"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/705 E., 2023/200 K.
ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN 1. ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİNİN 2010/249 VE 2010/250 E.
HÜKÜM : Asıl davanın kabulü / Birleştirilen davalarda tapu iptali ve tescil taleplerinin reddi ile tazminat taleplerinin kabulüne
Taraflar arasındaki vekâlet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozma ilâmına uyularak asıl davanın kabulüne, birleştirilen davalarda tapu iptali ve tescil isteminin reddi ile tazminat isteminin kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl ve birleştirilen davalarda davacılar vekili dava dilekçelerinde özetle; davacı ...'nin damadı olan davalı ...'ın kendi üzerindeki taşınmazları ...'ye devredeceğine ilişkin sözler söyleyerek davacı ...'nin kendi adına asaleten, o zaman küçük olan oğlu davacı ... adına velâyeten Alanya Noterliğinden 2, Fethiye Noterliği ve Isparta Noterliğinden düzenlenen taşınmaz satış yetkisini içeren vekâletnamelerle damadı olan davalı ...'ı ve ...'ın eşi ve davacı ...'nin dava dışı kızı ...'yi vekil tayin etmesini sağladığını, vekâlet görevini kötüye kullanan davalı ...'ın bu vekâletnamelere istinaden davacı ...'nin 1/4, davacı ...'in 3/4 paylı malik oldukları dava konusu Isparta ili Merkez ilçesi, ... 2 Mahallesindeki 3 ada 6 parsel; ... Mahallesindeki 2606 ve 2828 parsel sayılı taşınmazları, 12.05.2010 tarihinde vekâlet görevini kötüye kullandığını bilen kardeşi davalı ... ...'na, dava dışı 5 adet taşınmazı da dava dışı ortağı ...'a sattığını, davacılara herhangi bir bedel ödenmediğini, davacıların Alanya Noterliğinin 22.06.2010 tarihli azilnamesiyle davalı ...'ı vekillikten azlettiklerini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ve davacılar adına tescilini, olmazsa fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000 TL tazminatın davacılara ödenmesini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
1.Asıl ve birleştirilen davalarda davalı ... ... cevap dilekçelerinde özetle; davacı ...'nin taşınmazlarını satmak istediğini, 2005 yılında 75.000 TL bedelde anlaştıklarını, bedeli parça parça ödeyip tamamı ödendikten sonra dava konsu taşınmazları devraldığını, ödediği bedele teminat olarak davacıların kendisine senet imzalayıp verdiklerini, kendisinin de ihtiyaç nedeniyle taşınamazları 3. kişilere sattığını belirterek asıl ve birleştirilen davaların reddini istemiştir.
2.Asıl ve birleştirilen davalarda davalı ... vekili cevap dilekçelerinde özetle; davalı ...'ın kendisine verilen yetkiyi davacıların oluru ile kullandığını, satış işlemlerinin gerçek olduğunu, davalı ...'ın ablası olan diğer davalı ... ... tarafından satış bedellerinin ödendiğini, ...'ın davacı ...'nin kızı dava dışı ...'den boşanma aşamasında olduğu için bu davaların kötüniyetli olarak açıldığını belirterek asıl ve birleştirilen davaların reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Isparta 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.01.2015 tarihli ve 2010/182 Esas, 2015/31 Karar sayılı kararıyla; davalı ... ...'nun devraldığı dava konusu taşınmazları 1-2 ay gibi kısa süre içerisinde dava dışı 3. kişilere sattığı, davalılar arasında gerçekleşen satış işlemlerinin muvazaalı olduğu, davalı ...'ın vekâlet görevini kötüye kullanarak söz konusu satışları gerçekleştirdiği, bu durumu kardeşi olan davalı ...'nin de bildiği, tapudaki satış bedelleri ile keşfen belirlenen satış tarihi rayiç değerler arasında fahiş fark bulunduğu, 3 taşınmazın da aynı gün satıldığı, davalıların satış bedelini davacılara ödediklerini ispatlayamadıkları, 2605 ve 2828 parsel sayılı taşınmazların dava öncesi el değiştirdiği, 3 ada 6 parsel sayılı taşınmazın ise dava sırasında 3 kişilere satılması sebebiyle davaya tapu iptal tescil yahut tazminat olarak devam edip etmeyeceği sorulan davacının verilen sürede açıklama yapmadığı gerekçesiyle taleple bağlı kalınarak, asıl ve birleştirilen davaların kabulü ile 10.000'er TL tazminatın davalılardan müştereken müteselsilen tahsili ve 2.500'er TL'sinin davacı ...'ye, 7.500'er TL'sinin davacı ...'e ödenmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 06.07.2020 tarihli ve 2018/4307 Esas, 2020/3487 Karar sayılı kararıyla; 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 16 ve 30 maddeleri ile mülga HUMK'un 409. ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150. maddeleri uyarınca asıl ve birleştirilen davalarda davalı taşınmazların keşfen saptanan değerleri üzerinden ayrı ayrı harçların tamamlattırılmadığı, harcın tamamlanması hâlinde dosya kapsamındaki delillerle işin esasının değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkemenin yukarıda belirtilen 21.01.2015 tarihli kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozma İlâmına Uyularak Verilen Karar
Bozma ilâmına uyan Isparta 2. Asliye Hukuk Mahkemesi 10.12.2020 tarihli ve 2020/343 Esas ve 2020/633 karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazların satış ve dava tarihindeki değerlerinin tespit ettirildiği, davacılar vekilinin 01.12.2020 havale tarihli dilekçesiyle ıslah talebinde bulunarak tespit edilen değerin tamamı üzerinden eksik harcı ikmâl ettiği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 17. maddesinin 22.0.2020 tarihinde değiştirilerek bozma sonrası tahkikata ilişkin işlem yapılması hâlinde ıslah yapılabileceğinin düzenlendiği, uyulan bozma ilâmı sonrasında tahkikata geçildiğinden ıslah talebinin kabul edildiği, davacıların terditli olarak tazminat talep ettikleri, her iki davalının da kötüniyetli olduğu, davalı ...'ın vekâlet görevini kötüye kullandığı, davacıların taşınmazlarını iradelerine aykırı olarak ve vekâlet görevini kötüye kullanarak kardeşi olan davalı ...'ye bedelsiz devrettiği, davacıların maddi zarara uğradığı, dava konusu 3 ada 6 parsel sayılı taşınmaz davadan 1 gün sonra 3. kişiye satıldığı için davacıya iptal ve bedel arasında seçim hakkı tanındığı, davacının 15.07.2013 tarihli dilekçesiyle tazminat olarak davaya devam ettiği, birleştirilen dosyalarda davalı 2828 ve 2605 parsel sayılı taşınmazların ise davalı ... tarafından dava öncesinde 3. kişilere satıldığı, yeni maliklerin davalı gösterilmediği gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile 118.417 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline; birleştirilen 2010/249 Esas sayılı davada tapu iptali ve tescil talebinin pasif husumet yokluğundan reddine, maddi tazminat talebinin kabulü ile 108.160 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline; birleştirilen 2010/250 Esas sayılı davada tapu iptali ve tescil talebinin pasif husumet yokluğundan reddine, maddi tazminat talebinin kabulü ile 21.560 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... tarafından temyiz isteminde bulunulması üzerine, Dairemizin 11.10.2021 tarihli ve 2021/1809 Esas, 2021/5416 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece davacılar vekiline dava konusu taşınmazlar yönünden tapu maliklerine karşı tapu iptali ve tescil davası olarak mı yoksa davalılara karşı tazminat davası olarak mı devam edecekleri hususunda beyanda bulunmak üzere kesin süre verildiği, beyanda bulunmaması hâlinde tazminat davası olarak devam edileceğine ilişkin usulüne uygun ihtarat yapıldığı, davacıların ise beyanda bulunmadığı anlaşılmakla davacılar vekilinin bu husustaki temyiz itirazlarının reddine; davalı ...'nin dava konusu taşınmazları bedel ödeyerek satın aldığına dair yaptığı ödemelerin teminatı olarak kendisine davacılar tarafından verildiğini savunduğu 75.000 TL bedelli, tarihsiz senede ilişkin yeterli araştırma yapılmadığı, ...'nin dayandığı tarihsiz senet aslının ibrazı için davalıya süre verilmesi, ibrazı hâlinde davacılara imzalarının sorulması, imzalar davacılara ait ise senedin hangi sebeple verildiği belirlenerek sonuca göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davalıların yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulüne ve Mahkemenin yukarıda belirtilen 10.12.2020 tarihli kararının açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozma İlâmına Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan Isparta 2. Asliye Hukuk Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazların satış ve dava tarihindeki değerlerinin tespit ettirildiği, davacılar vekilinin 01.12.2020 havale tarihli dilekçesiyle ıslah talebinde bulunarak tespit edilen değerin tamamı üzerinden eksik harcı ikmâl ettiği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 17. maddesinin 22.0.2020 tarihinde değiştirilerek bozma sonrası tahkikata ilişkin işlem yapılması hâlinde ıslah yapılabileceğinin düzenlendiği, uyulan bozma ilâmı sonrasında tahkikata geçildiğinden ıslah talebinin kabul edildiği, bozma ilâmı gereği davalı ... tarafından taşınmaz bedellerinin ödendiği savunmasına dayanak olarak
sunulan 75.000 TL bedelli, ödeme tarihi, ihdas bedeli, düzenleme tarihi ve düzenleme yeri bulunmayan, borçlu kısmında davacıların, kefil kısmında davalı ...'ın adının yazılı olduğu, 6 adet imza bulunan senetteki imzaların davacılar tarafından inkar edildiği, İstanbul Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesinin 16.08.2022 tarihli yazısı ile sağlıklı inceleme yapılması için yeterli imza örneği bulunmadığının bildirildiği, aynı kurumun 10.02.2023 tarihli raporunda, bahsi geçen senetteki imzaların kuvvetle muhtemel davacıların eli ürünü olmadığı kanaati bildirildiği, son raporun hüküm vermeye elverişli olması nedeniyle davalının yeniden rapor alınması talebinin reddedildiği, davalı ...'nin ödeme savunmasını ispatlayamadığı, kardeş davalılar arasındaki satışların gerçek satış olmadığı, devrin bedelsiz olduğu, her iki davalının da kötüniyetli olduğu, davalı ...'ın vekâlet görevini kötüye kullandığı, davacıların taşınmazlarını iradelerine aykırı olarak ve vekâlet görevini kötüye kullanarak kardeşi olan davalı ...'ye bedelsiz devrettiği, davacıların maddi zarara uğradığı, dava konusu 3 ada 6 parsel sayılı taşınmaz davadan 1 gün sonra 3. kişiye satıldığı için davacıya iptal ve bedel arasında seçim hakkı tanındığı, davacının 15.07.2013 tarihli dilekçesiyle tazminat olarak davaya devam ettiği, birleştirilen dosyalarda davalı 2828 ve 2605 parsel sayılı taşınmazların ise davalı ... tarafından dava öncesinde 3. kişilere satıldığı, yeni maliklerin davalı gösterilmediği gerekçesiyle 3 ada 6 parsel yönünden asıl davada tazminat isteminin kabulü ile 118.417 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline; birleştirilen 2010/249 Esas sayılı davada tapu iptali ve tescil talebinin pasif husumet yokluğundan reddine, maddi tazminat talebinin kabulü ile 108.160 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline; birleştirilen 2010/250 Esas sayılı davada tapu iptali ve tescil talebinin pasif husumet yokluğundan reddine, maddi tazminat talebinin kabulü ile 21.560 TL tazminatın 10.000 TL'sine dava tarihi, bakiyesine 25.10.2020 ıslah tarihinden itibaren faiziyle davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
1.Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava sırasında 3. kişilere devredilmiş taşınmazlar bakımından davaya iptal veya bedel talepli devam edip etmeyeceklerine ilişkin davacılara usulüne uygun süre verilmediğini, taşınmazların mülkiyetine ilişkin talepleri yerine bedel olarak davalara devam edecekleri şeklinde değerlendirme yapılmasının hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazların daha yüksek olan keşif tarihindeki değerleri üzerinden karar verilmemesinin hatalı olduğunu belirterek Mahkemenin yukarıda belirtilen kararının bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ... vekili ve davalı ... benzer mahiyetteki temyiz dilekçelerinde özetle; davalı ..., davacının ...'nin dava dışı kızı ...'den boşandığı için davaların kötüniyetle açıldığını, 3. kişilere devredilen taşınmazlarla ilgili davaya iptal yahut bedel üzerinden devam edip etmeyeceği sorulduğu hâlde davacıların kesin süre içinde seçim yapmadığını, davanın usulüne uygun ıslah da edilmediğini, zira bozmadan sonra tahkikata ilişkin işlem yapılmadığı için ıslah yapılamayacağını, ancak Mahkemece ıslah talebine göre hüküm kurulduğunu, ayrıca diğer davalı ...'nin davacılara taşınmazların bedeli tamamen ödenince devirlerin yapılmasına teminat olarak davacılar tarafından tanzim edilen senedin değerlendirilmediğini, davacıların şimdiye kadar senetteki imzalara itirazlarının da olmadığını, bilirkişi raporlarında taşınmazların davalı ...'nin pazarlık tarihi 2005 yılının baz alınmadığını, taşınmazların 2005 değerleriyle satın alındığını, tanık beyanlarıyla da bedelin ödendiğinin ispat edildiğini belirterek Mahkemenin yukarıda belirtilen kararının bozulmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, vekâlet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 506. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın Geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ...'nin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ...'nin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan; 8.471,23 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
6100 sayılı Kanun'un Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440. maddesi gereğince asıl ve birleştirilen Isparta 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/249 Esas sayılı dosyasına ilişkin kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık, birleştirilen Isparta 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/250 Esas sayılı dosyasına ilişkin olarak karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
12.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.