"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akkuş Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; dava konusu Ordu ili, Akkuş ilçesi, ... Mah. 318 ada 27 parsel, 339 ada 7 parsel, 383 ada 33 parsel, 339 ada 13 parsel, 339 ada 17 parsel, 342 ada 6 parsel, 329 ada 2 parsel, 325 ada 1 parsel, 326 ada 4 parsel, 326 ada 1 parsel, 248 ada 87 parsel, 248 ada 83 parsel, 328 ada 1 ve 3 parsel, 318 ada 5 parsel ve 13 parsel sayılı taşınmazların davalılar adlarına 2/3 hisse olarak tapuda kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazın kök muris ... ...'dan geldiğini, ... ...'ın ... ..., ... ve ... ... adlı evlatları olduğunu, kadastro tespiti sırasında dava konusu taşınmazların çocuklardan ... ... üzerine yazıldığını, annesinin babası olan muris ... ...'dan düşen 1/3 hisseyi almak istediğini, çekişmeli taşınmazların davalılar adlarına 2/3 hissesinin iptali ile ... ...'ın veraset ilamındaki hissesi oranında 1/3 hisseli olarak adlarına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamış, bir kısım davalılar duruşma beyanlarında, davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı ile Ordu ili, Akkuş ilçesi, ... Mah. 318 ada 27 parsel, 339 ada 7 parsel, 383 ada 33 parsel, 339 ada 13 parsel, 339 ada 17 parsel, 342 ada 6 parsel, 329 ada 2 parsel, 325 ada 1 parsel, 326 ada 4 parsel, 326 ada 1 parsel, 248 ada 87 parsel, 248 ada 83 parsel, 328 ada 1 ve 3 parsel, 318 ada 5 parsel ve 13 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin tapu iptali ve tescil davası açılmış ise de; davacının 28/01/2020 tarihli duruşmada açtığı davadan feragat ettiğini ve bu nedenle davanın reddine karar verilmesini istediği, feragatın karşı tarafın muvafakatine bağlı olmaksızın kesin hüküm sonuçlarını doğuran irade beyanı olduğu gerekçesiyle davanın HMK'nın 307 maddesi gereğince reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; 28.01.2020 tarihli duruşmada davadan feragat ettiğini beyan etmediğini, sadece kendisine düşen hisselerini dayıları olan ..., ..., ... ve ...'a devredeceğini beyan ettiğini, ancak beyanının duruşma zaptına davadan feragat ettiği şeklinde geçirildiğini, okur-yazarlığı olmadığını ve feragatin sonuçlarını bilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının, Mahkeme huzurunda davasından feragat ettiği, feragatın davaya son veren taraf işlemi olup, o feragatten vazgeçme olmayacağı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; açtığı davadan feragat etmediğini, hisselerini dayılarına devredeceğini beyan ettiğini, bunlardan hissesini alamayacağını düşünerek bu şekilde söylediğini, hakimin "feragat ediyorum" şeklinde zapta geçtiğini, okur yazar olmadığını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı HMK’nın 307. maddesi uyarınca davadan feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.
2. 6100 sayılı HMK'nın 311. maddesinde; "Feragat ve kabul kesin hüküm gibi sonuç doğurur. İrade bozukluğu hallerinde feragat ve kabulün iptali istenebilir.'' hükümleri düzenlenmiştir.
3.Değerlendirme
1. Somut olayda davacı ... 28.01.2020 tarihli celsede davadan feragat ettiğini beyan etmiş, ancak temyiz dilekçesinde, davadan feragat etmek istemediğini, okuma-yazması olmadığını iradesinin fesada uğratıldığını bildirmiştir.
2. Davacının okuma-yazmasının olmadığı ve iradesinin fesada uğradığı iddiaları karşısında, bu hususların Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 163 ve 164. maddelerinde belirtildiği şekilde ön sorun olarak incelenmesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 311. maddesi çerçevesinde tahkikat yapılarak sonuca gidilmesi zorunludur.
3. Hâl böyle olunca; davacının iddiasının ön sorun şeklinde incelenmesi, bahsi geçen beyanın usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği, feragat beyanının gerçek iradeyi yansıtıp yansıtmadığı hususlarının açıklığa kavuşturulması, davacının iradesinin fesada uğradığı saptanırsa feragat beyanlarının hukuki netice doğurmayacağı gözetilerek işin esası hakkında bir karar verilmesi için hüküm bozulmalıdır.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle,
Davacının temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA,
Yatırılan peşin harcın istek halinde iadesine,
27/02/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.