"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2439 E., 2022/2596 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/50 E., 2022/323 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali - tescil ve bedel davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ortak mirasbırakanları ...'un 16.03.2008 tarihinde ölümü üzerine geriye iki oğlu ile kendisinin mirasçı kaldığını, kendilerine miras olarak ... Mah. ... Sk. No: 3 Merzifon adresinde bulunan iki katlı ahşap evi, 2001 model Renault Marka ... plakalı araç ile 1996 model kabinli Massey Ferguson ... plakalı traktör ve römorku, Merzifon ... Mah.de bulunan 300 m² arsa, Merzifon ... köyünde bulunan iki katlı ahşap evin miras kaldığını, söz konusu taşınmaz ve taşınır mallarda kendisine miras olarak kalan hisselerini davalı oğluna bağışladığını, 2001 model Renault marka ... plakalı aracı, 1996 model kabinli Massey Ferguson ... plakalı traktör ve römorku, ... Mahallesinde bulunan 300 m² arsa ile Merzifon ... Köyünde bulunan iki katlı ahşap evin kendisine düşen hisselerini davalının kendi adına tescil ettirdiğini, hisselerini devrettiği ... plakalı aracın 20.05.2015 tarihinde, ... plakalı traktör ve römorkun 03.05.2013 tarihinde, ... Köyünde bulunan iki katlı ahşap evin 20.05.2015 tarihinde satıldığını, eşinden kalan emekli maaşlarını da hiçbir karşılık beklemeden davalıya verdiğini, ancak davalının yasa gereği kendisine karşı yükümlü olduğu görevlerine aykırı davrandığını, bağıştan dönülerek geri alma hakkını kullanmak istediğini ileri sürerek ortak mirasbırakanları ...'dan miras hissesine isabet eden ... Mah. ... Sok. No: 3 adresinde bulunan iki katlı ahşap evin ve Merzifon ... mahallesinde bulunan 300 m2 arsanın tapu kayıtlarının iptali payı oranında adına tesciline, davalı ... tarafından satılan hususi araç, traktör ve Merzifon ... Köyünde bulunan iki katlı ahşap evin değer tespitlerinin yapılarak davalının zenginleşmesi ölçüsünde miras hissesine isabet eden kısmın tarafına geri verilmesine karar verilmesini istemiş, aşamada sunduğu talep açıklama dilekçesinde davalı oğlu ... tarafından kandırıldığını ileri sürerek elinden alınan mallardaki hisselerinin karşılığını talep ettiğini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı; davacının, tapu iptali istemini aralarında akdettiklerini iddia ettiği ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayandırdığını, fakat taraflar arasında yapılmış böyle bir sözleşmenin olmadığını, ... Mah. Kazancılar Sk. No: 3 Merzifon adresindeki evi ve Abidehatun Mah.de bulanan 300 m² lik arsayı bedelini ödeyerek tapuda usulüne uygun şekilde yapılan satış ile edindiğini, davacı tarafından tapuları iptal edilmek istenen taşınmazların hiç birinin ada, parsel numaralarının belirtilmediğini, bu haliyle davanın konusunun belirsiz olduğunu, davacının payını kendisine usulüne uygun bir şekilde sattığını, taraflar arasında satış sözleşmesi olmasına rağmen bağışlamadan bahsedilemeyeceğini, bağışlama sözleşmesinin geçerli olması için bağışın Noter huzurunda yapılması gerektiğini, davacı annesinin tüm ihtiyaçlarını karşıladığını, davacının kendisinin(davalının) eşine karşı davranışları ve kötü ithamları sebebiyle annesi ile evleri ayırmak zorunda kaldığını, davacının çocuklarının etkisinde kalarak bu davayı açtığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.06.2022 tarihli ve 2021/50 Esas, 2022/323 Karar sayılı kararıyla; davacıya eşinden intikal eden taşınmazların davalıya ölünceye kadar bakma vaadiyle değil satış yoluyla devredildiğinin resmi memur huzurunda beyan edildiği, kural olarak hiç kimsenin kendi muvazaasına dayanarak bir hak talep edemeyeceği, kaldı ki böyle bir hak talebinin herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğu, bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunamayacağını belirten TMK'nın 2 nci maddesine de aykırı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, ortak mirasbırakan olan eşi ...'un 2008 yılında vefat ettiğini, geriye iki oğlu ile kendisinin mirasçısı olduğunu, kendi miras hissesi olan terekenin 2/8'ini, 11.01.2021 tarihine kadar ikamet ettiği adresleri olan taşınmazı, birlikte oturduğu oğlu davalı ...'a bağışladığını, davalı oğlu ...'un 11.01.2021 tarihinden itibaren kendisine karşı yükümlü olduğu ödevlere önemli biçimde aykırı davrandığını, davaya konu taşınır mal ve taşınmazların bedellerinin davalı tarafından kendisine ödendiğine ilişkin olarak banka hesabı kaydı veya ödeme belgesi sunulamadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 24.10.2022 tarihli ve 2022/2439 Esas, 2022/2596 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-b-1 bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, hile hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde bedel istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 36 ncı ve 39 uncu maddeleri.
2.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6 ncı maddesi; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu' nun (HMK) 190 ıncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; 1942 doğumlu mirasbırakan ...'un 16.03.2008 tarihinde ölümü üzerine geriye mirasçı olarak davacı eşi ... ile davalı oğlu ... ve dava dışı oğlu ...'ın kaldıkları, davacının dava dilekçesinde ... Mah.de olduğunu bildirdiği dava konusu 1051 ada 11 parsel sayılı taşınmaz ile ... Mahallesinde olduğunu bildirdiği 171 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki mirasbırakandan intikal eden paylarını (davacı ... ile dava dışı ...'ın) 20.05.2015 tarihinde satış yolu ile davalı ...'ye temlik ettikleri, ... ve ... plakalı araçların dava dışı kişiler adlarına kayıtlı olduğu, davacının taşınmazlardaki paylarını davalı oğluna temlik ettiğini ancak oğlunun kendisine karşı yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek eldeki davayı açtığı, aşamada 15.09.2021 tarihli ön inceleme duruşmasında davacıya talebini açık ve net olarak açıklaması için süre verildiği, davacı tarafından sunulan 08.10.2021 havale tarihli talep açıklama dilekçesinde; Mahkemeden talebinin davalı oğlu ...'nin kendisini kandırarak elinden aldığı malların hisse karşılığının veya güncel bedelinin tarafına iade edilmesi olduğunu beyan ettiği, böylece hile hukuki nedenine dayandığı anlaşılmaktadır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup özellikle davacının kandırıldığına ve iradesinin davalının hileli davranışları ile fesada uğratıldığına ilişkin iddiasını TMK 6 ncı ve HMK 190 ıncı maddeleri gereğince usulünce kanıtlayamadığı gözetildiğinde davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacının yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,29.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.