"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/142 E., 2020/549 K.
DAVA TARİHİ : 06.09.2018
HÜKÜM/KARAR : Kabul/ Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Alanya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/500 E., 2019/589 K.
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı Hazine vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Antalya ili, Alanya İlçesi, Payallar Mahallesinde yer alan kuzeyi ... tapusuz tarlası, doğusu yol, batısı... tarlası, güneyi Hamza Hamzaoğulları tapulu arsası ile çevrili yaklaşık 1.750 m² ve doğusu ... tapusuz tarlası, batısı ...tapusuz tarlası, güneyi ... tapusuz tarlası ile çevrili yaklaşık 1.000 m² büyüklüğündeki iki taşınmazın 25-30 yıldır davacının zilyetliğinde olduğunu, taşınmazların tarım arazisi olup davacının babası...'dan intikal ettiğini, eklemeli zilyetlik olarak 50 yılı aşkın süredir davacının zilyetliğinde bulunduğunu, imar ve ihyasının tamamlandığını, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olmadığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... Belediyesi Başkanlığı vekili; husumetin davalı İdareye yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davaya konu taşınmazın 6360 sayılı yasa kapsamında Belediye adına devir veya tahsis edilmediğini, Belediyenin mülkiyetinde olmadığını, imar ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren 20 yıllık süreyi doldurduğunun taşınmazın kamuya tahsis edilen yerlerden olup olmadığının araştırılması gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı Maliye Hazinesi vekili; dava konusu taşınmazların Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığını, zilyetlik şekil ve süresi itibariyle iktisap koşullarının gerçekleşmediğini, dava değerinin az gösterildiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 22.10.2019 tarihli ve 2018/500 Esas, 2019/589 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulü ile Antalya ili, Alanya İlçesi, Payallar Mahallesinde bulunan Harita Mühendisi bilirkişi ... 'ın 10.04.2019 tarihli raporunda "A" harfi ile gösterilen "4.176,76m²" lik yer ve "B" harfi ile gösterilen "2.142,35 m²" lik yerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemenin eksik inceleme sonucunda karar verdiğini, kadastro sırasında taşınmazların ne sebeple tespit dışı bırakıldığının araştırılmadığını, tespit dışı bırakma işleminin bir kadastro işlemi olduğunu, tespit dışı bırakılan yerlerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğunu, bu tip yerlerin zamanaşımı yoluyla kazanılmasının mümkün olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 06.10.2020 tarihli ve 2020/142 Esas, 2020/549 Karar sayılı kararıyla; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesinde sayılan zilyetlikten edinme koşullarının davacı yararına oluştuğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir husus olmadığı belirtilerek davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 27 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Antalya ili, Alanya ilçesi, Payallar Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında, dava konusu taşınmazlar tescil harici bırakılmıştır.
2. İlk Derece Mahkemesince işin esasına girilerek yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dairemizin 01.03.2023 tarih, 2021/6553 Esas, 2023/1211 Karar sayılı geri çevirme kararı ile dosya arasına aldırılan belgelerden ve yapılan araştırmadan dava konusu taşınmaz bölümlerinin bulunduğu yerde 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun geçici 8 inci maddesine dayalı olarak kadastro tespitinin yapıldığı ve dava konusu taşınmaz bölümleri hakkında 412 ada 43 ve 46 parsel numaralarıyla kadastro tespit tutanaklarının düzenlendiği anlaşılmaktadır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 27 nci maddesinde mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevinin sona ereceği ve dava dosyalarının kadastro mahkemesine re'sen devrolunacağı düzenlenmiştir. Mahkemelerin görevlerine ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her aşamasında Mahkemece re’sen gözetilmesi gerekir.
Hal böyle olunca; Mahkemece görevsizlik kararıyla dosyanın re'sen Kadastro Mahkemesine aktarılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş olması isabetsiz olup davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan sebeple yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR :
Açıklanan sebeplerle ;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Temyiz eden davalı Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.