Logo

1. Hukuk Dairesi2022/6722 E. 2022/7143 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kadastro çalışması sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın davacı adına tescili istemine ilişkin yargılamada görevli mahkemenin hangisi olduğuna ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Çekişmeli taşınmaz hakkında kadastro tutanağının düzenlenmesi ve taşınmazın tespitinin yapılması nedeniyle kadastro mahkemesinin görevli olduğu, asliye hukuk mahkemesinin ise görevsizlik kararı verip dosyayı kadastro mahkemesine göndermesi gerekirken işin esasına girerek hüküm kurmasının doğru olmadığı gözetilerek, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 8. HUKUK DAİRESİ

İLK DERECE MAHKEMESİ : ANTALYA 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkin davadan dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin kararın, davalı Hazine vekili ve davalı Konyaatlı Belediye Başkanlığı tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda başvurunun esastan reddine dair verilen karar, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde, Antalya ili .... ilçesi Çakırlar .... Mahallesinde bulunan kuzeyinde 20493 ada 9 ve 10 parseller, batısında 20721 ada 21 ve 23 parseller, doğusunda tapulama harici taşınmaz, güneyinde 20721 ada 26 ve 27 parsel ile çevrili yaklaşık 4.294,00 metrekarelik taşınmazın vekil edeni tarafından eklemeli olarak en az 20 yıl öncesinden imar ve ihya etmek suretiyle malik sıfatıyla nizasız ve fasılasız zilyet ve tasarruf edildiğini, taşınmazın üzerinde bir adet su basmanı, çok sayıda nar ve narenciye ağaçlarının bulunduğu iddiasıyla taşınmazın vekil edeni adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı ... Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; dava değerinin davacılar tarafından düşük gösterildiğini, taşınmazın nazım imar planı içine alındığından 20 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığını ve tescil şartlarının oluşmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.

2. Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmaz üzerinde yapılan idari tahkikatta Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunun tespit edildiğini, kazandırıcı zamanaşımı ile kazanılamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.

3. Davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; davada büyükşehir belediyesine husumet yöneltilemeyeceğini, davanın süresinde açılmadığını, taşınmazın imar planına dahil olan alanlardan olduğunu imar ihya suretiyle mülkiyet kazanımının söz konusu olamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25/09/2018 tarihli ve 2015/166 E. 2018/222 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne, dava konusu Antalya Suiçecek Mahallesi ve Çakırlar Mahallesi ortak sınırları içinde yer alan 10/01/2017 tarihli bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 3.438,41 metrekare kısım ile krokide (B) harfi ile gösterilen 1092,28 metrekare kısım olmak üzere toplam 4.530,75 metrekare yerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

1. İstinaf Yoluna Başvuranlar

Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davalı ... Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

2.İstinaf Nedenleri

2.1. Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazın nazım imar planı içerisinde kaldığından imar ve ihya ile şahıslar adına tescilinin mümkün olamayacağını İlk Derece Mahkemesi hükmünün usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek hükmün kaldırılmasını davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

2.2. Davalı ... Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde; hükmün eksik incelemeye dayalı olarak verildiğini, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerin ancak imar ve ihyaya dayalı olarak kazandırıcı zamanaşımı ile iktisabının mümkün olduğunu, davacının zamanaşımı ile iktisap şartlarının oluşmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.

3. Gerekçe ve Sonuç

Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 09/05/2019 tarihli ve 2019/54 E. 2019/272 K. sayılı kararıyla; istinaf başvurularının HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davalı ... Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Temyiz Nedenleri

Temyiz eden davalı Hazine vekili ve davalı ... Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile hükmün bozulmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.

3. Gerekçe

3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın davacı adına tescili isteğine ilişkindir.

3.2. İlgili Hukuk

3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. Maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."

3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”

3.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, "Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir."

3.2.4. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 26/C maddesi "Kadastro mahkemesi; mahalli hukuk mahkemelerinden 27 nci madde uyarınca kadastro mahkemesine devredilen dava ve dosyaları,….inceler ve karara bağlar."

3.2.5. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 27/1 maddesi "Mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar mahkemesine resen devrolunur." hükümlerini içermektedir.

3.3. Değerlendirme

3.3.1. Tescil harici kalan taşınmazların 3402 sayılı Kanun'un Geçici 8. madde uyarınca mülkiyetinin belirlenmesine ilişkin kadastro çalışması yapılmış olup, çekişmeli taşınmaz hakkında tutanak düzenlenmiştir. Kadastro mahkemesinin görev ve yetkisi, her taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağının düzenlendiği günden başlayıp, taşınmaza ait tutanağın kesinleştiği güne kadar devam eder ve görev yargılamanın her safhasında re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır. Yargılama devam ederken, 14/06/2021 tarihinde çekişmeli taşınmaz hakkında kadastro tutanağının düzenlendiği ve taşınmazın 20721 ada 66 parsel numarası ile 3.438,32 metrekare yüzölçümlü olarak tespitinin yapıldığı, Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/166 Esas sayılı dosyasında davalı olduğu belirtilip, malik hanesi açık bırakılarak, 3402 sayılı Yasa'nın 5. maddesi gereğince Kadastro Mahkemesine aktarıldığı anlaşılmaktadır.

3.3.2. Hakkında tutanak düzenlenen taşınmazlar yönünden Kadastro Mahkemesi görevli olup, Mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın Kadastro Mahkemesine aktarılması gerekirken işin esasına girilerek hüküm kurulması doğru değildir.

VI. SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekili ve davalı ... Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1. maddesi uyarınca Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 saylılı HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın karar veren Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine, davalı ... Başkanlığı tarafından yatırılan harcın istek halinde iadesine, 31/10/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.