, 137 ada 13 parsel, 137 ada 72 parsel, 150 ada 7 parsel, 172 ada 11 parsel ve 172 ada 19 parsel sayılı taşınmazların davalı adına tespit gördüğünü, taşınmazların tarafların mirasbırakanı ... ...'a ait olduğunu, ölümü ile mirasçılarına intikal ettiğini, kadastro çalışmaları sırasında davacıların köyde hazır olmaması nedeniyle kardeşleri olan davalı adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ve mirasçılar adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, taşınmazların ortak mirasbırakan ... ...'a ait iken ölümünden sonra davalının zilyetliğini devam ettirdiğini ve davacıların paylarına isabet eden bedelleri ödeyerek satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının, dava konusu taşınmazlardaki davacıların paylarına isabet eden bedelleri ödemek suretiyle satın aldığı, davacıların iddialarını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili, eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulduğunu, davalının satın alma savunmasını yazılı belge ile ispat edemediğini, mahalli bilirkişilerin duyuma dayalı beyanları ile satın alma iddiasının kanıtlandığını kabul etmenin hatalı olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında davacıların köyde bulunmayışının davalı tarafından kötüye kullanılarak taşınmazların adına tespit görmesini sağladığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazların tarafların mirasbırakanı ... ...' dan intikal ettiği, toplanan delillerden ve yargılama aşamasında dinlenilen yerel bilirkişi ve tanıkların anlatımlarından davacıların paylarını bedeli karşılığında davalıya satış suretiyle devrettiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenlere ek olarak İlk Derece Mahkemesinin keşifte dinlenmesi için bildirmiş olduğu tanıklara tebligat çıkarmadığını, dolayısıyla keşfin eksik yapıldığını belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastrodan önceki hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi şöyledir;
“Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu' nun (HMK) 190. maddesinin ilgili kısımları şöyledir:
"İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.",
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6. maddesinin ilgili kısımları şöyledir:
"Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür."
3. Değerlendirme
1.Davacı vekili, her ne kadar temyiz itirazlarında İlk Derece Mahkemesine bildirmiş olduğu tanıkların keşifte dinlenmeleri için adlarına tebligat çıkartılmadığını ileri sürmüş ise de; bu husus istinaf başvurusunda ileri sürülmediğinden değerlendirilmesi mümkün olmamıştır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.02.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.