"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2013/446 E., 2015/264 K.
DAVA TARİHİ : 14.11.2013
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... ili, Salıpazarı ilçesi... köyünde maliki olduğu 313 ada 10 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında 77 m2 olarak tespit ve tescil edildiğini, oysa gerçekte 128 m2 olduğunu, eksik ölçülen kısmın davalılar adına olan 313 ada 6 ve 7 parsel sayılı taşınmazlara dahil edildiğini ileri sürerek bu kısmın tapu kaydının iptali ile maliki olduğu 313 ada 10 parsel sayılı taşınmaza eklenmesi suretiyle adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Dava Kadastro Mahkemesinde açılmış, Mahkemece dava konusu yerin yol olarak tespit harici bırakılan yerlerden olup hakkında kadastro tutanağı tanzim edilmediği anlaşıldığından Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verilmiş, Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine, davalılar Murat ve ... yönünden ise pasif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu taşınmazın hiçbir zaman yol olarak kullanılmadığını, taşınmazın babası ve babasından sonra da kendisi tarafından satın alındıktan sonra yaklaşık 60 yıldır zilyetliğinde olduğunu, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıkların da taşınmazın yol olmadığını beyan ettiklerini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı Hazine vekili, davanın reddine karar verildiği halde Hazine lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında yol olarak tespit harici bırakılan taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. 2008 yılında ... ili, Salıpazarı ilçesi... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında çekişmeli taşınmazın yol olarak tescil harici bırakıldığı anlaşılmaktadır.
2. Dava, TMK'nın 713/1 inci, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17 nci maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkin olup bu tür davalarda Hazine yanında ilgili kamu tüzel kişi veya kişilerinin de davada taraf olması zorunludur. Karar tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince ... ilinin mülki sınırları Büyükşehir Belediye sınırları olup Tahnal köyünün Tüzel Kişiliğinin kalkmış olması nedeniyle taraf teşkilinde ortaya çıkan eksikliği gidermek üzere yasal hasım niteliğinde bulunan ... Büyükşehir Belediyesi ile çekişmeli taşınmazı sınırları içinde bulunduran ilgili ilçe belediyesini davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmelidir.
3.Diğer taraftan, Mahkemece davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, dava konusa taşınmaza ilişkin hava fotoğrafları getirtilmemiş, TMK'nın 713 üncü maddesi uyarınca yapılması gereken zorunlu ilanlar yaptırılmamış, denetime elverişsiz ve yetersiz bilirkişi raporlarıyla yetinilerek karar verilmiştir.
4. Hal böyle olunca, Mahkemece öncelikle taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra taşınmazın bulunduğu yeri gösterecek şekilde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin farklı dönemlerde çekilmiş en az 3 adet hava fotoğrafı Harita Genel Müdürlüğünden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle getirtilmeli, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, ziraat mühendisi bilirkişi ve fen bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılarak TMK'nın 713/4-5 inci maddeleri gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli ilanlar yöntemine uygun bir biçimde yapılmalı;
5. Keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliği, kadim yol vasfında olup olmadığı, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar ve ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı;
6. Ziraat mühendisi bilirkişiden nizalı taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini, zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığını komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan rapor alınmalı, taşınmaz bölümü ile çevresinin yakın plan ve panaromik fotoğraflarını çekip üzerine çekişmeli taşınmaz bölümünün sınırlarını işaretlemesi istenilmeli;
7. Jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye çekişmeli taşınmaz bölümünün kadastro paftasındaki konumunun bilgisayar programı aracılığıyla hava fotoğraflarına aktarılması suretiyle hava fotoğraflarının ait oldukları yıllara göre taşınmaz bölümünün niteliğini ve kullanım şeklini, imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını ve zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü belirten rapor düzenlettirmeli;
8. Fen bilirkişisinden keşfi takibe ve denetlemeye elverişli, dava konusu taşınmaz bölümünü komşularıyla birlikte gösterir krokili rapor alınmalı;
9. Bundan sonra, toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek Tapu Müdürlüğünün davada taraf sıfatının bulunmadığı da gözetilmek suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Bozma nedenine göre davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde davacıya iadesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
17.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.