"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda davanın kabulüne dair verilen hüküm davalı Hazine tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Kadastro sonucunda Çatalca ilçesi, Örünlü Mahallesi çalışma alanında bulunan 146 parsel sayılı 15.500 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz vergi kaydı uyarınca Hafize Yalçın adına tespit edildikten sonra, davacı Hazinenin taşınmaza revizyon gören kaydın gayri sabit hudutlu olduğu ve miktar fazlası bulunduğu iddiasıyla, Kadastro Mahkemesi huzurunda askı ilan süresi içerisinde açtığı davaya ... taşınmazı haricen tespit malikinden devraldığı gerekçesiyle müdahalede bulunmuş, Çatalca Tapulama Mahkemesi tarafından Hazinenin davasının reddine müdahil yönünden ise kadastro tespit gününden sonra yapılan devir işlemine dayanarak müdahalede isteğinde bulunulduğu gerekçesiyle verilen görevsizlik kararının derecattan geçerek kesinleşmesi üzerine taşınmaz tespit maliki Hafize Yalçın adına tapuya tescil edilmiş, ...’ın davası ise Çatalca 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda yazılı esasına kaydedilmiştir.
Yargılama sırasında İsmail Yalçın mirasçıları taşınmazın mirasbırakanlarına ait olduğunu, kadastro sırasında taşınmazın mülkiyet durumu yeterince araştırılmadan tespit yapıldığını belirterek, taşınmazın İsmail Yalçın mirasçıları adına tescili istemiyle müdahalede bulunmuşlardır.
II. CEVAP
Davalı Hafize Çalışkan, çekişmeli taşınmazı zilyetliğin devri suretiyle ...’a teslim ettiğini belirtmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Çatalca 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.04.2000 tarihli 1996/57 Esas, 2000/79 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın öncesi itibariyle tapuya kayıtlı olmayan yerlerden olup Hafize Yalçın’ın zilyetliğinde olduğu, adı geçenin mahkeme huzurunda taşınmazı davacı ...’a devrederek zilyetliği teslim ettiğini beyan ettiği gerekçesiyle, davacının davasının davanın kabulüne, müdahillerin davasının ispatlanamadığından reddine, 146 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...’ın yasal mirasçı bırakmadan vefat etmesi üzerine Hazine tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine, taşınmazın kararın kabulüne gerekçe olarak sadece hayatta olmayan ...'ın davacıya vermiş olduğu köy senedinin (doğruluğu veya aksi ispatlanamayan) esas alındığını, bu senedin tek başına davayı ispata yeterli olmadığını, davanın reddi gerekirken kabulünün yasaya uygun düşmediğini belirterek re’sen tespit edilecek nedenlerle hükmün bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun “Tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malların tespiti” başlıklı 14. maddesinde;
“Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.
(Değişik ikinci fıkra: 3/7/2005 - 5403/26 md.) Sulu veya kuru arazi ayrımı, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerine göre yapılır.
(Değişik : 3/7/2005 - 5403/26 md.) 4342 sayılı Mera Kanununun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereği 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılacak işlemlerde Kadastro Komisyonlarına konu uzmanı Ziraat Mühendisi dâhil edilir.
Taşınmaz malın, yukarıdaki fıkranın kapsamı dışında kalan kısmının zilyedi adına tespit edilebilmesi için, birinci fıkra gereğince delillendirilen zilyetliğin ayrıca aşağıdaki belgelerden birine dayandırılması lazımdır.
A) 31/12/1981 tarihine veya daha önceki tarihlere ait vergi kayıtları,
B) Tasdikli irade suretleri ile fermanlar,
C) Muteber mütevelli, sipahi, mültezim temessük veya senetleri,
D) Kayıtları bulunmayan tapu veya mülga hazinei hassa senetleri veya muvakkat tasarruf ilmuhaberleri,
E) Tasdiksiz tapu yoklama kayıtları,
F) Mülkname, muhasebatı atika kalemi kayıtları,
G) Mubayaa, istihkam ve ihbar hüccetleri,
H) Evkaf idarelerinden tapuya devredilmemiş tasarruf kayıtları" düzenlemesine yer verilmiş olup, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK)’nun "Olağanüstü zamanaşımı" başlıklı 713/1. maddesinde de "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir" hükmü düzenlenmiştir.
3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesindeki yazılı belgeler, mülkiyet belgesi olmayıp, ispat hukuku bakımından delil niteliği bulunan tasarruf belgeleridir. Kazanmayı sağlayan zilyetlik bakımından tek başına bir değer taşımazlar. Kazanma bakımından dayanılan vergi kaydının nazara alınması için vergi kaydı mükellefi ile zilyet arasında bağlantının kurulması gerekir. Zilyetlikle birleşmeyen vergi kaydına değer verilemez (Sapanoğlu, S: Zilyetlikten Kaynaklanan Tescil Davaları, Ankara 2013, s. 373-374, Özmen, İ. /Çorbalı, H.: 3402 sayılı Kadastro Kanunu Şerhi, Ankara 1995, s. 434, 435).
3.2.3. Diğer taraftan; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun "Kayıt ve belgelerin kapsamını tayin" başlıklı 20. maddesinde, tapu kayıtları ile diğer belgelerin kapsadığı yerin tayininde; kayıt ve belgeler; harita, plan ve krokiye dayanmakta ve bunların yerlerine uygulanması mümkün bulunmakta ise, harita, plan ve krokideki sınırlara, harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar mahalline uygulanabiliyor ve bu sınırlar içinde kalan yer hak sahibi tarafından kullanılıyor ise kayıt ve belgelerde gösterilen sınırların esas alınarak tespit yapılacağı, (c) fıkrasında da harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar, değişebilir ve genişletilmeye elverişli nitelikte ise, bunlarda gösterilen miktara, ancak değişebilir ve genişletmeye elverişli sınırlardaki taşınmaz malların kayıtları, fiziki yapıları ve konumları itibariyle belli bir yeri kapsıyor ise, kayıt ve belgelerde gösterilen sınırların esas alınarak tespit yapılacağı öngörülmüştür.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, delillerin takdirinin yerinde olmasına, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, Mahkemece (III.) numaralı paragrafta yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, davalı Hazinenin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j. bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.