"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/233 E., 2020/228 K.
DAVA TARİHİ : 19.08.2010
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas sayılı davada davacılar mirasbırakanları Bayram Bayram'a ait olan dava konusu Kocaeli ili, Kandıra İlçesi, Karadivan köyü 140 ada 2 ve 4 ile, 109 ada 31 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sonucu davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, oysa mirasçılar adına tespit ve tescil edilmesi gerektiğini ileri sürerek tapu kayıtların iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler; aşamada davacılar vekili 140 ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin davalarını takip etmeyeceklerini bildirmiştir.
2. Birleştirilen 2011/522 Esas sayılı davada davacılar; mirasbırakanları Bayram Bayram'a it olduğu halde kadastro çalışmaları sonucu ... adına tespit ve tescil edilen taşınmazlara ilişkin dava açtıklarını, ancak dava konusu 140 ada 2 ve 109 ada 31 parsel sayılı taşınmazların kötüniyetli ve muvazaalı olarak önce ...'e, ondan da davalı ...'e devredildiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
3. Birleştirilen 2014/435 Esas sayılı davada davacılar; mirasbırakanları Bayram Bayram'a ait olan dava konusu Kocaeli ili, Kandıra İlçesi, Karadivan köyü 140 ada 2 ve 109 ada 31 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sonucu davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, davalı ... tarafından kötüniyetli ve muvazaalı olarak önce ...'e, ondan da davalı ...'e devredildiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde miras payları oranında taşınmaz bedellerinin davalı ...'dan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
4. Bozma kararından sonra asıl ve birleştirilen davalarda davacılar vekilleri, dava konusu taşınmazların terekeye iadesini, mirasbırakan Bayram Bayram'ın tüm mirasçıları adına iptal-tescilini talep ettiklerini bildirmiş, mirasbırakan Bayram Bayram'ın terekesine ... tereke temsilcisi olarak atanmıştır.
II. CEVAP
1. Davalı ..., dava konusu taşınmazların mirasbırakan Bayram Bayram'dan kaldığını, ancak mirasbırakan Bayram'ın dava konusu taşınmazlarını tapu kayıtlarını bulunmadığından 10.12.1974 tarihli "Gayrimenkul Satış ve Zilyetliğin Devri ve Nakli Senetidir" başlıklı senetle oğlu ve kendisinin de babası olan Mehmet'e sattığını, babası Mehmet'in ölümünün ardından da mirasçılar arasında yapılan taksim neticesinde dava konusu taşınmazların kendi zilyetliğine geçtiğini ve kadastro sırasında adına tescil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı ..., dava konusu taşınmazları bedeli karşılığında satın aldığını, iyiniyetli olduğunu, tapu siciline güvenerek işlem yaptığını belirterek davanın reddini savunmuş, davanın ...'e ihbar edilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 19.07.2013 tarihli ve 2010/343 Esas, 2013/588 Karar sayılı kararıyla, çekişmeli taşınmazların davacılar ile davalı ...’ın mirasbırakanları Bayram Bayram'dan kaldığı, davalı ...'ün iyiniyetli kabul edilemeyeceği, davacı tarafın son kayıt malikine karşı tapu iptali ve tescil davası olarak davaya devam ettiği gerekçesi ile asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas sayılı davada davalı ... yönünden davanın reddine, davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine; 2011/522 Esas sayılı davada dava konusu 140 ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönünden feragat nedeniyle davanın reddine, dava konusu diğer taşınmazlar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 25.09.2014 tarihli ve 2014/4112 Esas, 2014/10616 Karar sayılı kararıyla; ''... Somut olayda; bir kısım mirasçılar üçüncü kişi durumunda olan ... ile mirasçı olan ... aleyhine taşınmazların kök muris Bayram Bayram'dan geldiği iddiasıyla veraset ilamındaki payları oranında adlarına tescili istemi ile dava açmışlardır. Davada, mirasçılardan .... ve ... taraf olmadığı gibi Bayram Bayram terekesi iştirak (elbirliği) halinde mülkiyet hükümlerine tabidir. .... Bu nedenle öncelikle mahkemenin davacıların istemlerini kesin olarak belirleyip istem miras payına yönelik ise davanın reddedilmesi, taşınmazların terekeye döndürülmesi başka bir deyişle ...'ın tüm mirasçıları adına tescili istemine ilişkin ise aktif dava ehliyetinin tamamlanması yoluna gidilerek davacı tarafa diğer mirasçıların davaya katılımını sağlaması veya muvafakatlarını alması ya da terekeye temsilci tayin ettirmesi için süre verilmesi, taraf teşkilinin sağlanması halinde işin esasına girilerek iddia ve savunma doğrultusunda araştırma yapılması, taraf teşkili sağlanmadığı takdirde davanın usulden reddine karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece, açıklandığı gibi işlem yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA" karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 13.07.2020 tarihli ve 2015/233 Esas, 2020/228 Karar sayılı kararıyla; dava konusu 140 ada 2 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakan Bayram Bayram'dan intikalen gelmediği, dava konusu diğer taşınmazların davacılar ile davalı ...'ın mirasbırakanları Bayram Bayram'dan kaldığı, taşınmazların dava açıldıktan sonra davalı ... tarafından diğer davalı ...'e bilahare davalı ... tarafından da davalı ...'e satıldığı, davalılar ... ve ...'ün iyiniyetli olmadığı, tapu iptal ve tescil davalarının ancak tapu maliklerine karşı yöneltilebildiği, davalı ... ve ...'in tapu maliki olmadıkları; 140 ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin davacıların feragat beyanı bulunduğu gerekçeleriyle asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabulüne asıl ve birleştirilen davalarda dava konusu 109 ada 31 parsel sayılı taşınmaz yönünden tapu iptal-tescile, 140 ada 2 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine; asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas sayılı davada dava konusu 140 ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönünden feragat nedeniyle davanın reddine; asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas ve 2014/435 Esas sayılı davalarda davalı ... ve ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalı ...'ün davacılar ile ilgili hukuki durumu bilebilecek konumda bulunmadığını, iyiniyetli üçüncü kişi olduğunu, Kandıra Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/224 Esas sayılı dosyasında ...'ın dava dışı akrabaları tarafından da dava açıldığını, bekletici mesele yapılması gerektiğini bildirerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; kadastro öncesi ve sonrası nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Bilindiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297/2. maddesinde; “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir” düzenlemesi yer almaktadır. Öte yandan, davalar birleştirilse dahi ayrı dava olma özelliklerini korurlar.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararının işin esası yönünden bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut olayda; birleştirilen 2011/522 Esas ve 2014/435 Esas sayılı davalarda davalı ... kayıt maliki olduğundan tapu iptal-tescile hükmedilmiş olması doğrudur.
Ne var ki; asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas sayılı davanın davalı ... aleyhine açıldığı ve tapu iptali ve tescil talebinde bulunulduğu, ancak ...'ın tapu kayıt maliki olmadığı nazara alınarak bu davalar bakımından pasif husumet yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken asıl ve birleştirilen 2011/183 Esas sayılı davada taraf olmayan kişi hakkında (...) hüküm kurularak tapu iptali-tescile karar verilmesi doğru değildir.
Öte yandan, asıl ve birleştirilen davalar ... ve/veya ... aleyhine açılmış, ... davalı olarak gösterilmemiş olup onun yönünden açılmış bir dava bulunmamaktadır. Davalı ... savunmasında davanın ...'e ihbar edilmesini talep etmiş ise de mahkemece karar başlığında davalı olarak gösterilmiş ve Tahir yönünden hüküm kurulmuş olması da isabetsizdir.
3. Hal böyle olunca; değinilen hususlar göz ardı edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın sair temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın değinilen yönlerden yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
13.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.