"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/238 E., 2023/514 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Beyşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/154 E., 2022/458 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın, davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddine, resen gözetilen nedenlerle İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Beyşehir ilçesi ... mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 293 ada 36 nolu parselin 2/8, 293 ada 43 nolu parselin 2/6, 262 ada 76 nolu parselin 1/4, 306 ada 44 nolu parselin 2/4 payının, 305 ada 48 nolu parselin 2/6 payının, 370 ada 32 nolu parselin 1/2 payının, 296 ada 42; 262 ada 170, 193; 263 ada 223, 226, 227 ve 309 ada 2 parsel sayılı taşınmazların tamamının tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini; ancak taşınmazlara davacının zilyet olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Beyşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.03.2020 tarihli ve 2016/1108 Esas, 2020/295 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 03.05.2021 tarihli ve 2021/523 Esas, 2021/585 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-a-6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; zilyetlikle iktisap koşullarının davacı lehine oluştuğu; ancak dava konusu 293 ada 36 parsel yönünde davalı yönünden usuli kazanılmış hak oluştuğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu Beyşehir Gölü Koruma sahası ve Milli Parkı sınırları içerisinde kalan taşınmazlara yönelik olarak taşınmazların Hazine adına olan tescilinin iptali ile davacı adına tescil edilmesi kararının kaldırılması gerektiğini, bilirkişi raporundaki hatalı değerlendirmeye itibar edildiğini, dava konusu taşınmazların özel mülkiyete konu edilememesinin nedeninin 1. derece doğal sit alanında bulunması değil, aynı zamanda milli park sahası içinde kalması olduğunu, bu hususun göz ardı edildiğini, eksik ve hatalı değerlendirme yapıldığını, taşınmazların aynı zamanda Milli Park sınırları içerisinde olduğunun göz ardı edildiğini ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu'na aykırı hüküm kurulduğunu, dava konusu taşınmazların Beyşehir Gölü Milli Parkı Koruma sahası içinde kaldığı hususunun bilirkişiler tarafından tespit edilmesine rağmen bilirkişilerin zilyetlikle kazanılabileceği yönünde tespit ve yorumda bulunduklarını, hukuka aykırı olarak tanzim edilen raporlara dayanılarak hüküm kurulmasının yasaya aykırı olduğunu, raporlara karşı itirazlarının Yerel Mahkeme tarafından kabul görmediğini, milli park olarak ilan edilmiş olan Beyşehir Gölü Milli Parkı sınırları içerisinde kalan taşınmazların zilyetlik yoluyla mülkiyetinin kazanılmasının mümkün olmadığını, Cumhurbaşkanlığı kararı ile Beyşehir Gölü Milli Park sınırlarının değiştiğini, idarenin yargılama giderleri ve karşı yan vekalet ücretine mahkum edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davanın açılmasına idarenin sebep olmadığını, Milli Park sınırlarının idarenin tasarrufundan bağımsız olarak değiştirildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesinin kabule ilişkin kararının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 26.11.2018 tarih ve 378 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile milli park sınırı dışına çıkarılan, arkeolog bilirkişi raporu ile de üzerinde birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunmadığı ve dere yatağından kazanılmadığı saptanan dava konusu taşınmazlar üzerinde davacı yararına kadastro tespit tarihi itibari ile zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu; davalı Hazine tarafından yalnızca milli park sınırları yönünden değil olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanıma ilişkin olarak da davaya karşı konulduğuna göre davalı aleyhine yargılama gideri takdirinde hukuka aykırı yön görülmediği; ancak talep halinde kesinleşmiş kararın tapu müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf talebinin reddine, resen gözetilen nedenlerle HMK'nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca İlk Derece Mahkeme Kararının kaldırılarak, davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/1 inci maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)
3. Değerlendirme
Konya ili Beyşehir ilçesi, .../... mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 296 ada 42, 293 ada 36 ve 43, 262 ada 76, 170 ve 193, 263 ada 223, 226 ve 227, 306 ada 44, 305 ada 48, 370 ada 32, 309 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar, beyanlar hanesinde "Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır." şerhi ile 2863 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinde 5626 sayılı Kanun'un 5 inci maddesiyle yapılan değişiklik nedeni ile sit alanında kaldığından bahisle tarla vasfı ile Hazine adına tespit edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Beyşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
28.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.