"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1514 E., 2023/51 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Giresun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/138 E., 2022/442 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 05.03.2024 Salı günü duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde, temyiz eden davacı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı vekili Avukat ... geldiler. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; mirasbırakan babaannesi ...'in 50 ada 6 parsel sayılı taşınmazını damadı olan davalı ...'un muvazaalı şekilde kendi adına tescil ettirdiğini, bedeller arasında fahiş fark olduğunu, mirasbırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacının bulunmadığını, davalının ailenin bütün mal varlığının kendisinin ve çocuklarının hakkıymış gibi hareket ettiğini, temlik tarihinde 87 yaşında ve davalının baskılarına maruz kalabilecek olan mirasbırakanın bu baskılara göğüs gerebilecek bir yaşta olmadığını ileri sürerek muris muvazaası nedeniyle taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; taşınmazı, mirasbırakana 6.800,00 TL bedel ödeyerek satın aldığını, satışta muvazaanın bulunmadığını, taşınmazdaki metruk binanın yıkılarak yerine bina yapıldığını, mirasbırakanın davacıya 5 parça, annesine ise 10 parça bağımsız bölüm verdiğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 24.09.2019 tarihli kararıyla davanın kabulüne ilişkin verilen kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 05.12.2019 tarihli kararıyla, delillerin tam olarak toplanmadığı, eksik inceleme ile karar verildiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin 10.12.2020 tarihli kararı ile dava yeniden kabul edilmiş, karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 10.02.2021 tarihli kararı ile, davacıya yemin delilinin hatırlatılması için İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak dosya Mahkemesine gönderilmiş, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, muvazaa iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; kararın gerekçe içermediğini, mirasbırakan tarafından davalıya yapılan temlikin muvazaalı olduğunu, taşınmazın satış bedelinin düşük gösterildiğini, yaşı ilerlemiş olan mirasbırakanın maddi yönden rahat olduğunu ve mal satmaya ihtiyacı bulunmadığını, satış tarihinde 87 yaşında olan mirasbırakanın akli melekelerinin olup olmadığının hiç tartışılmadığını, taşınmazın miras payı oranında davacı adına tescilinin gerektiğini belirtip İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının muvazaa iddiasını kanıtlayamadığı, İlk Derece Mahkemesince yemin delilinin hatırlatılmasına rağmen yemin teklifinde bulunmadığı, davanın reddine dair kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yinelemiş, istinaf itirazlarının duruşmalı incelenmesini talep etmelerine rağmen taleplerinin yerinde bulunmadığını belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı; Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706 ncı ve 6 ncı, Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 190 ıncı maddeleri; HMK'nın 140 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1918 doğumlu mirasbırakan ...'in 14.03.2015 tarihinde öldüğü, geride mirasçıları olarak kendisinden önce ölen oğlu ...'den torunu davacı ... ile dava dışı kızı ...'ın kaldığı, davalı ...'un mirasbırakanın damadı olduğu; mirasbırakanın 50 ada 6 parsel sayılı taşınmazını 25.01.2005 tarihinde davalıya satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
3. HMK’nın 140 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasında; “Ön inceleme duruşmasının sonunda, tarafların sulh veya arabuluculuk faaliyetinden bir sonuç alıp almadıkları, sonuç alamadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğu tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın altı, duruşmada hazır bulunan taraflarca imzalanır. Tahkikat bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütülür.” hükmü düzenlenmiş olup İlk Derece Mahkemesince ön inceleme duruşmasında uyuşmazlığın muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olarak nitelendirildiği, taraf vekillerinin duruşmada hazır bulundukları ve tutanağı imzaladıkları gözetildiğinde anılan düzenleme gereğince uyuşmazlığın anılan hukuki sebep esas alınmak suretiyle çözümlenmesi gerekeceği kuşkusuzdur.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca gelen temyiz edilen davalı vekili için 17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
...