"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/90 E., 2022/158 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Milas 2. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 20.09.2022 tarihli ve 2022/90 Esas, 2022/158 Karar sayılı kararın düzeltilerek onanmasına ilişkin Dairemizin 07.03.2023 tarihli ve 2023/482 Esas, 2023/1314 Karar sayılı kararının düzeltilmesi, asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekili ile asıl ve birleştirilen davanın davalılarıdan Serkan Menteşe ve müşterekleri vekili tarafından istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl davanın davacısı ... vekili dava dilekçesinde; kadastro çalışmaları sırasında dava konusu 101 ada 427 parsel sayılı taşınmazın yarı payının müvekkili adına, yarı payının ise davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, komisyona yapılan itiraz sonucunda ise taşınmazın davalılar adına tescil edildiğini, oysa taşınmaz eski tapu kaydı ile Hacı Ömer oğlu Ali adına kayıtlı iken ölümüyle çocukları...ve ...’ e kaldığı, bilahare ...’nın payını 1979 yılında müvekkilinin eşine, onun da müvekkiline sattığını, ...’ün ise ölümüyle payının mirasçılarına kaldığını, onların da payını 1980 yılında müvekkiline sattığını, taşınmazın 30 yıldan fazla süredir müvekkili tarafından kullanıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının yarı payı oranında iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
2. Birleştirilen davanın davacısı ... vekili dava dilekçesinde; dava konusu 101 ada 431 parsel sayılı taşınmazın evveli itibariyle müvekkilinin mirasbırakanı olan babası Hüseyin Meşelik’e ait olduğunu, mirasbırakanın vefatı üzerine mirasçılarına, onların da taşınmazdaki paylarını müvekkiline satması üzerine tamamıyla müvekkiline kaldığını, davalılara ait eski tapu kaydı intikal görmediğinden hukuki kıymetini yitirdiğini, taşınmazın eklemeli şekilde 80 yıldır müvekkilinin zilyetliğinde olduğunu, taşınmaz üzerinde evi ve zeytin ağaçlarının bulunduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II.CEVAP
1. Asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazların eski tapu kaydıyla mirasbırakanların adına kayıtlı olduğunu, tapu kaydının hukuki kıymetini yitirmediğini, tapu kaydı dava konusu taşınmazları kapsadığından davacıların taşınmazlarda haklarının bulunmadığını, davacıların taşınmazlarda malik sıfatıyla zilyet olmayıp ancak işgalci sıfatıyla kullanımlarının bulunduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... vekili cevap dilekçesinde; davacıların taşınmazlarda hakkının bulunmadığını, taşınmazların tespitine esas tapu kayıtlarının hukuki kıymetini yitirmediğini, davacıların taşınmazlarda malik sıfatıyla zilyetliklerinin bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Asıl ve birleştirilen davanın davalılarından Serkan Menteşe ve müşterekleri vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın eski tapu kaydı kaydı ile müvekkillerinin kök mirasbırakanın Raşit Efendi’ye ait olduğunu, bilahare tapu kaydının intikal gördüğünü, müvekkillerinin mirasbırakan ...’nin tapuda babaannelerinden gelen payını satmadığını, davanın kötüniyetli olarak açıldığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 17.03.2010 tarihli, 2007/185 Esas, 2010/150 Karar sayılı kararıyla; dava konusu 101 ada 427 parsel sayılı taşınmazın tespitine esas tapu kaydının taşınmaza uyduğu, tapu maliklerinin uzun zaman önce vefat ettiği ve kaydın tedavül görmediği, taşınmazda davalı tarafın zilyetliğinin bulunmayıp davacı tarafın zilyetliğinin bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 101 ada 427 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının 1/2 oranında iptali ile davacı ... mirasçıları adına Milas Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/894 Esas sayılı veraset ilamında belirtilen miras payları oranında tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde davalılar vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
2. Karar, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 16.12.2011 tarihli, 2011/1570 Esas, 2011/8139 Karar sayılı kararıyla; davalıların tutunduğu Eylül 1295 tarih, 2 sayılı tapu kaydının gittisinin Teşrin-i Sani (Kasım) 1930 tarih, 83 sayılı tapu kaydı olduğu, taşınmazın malikinin ise Hacı Ahmet Efendizade Raşit Efendi olarak belirtildiği, 30.11.1930 tarih, 83 sayılı tapu kaydının incelenmesinde malik Hacı Ahmet Efendizade Raşit Efendi'nin on yıl önce vefatı ile denildiğine göre davalıların dayanağı Eylül 1295 tarih, 2 sayılı tapu kaydının hukuki değerini yitirmediği ve geçerli, uygulanması gerekli mülkiyet belgesi olduğunun dosya kapsamından anlaşıldığı, ne var ki Mahkemece davalıların dayanağı Eylül 1295 tarih ve 2 sayılı tapu kaydının uygulamasına ilişkin yerel bilirkişi sözlerinin soyut ve gerekçesiz olduğu, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen rapor ve eki haritanın keşfi izlemeye, bilirkişi sözlerini denetlemeye imkan vermediğinden yetersiz nitelikte olup böylesine eksik araştırma ve soruşturmaya dayanılarak karar verilemeyeceği belirtilerek açıklanan hususlarda araştırma ve inceleme yapılarak toplanan deliller uyarınca karar verilmesi gereğine değinilmek suretiyle bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen İlk Karar
Mahkemece ...’in açtığı dava ile eldeki dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda, Mahkemenin 08.11.2017 tarihli, 2012/505 Esas, 2017/463 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazların tespitine esas Nisan 1295 tarihli tapu kaydının maliki ile davacılar arasında irtibat sağlanamadığı, öte yandan taşınmazlarda davacı taraf lehine zilyetlikle iktisap koşullarının da oluşmadığı gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
C. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde asıl ve birleştirilen davaların davacıları vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
2. Karar, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 24.05.2021 tarihli, 2018/3627 Esas, 2021/4285 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece varılan sonucun dosya kapsamına uygun düşmediği, davalı tarafın dayandığı 6 Eylül 1996 tarih ve 1 sıra numaralı tapu kaydının geldisi olan ve dava konusu taşınmazlar ile birlikte 101 adadaki parselleri kapsadığı anlaşılan T. Sani 1930 tarih ve 83 sıra nolu tapu kaydında Ummuhan ve Şefika pay sahibi olup mirasçılarının 1996 yılında adlarına intikalini sağladıkları, tapu kaydının edinme sebebinden, kayıt maliki Şefika’nın 1943, Ummuhan’ın ise 1985 yılında öldüğünün görüldüğü, dosya kapsamından T. Sani 1930 tarih ve 83 sıra numaralı tapu kaydının maliklerinin 1960’lı yıllarda taşınmazları paylaştıkları, dava konusu 101 ada 427 ve 431 parsel sayılı taşınmazların Şefika ve Ummuhan mirasçılarına isabet ettiği, 427 sayılı parselin davacı ..., 431 parsel sayılı taşınmazın ise davacı ... Eşlik’in 40 yılı aşkın zamandan beri zilyetliğinde olduğu, davalı tarafın ise dava konusu taşınmazlar üzerinde zilyetliğinin bulunmadığı, şu halde davalı tarafın tutunduğu tapu kaydı Ummuhan’ın ölüm tarihi ile intikal tarihi arasında 20 yıl geçmediğinden hukuki kıymetini korumakla birlikte Şefika’nın öldüğü 1943 yılından intikal tarihi olan 1996 tarihine kadar kadastro tespit tarihi itibarı ile yürürlükte olan 3402 sayılı Kanun'un 13/B-c maddesi gereğince Şefika payı yönünden davacılar Fatmana ve Mehmet lehine hukuki kıymetini yitirdiğinin anlaşıldığı, hal böyle olunca, davacıların davalarının kabulü ile çekişmeli 101 ada 427 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının davacı ..., 431 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının ise Mehmet Eşlik mirasçıları adına tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının isabetsizliğine değinilmek suretiyle bozulmuştur.
D. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 20.09.2022 tarihli, 2022/90 Esas, 2022/158 Karar sayılı kararıyla; hükmüne uyulan bozma ilamı uyarınca davanın kabulüne, dava konusu 101 ada 427 parsel sayılı taşınmazda davalılar adına kayıtlı 1/2 hissenin iptali ile davacı ... mirasçıları adına; 101 ada 431 parsel sayılı taşınmazda davalılar adına kayıtlı 1/2 hissenin iptali ile davacı ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
E. Düzelterek Onama Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde asıl ve birleştirilen davaların davalıları vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
2. Karar, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 07.03.2023 tarihli, 2023/482 Esas, 2023/1314 Karar sayılı kararıyla; temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna ve bozma kararına uygun olup davalı tarafın temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenlerin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediği, ancak birleştirilen davada davacı ...’in dava konusu 101 ada 431 parsel sayılı taşınmazın tamamı hakkında tapu iptali ve tescil istemi ile dava açtığı ve Mahkemece davanın dava konusu taşınmazın 1/2 payı oranında kabulüne karar verildiği halde davanın kısmen kabulü yerine davanın tümden kabulüne karar verilerek yargılama giderleri ile harcın hatalı hesaplanması isabetsiz ise de bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapmayı gerektirmediğinden, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 438/7 nci maddesi gereğince hükmün değinilen yönlerden düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuranlar
Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekili ile asıl ve birleştirilen davanın davalılarından Serkan Menteşe ve müşterekleri vekili tarafından karar düzeltme başvurusunda bulunulmuştur.
B. Karar Düzeltme Nedenleri
1. Asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekili karar düzeltme dilekçesinde; dava konusu taşınmazların tespitine esas tapu kaydındaki Ummuhan payının hukuki kıymetini koruduğu Yargıtay bozma ilamında kabul edildiği halde Mahkemece verilen kararla Ummahan’dan gelen 1/2 payın kaybedildiğini, oysa Mahkemece Ummahan’dan gelen pay korunmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
2. Asıl ve birleştirilen davanın davalılarıdan Serkan Menteşe ve müşterekleri vekili karar düzeltme dilekçesinde; davacıların dayandığı tapu kaydı dava konusu taşınmazları kapsamadığı halde Yargıtay bozma ilamında tapu kaydına değer verilmiş olmasının isabetsiz olduğunu, taşınmazlarda davacı taraf lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığını, kaldı ki taşınmazların tespitine esas tapu kaydındaki Ummuhan payının hukuki kıymetini koruduğu Yargıtay bozma ilamında kabul edildiği halde Mahkemece verilen kararla Ummahan’dan gelen 1/2 payın kaybedildiğini ileri sürerek kararın düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
C. Mahkemenin Ek Kararı
Mahkemenin 24.04.2023 tarihli ek kararıyla; asıl ve birleştirilen davanın davalılarından Serkan Menteşe ve müşterekleri vekilinin karar düzeltme isteminin süresinde yapılmadığı anlaşılmakla karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiş; bu defa ek karar asıl ve birleştirilen davanın davalılarından Serkan Menteşe ve müşterekleri vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
D. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 13/B-c ve 14 üncü maddeleri
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucunda Muğla İli, Milas İlçesi, Kayaderesi Köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 427 parsel sayılı 7.864,79 metrekare ve 101 ada 431 parsel sayılı 29.925,95 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar tapu kaydı, taksim, ifraz, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... ve müşterekleri adına tespit ve komisyon kararı uyarınca tescil edilmiştir.
2. Dairenin düzelterek onama kararının karar düzeltme talebinde bulunan asıl ve birleştirilen davanın davalılarıdan Serkan Menteşe ve müşterekleri vekiline 28.05.2023 tarihinde usulüne uygun şekilde tebliğ edildiği, adı geçenler vekili tarafından karar düzeltme dilekçesinin 15.06.2023 tarihinde verildiği anlaşılmakla Mahkemenin 24.04.2023 tarihli ek kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan onanmasına karar vermek gerekmiştir.
3. Asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekilinin karar düzeltme isteminin incelenmesine gelince; Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 24.05.2021 tarihli, 2018/3627 Esas, 2021/4285 Karar sayılı bozma ilamında da değinildiği üzere, dava konusu taşınmaz ve dava dışı taşınmazların tespitine esas tapu kayıtlarının geldisi olan T. Sani 1930 tarih ve 83 sıra numaralı tapu kaydının maliklerinin 1960’lı yıllarda taşınmazları paylaştıkları, dava konusu 101 ada 427 ve 431 parsel sayılı taşınmazların Şefika ve Ummuhan mirasçılarına isabet ettiği, 427 sayılı parsel sayılı taşınmazın davacı ..., 431 parsel sayılı taşınmazın ise davacı ... Eşlik’in 40 yılı aşkın zamandan beri zilyetliğinde olduğu, davalı tarafın ise taşınmazlar üzerinde zilyetliğinin bulunmadığı, davalı tarafın tutunduğu tapu kaydı Ummuhan’ın ölüm tarihi ile intikal tarihi arasında 20 yıl geçmediğinden hukuki kıymetini korumakla birlikte Şefika’nın öldüğü 1943 yılından intikal tarihi olan 1996 yılına kadar kadastro tespit tarihi itibarı ile yürürlükte olan 3402 sayılı Kanun'un 13/B-c maddesi gereğince Şefika payı yönünden davacılar Fatmana ve Mehmet lehine hukuki kıymetini yitirdiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca; Mahkemece Ummuhan’dan gelen payın hukuki kıymetini koruduğu gözetilerek asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ...’ün, mirasbırakanları Ummuhan’dan gelen payları baki kalmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup Mahkeme kararının maddi hata sonucunda düzeltilerek onandığı anlaşılmakla, asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekilinin karar düzeltme isteğinin açıklanan nedenle kabulü ile düzelterek onama kararının ortadan kaldırılması suretiyle kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Mahkemece verilen 24.04.2023 tarihli ek kararın ONANMASINA,
2. Asıl ve birleştirilen davaların davalılarından ... ve ... vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 07.03.2023 tarihli, 2023/482 Esas ve 2023/1314 Karar sayılı düzelterek onama kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, Mahkemenin 20.09.2022 tarihli, 2022/90 Esas ve 2022/158 Karar sayılı kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde yatıranlara iadesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.