"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kabulüne - Yeniden Hüküm Kurulması ile Davanın Kabulüne
İLK DERECE MAHKEMESİ : Rize 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili, olmazsa tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince mirasçılar adına tescile karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçelerinde, mirasbırakan anneleri ...’nin 117 parsel sayılı taşınmazının 128/512 payını, 642 parsel sayılı taşınmazının 2/4 payını ve 644 parsel sayılı taşınmazının tamamını tek oğlunun eşi olan davalı gelini ...’e kız çocuklarından mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak devrettiğini, devrin bağış amacıyla yapıldığını, bedel ödenmediğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile tüm mirasçılar adına payları oranında tesciline, olmazsa kendi payları oranında tenkisine karar verilmesini istemişler, aşamada mirasbırakanın terekesine ... temsilci tayin edilmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde, mirasbırakana 1994 yılından itibaren kendisinin baktığını, özveri ile her türlü bakımı ve ihtiyacı ile ilgilendiğini, murisin terekesinde başkaca taşınmazları da olduğunu, devrin bakım karşılığında minnet duygusu ile yapıldığını, mal kaçırma amacı olmadığını, davacıların ziyaretler dışında murisle ilgilenmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile murisin taşınmazlarını gelini olan davalıya bakım veya emek karşılığında devretmediği, murisin asıl iradesinin kendisinden önce ölen oğlu ...'e mal bırakamamış olması sebebiyle malları davalı gelinine bırakmak olduğu, bedelin emek veya bakım karşılığında ödenmediği, asıl işlemin bağışlama olduğu, murisin tüm mal varlığına oranla yapılan devrin makul karşılanamayacak düzeyde olduğu, muvazaa şartlarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile muris adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde özetle, murisin video kayıtında taşınmazları kendisine baktığı için verdiğini söylediğini, davacı tanığı ...'in de çekim sırasında orada olduğunu bildirdiğini, uzun yıllar murise kendisinin baktığını, tedavisi ile kendisinin ve çocuklarının ilgilendiğini, davacı tanıklarının mirasbırakan ile ilgili bilgi sahibi olmadıklarını, temlikin minnet duygusu ile yapıldığını, mirasbırakanın iradesinin mal kaçırma olmadığını, muristen yaşça küçük olan ve aynı döneme denk dahi gelmediği, tanık ...'nın beyanı ile gerekçe oluşturulmasının kabul edilemez olduğunu, davalı tanığı Necla'nın bütünün değerlendirilmemesinin de hatalı olduğunu, tanığı Necla'nın beyanının yalnızca cümle olarak alınmasının doğru olmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile temlik tarihinde minnet duygusunu gerektirecek şekilde bakıma ihtiyacı olmayan murisin, tüm malvarlığını tek oğlu olan ...'ın eşine temlik etmesinin minnet duygusu ile açıklanamayacağı, bu temlikin kızlarından mal kaçırmak amacı ile yapıldığının dosya kapsamından anlaşıldığı, hükmün dayanağı yasal ve hukuksal gerekçede ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş olmasının kural olarak doğru olduğu ancak; ölü kişi adına tescil hükmü kurulamayacağı, mirasçılar adına tescile karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesindeki gerekçeleri ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescili, olmazsa bedel istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
Muris muvazaasında 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706 ncı, Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras ... çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.02.2023 tarihinde kesin olarak oy birliği ile karar verildi.