Logo

1. Hukuk Dairesi2022/2607 E. 2022/7871 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil ile ecrimisil istemine ilişkin davanın, muvazaalı olduğu sabit görülen taşınmazlar için ecrimisile hükmedilmesinin doğru olup olmadığı hususunda yaşanan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Muvazaalı işlemlerin tarafı olan davalıların kötü niyetli kabul edilmeleri ve mirasbırakanın ölüm tarihi ile dava tarihi arasında geçen süre için ecrimisilden sorumlu tutulmalarının gerektiği gözetilerek, yerel mahkemenin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, alacak, ecrimisil davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonucunda; Mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar ... ve ... vekilleri tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi;

I. DAVA

Davacı, mirasbırakan annesi ...’ın vekili eli ile, 5 parsel sayılı taşınmazını ve 6 parsel sayılı taşınmazdaki 6 no.lu bağımsız bölümü davalı kızı ...’ya, 4 no.lu bağımsız bölümü davalı kızı ...’ye, 8 no.lu bağımsız bölümü davalı kızı Zehra’ya satış suretiyle temlik ettiğini, 5 parsel sayılı taşınmazın ... tarafından davalı ...’e devredildiği, temlik işlemlerinin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu, ayrıca mirasbırakanın temlik tarihinde alzhaimer hastası olduğunu ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tesciline, olmadığı takdirde bedele ve dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık dönem için hesaplanacak ecrimisil bedelinin davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

II. CEVAP

1. Davalı ..., taşınmazları bedeli karşılığı satın aldığını, mirasbırakanın maddi durumunun iyi olmadığını,tüm masraflarının tarafından karşılandığını, diğer mirasçıların mirasbırakan ile ilgilenmediklerini bildirmiş, davalı ...; 5 parsel sayılı taşınmazı ...’dan bedelini ödeyerek satın aldığını, iyi niyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

2. Davalı ..., davanın reddini savunmuş, diğer davalılara yapılan temliklerin muvazaalı olduğunu beyan etmiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 17.05.2011 tarihli ve 2007/244 E., 2011/149 K. sayılı kararıyla;davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalılar ..., ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Bozma Kararı

Dairenin 26.09.2013 tarihli ve 2013/6289 E., 2013/13484 K. sayılı kararıyla;“...Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptal tescil, olmadığı takdirde tazminat ve ecrimisil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, yalnız muvazaa iddiası üzerinde durularak sonuca gidilmiştir. Hâl böyle olunca, önemine binaen öncelikle ehliyetsizlik iddiası üzerinde durulması, Antalya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/497 Esas sayılı dava dosyasının getirtilmesi, Adli Tıp Kumrundan rapor alınmış ise raporun eldeki davadaki taşınmazlar hakkındaki tasarruf tarihlerini de kapsayıp kapsamadığının belirlenmesi, kapsamadığının anlaşılması halinde çekişme konusu taşınmazlar yönünden akit tarihleri itibariyle Adli Tıp Kurumundan rapor alınması, mirasbırakanın ehliyetsiz olduğu saptanır ise; pay oranında ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı olarak istekte bulunulamayacağı gözetilerek davanın reddedilmesi, ehliyetli olduğu saptanır ise, muvazaa iddiası üzerinde durulup sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, anılan hususların gözardı edilerek sonuca gidilmiş olması doğru değildir." gerekçesiyle bozulmuş, davacı vekilinin karar düzeltme isteği Dairenin 26.06.2014 tarihli ve 2014/4746 E., 2014/12532 K. sayılı kararıyla reddedilmiştir.

3. Mahkemesince Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 10.05.2016 tarihli ve 2014/384 E., 2016/169 K. sayılı kararıyla; dava konusu 4, 6 ve 8 no.lu bağımsız bölümler yönünden davanın kabulüne, 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden bedel talebinin kısmen kabulüne, ecrimisil talebinin reddine karar verilmiştir.

4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

5. Bozma Kararı

Dairenin 16.03.2020 tarihli ve 2016/16574 E., 2020/1893 K. sayılı kararıyla; “...Hemen belirtilmelidir ki; Mahkemece, mirasbırakan tarafından yapılan temliklerin muvazaalı olduğu saptanarak 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden bedele, 4, 6 ve 8 no.lu bağımsız bölümler yönünden tapu iptali ve tescil talebinin kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davalıların yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine. Davacının temyiz itirazlarına gelince; bilindiği üzere ecrimisil kötü niyetli zilyedin malike ödemekle yükümlü olduğu haksız işgal tazminatıdır. Çekişme konusu 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden, son kayıt maliki Nevin’in kötü niyetinin ispat edilemediği gerekçesiyle davalı ... yönünden tapu iptal ve tescil talebinin reddine, anılan parsel için davacının bedel isteğinin kısmen kabulüne karar verilmiş, bu husus davacı tarafından temyiz konusu yapılmamış, Nevin’in kötü niyeti tespit edilememiştir. Bu nedenle davalı ... yönünden ecrimisil talebinin reddi yerindedir. Ancak, Nevin dışındaki davalılar muvazaa işleminin tarafı olduklarından kötü niyetlidirler. Bu durumda Nevin dışındaki davalıların mirasbırakanın ölüm tarihi ile eldeki davanın dava tarihi arasındaki dönem için ecrimisilden sorumlu tutulmaları gerektiği açıktır. Hâl böyle olunca, Nevin dışındaki davalılar yönünden, mirasbırakanın ölüm tarihinden eldeki davanın dava tarihine kadar geçen dönem için belirlenecek ecrimisile hükmedilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir." gerekçesiyle bozulmuş, davacı ve davalı ... vekilinin karar düzeltme istekleri Dairenin 21.10.2020 tarihli ve 2020/2100 E., 2020/5305 K. sayılı kararıyla reddedilmiştir

6. Mahkemesince Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 06.07.2021 tarihli ve 2020/586 E., 2021/510 K. sayılı kararıyla; dava konusu 4, 6 ve 8 no.lu bağımsız bölümler yönünden davanın kabulüne, 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden bedel talebinin kısmen kabulüne, ecrimisil talebinin reddine, haksız işgal tazminatı (ecrimisil) talebinin davalılar ..., ..., ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.

7. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

8. Temyiz Nedenleri

8.1. Davalı ... vekili, Mahkemece ecrimisile hükmedilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, taşınmazın uzun yıllardır kullanılmadığını, kural olarak kullanımdan men edilmedikçe paydaşların birbirlerinden ecrimisil isteyemeyeceklerini, davacının bu yönde ihtar veya bildirimi bulunmadığını, taraflarınca açılan tereke tespiti davasının sonucu beklenmeden karar verilmiş olmasının hatalı olduğunu, mirasbırakanın başkaca taşınmazları ve kira gelirleri de olduğunu, yapılan satış işlemlerinin bedelleri ödenmek suretiyle gerçek işlemler olduğunu belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.

8.2. Davalı ... vekili, davaya konu satış işleminin bedeli ödenmek suretiyle yapılan gerçek bir işlem olduğunu, davacıya vasiyetnamenin iptali için süre verilerek öncelikle vasiyetnamenin iptaline karar verilmesi gerektiğini, davacının kullanımdan men ihtarı ve talebi olmadığını, ecrimisil talebinin kabulüne karar verilmiş olmasının hatalı olduğunu belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.

9. Gerekçe

9.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde tazminat ile ecrimisil isteklerine ilişkindir.

9.2. İlgili Hukuk

9.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.

Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.

9.3. Değerlendirme

Dosya içeriğine, toplanan delillere göre hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/6.) numaralı paragrafta gösterilen şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.

V. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle; davalılar ... ve ... vekillerinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 4.309,88 TL bakiye onama harcının davalı ...’dan, 1.366,00 TL bakiye onama harcının davalı ...’den alınmasına; kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 01.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.