"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TARİHİ : 17.02.2014
KARAR : Kısmen Kabul Kısmen Ret
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda bozma kararına uyularak, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... ili, ... ilçesi, ... köyü mevkinde kain 276 ada 2 parsel numaralı taşınmaz içerisinde ev ve kendine ait yaklaşık 1820,00 m² yüzölçümlü arsasının bulunduğunu, bu taşınmazın dedesinden babasına, babasından kendisine kaldığını, babasının vefat etmeden yaklaşık 23 yıl önce bu taşınmazı taksim yoluyla kendisine verdiğini, o tarihten bu yana köy içerisinde bulunan taşınmazı kullandığını, kadastro çalışmaları sırasında taşınmazın Hazine adına tescil edildiğini ileri sürerek taşınmazın tapusunun iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; Hazine adına tespit edilen taşınmazın bir ay süre ile askıda kaldığı,herhangi bir itirazın yapılmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 23/12/2014 tarihli ve 2014/16 Esas, 2014/222 Karar numaralı kararıyla;fen bilirkişilerinin krokisinde 2-B harfi ile gösterilen kısımda malik sıfatıyla 20 yılı aşkın bir süredir davacı tarafından zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 276 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile 07.11.2014 havale tarihli fen bilirkişilerinin raporlarına ekli krokide 2-B harfi ile gösterilen 1624.29 m²'lik alanın ayrılarak 276 ada ve en son parsel numarası verilerek iki katlı kargir ev ve bahçe vasfı ile ... oğlu ... adına tesciline, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, aynı tarihli fen bilirkişi raporunda 2-A harfi ile gösterilen 138933.87 m²'lik alanın ayrılarak 276 ada ve en son parsel numarası verilmek suretiyle Maliye Hazinesi adına ham toprak vasfı ile tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 05.04.2016 tarihli ve 2015/4449 Esas, 2016/3696 Karar sayılı kararı ile; çekişmeli taşınmazın ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş oldukları halde mahkemece, uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan tespit tarihinden öncesine ait hava fotoğraflarından yararlanılmadığı, ziraat bilirkişi raporunda taşınmazın niteliğinin tam olarak açıklığa kavuşturulmadığını yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmadığı, taşınmazlar başında fen ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişiden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılması gerektiği gerekçesiyle eksik inceleme nedeniyle karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davacı tanığı ve mahalli bilirkişiler taşınmazın davacı tarafından kullanıldığını, 2-B harfi ile gösterilen 1624,29 m²'lik alanı ... isimli şahsın 40-50 yıl önce davacının babası ... ...'e sattığını, 1990 yılında taksim sonucunda davacıya verdiğini, öncesinde taşınmazda ahır ve tandır olduğunu beyan ettikleri, ziraat bilirkişi raporunda taşınmazın tarım arazisi niteliğinde olduğunun belirtildiği, mahkeme gözleminde taşınmazda çeşitli meyve ağaçları ile iki katlı evin olduğunun tespit edildiği,fen bilirkişilerinin krokisinde 2-B ile gösterilen kısımda malik sıfatıyla 20 yılı aşkın bir süredir davacı tarafından zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabul,kısmen reddine 276 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile 03.11.2020 havale tarihli fen bilirkişilerinin raporlarına ekli krokide 2-B harfi ile gösterilen 1624.29 m²'lik alanın ayrılarak 276 ada ve en son parsel numarası verilerek iki katlı kargir ev ve bahçe vasfı ile ... oğlu ... adına tesciline, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, aynı tarihli fen bilirkişi raporunda 2-A harfi ile gösterilen 138933.87 m²'lik alanın ayrılarak 276 ada ve en son parsel numarası verilmek suretiyle Maliye Hazinesi adına ham toprak vasfı ile tapuya tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; dava hak düşürücü süre içinde açılmadığını, kazandırıcı zamanaşımı koşullarının gerçekleşmediği ve zilyetlik unsurları, ekonomik zilyetlik ile imar ihya şartları oluşmadığını, mahkemece denetime elverişsiz bilirkişi raporları ile objektif beyanlarda bulunmayan mahalli bilirkişilerin beyanlarına dayanarak karar verildiğini, harç ve vekalet ücreti hesaplamada hata yapıldığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastrodan önceki nedene dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi; “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 17. maddesi; “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.”
4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir." hükümlerini düzenlemiştir.
3. Değerlendirme
... ili, ... ilçesi, ... köyünde kain 276 ada 2 parsel sayılı taşınmaz 2009 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında ham toprak vasfıyla Hazine adına tescil edilmiştir.
Hükme esas alınan 02.12.2020 havale tarihli jeodozi ve fotogrametri bilirkişisi tarafından hazırlanan raporda; 1949, 1973, 1984 ve 2001 yılı hava fotoğrafları incelenmiş ve sonuç olarak dava konusu yerde imar ihyanın bulunmadığı tespit edilmiştir.
Dava konusu yerde bulunan binanın ve ağaçların yaşı nazara alındığında da dava konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle iktisap koşulları oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasa'nın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK’nin 428.maddesi gereğince BOZULMASINA,
29.05.2023 tarihinde karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.