"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/284 E., 2023/690 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul Kısmen Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/411 E., 2022/337 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil ile kadastro çalışmalarında haritasında yol olarak bırakılan taşınmazın tapuya tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; Büyüktoraman köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 167 ada 9 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı nedeniyle 321,64 m2 olarak davacıların murisi adına tescil edildiğini ancak uygulanan tapu kayıt miktarının 850,00 m2 olmasına rağmen taşınmazın yüz ölçümünün eksik belirlendiğini ileri sürerek çekişmeli 167 ada 10 parsel sayılı taşınmaz ile kadastro çalışmalarında yol olarak bırakılan taşınmaz bölümlerinin tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu kapanmış yol olarak gözüken 167 ada 10 parsel sayılı taşınmazın belediye imar planında yol olarak gözüktüğünü, Hazine aleyhine açılan davanın husumetten reddi gerektiğini, dava konusu taşınmazın yol olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; görevli mahkemenin idare mahkemesi olduğunu, davacı tarafın öncelikle belediyeye yazılı başvuruda bulunması gerektiğini, dava konusu taşınmazın belediye imar planında yol olarak gözüktüğünü, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, dava konusu taşınmazın yol olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kayseri 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.10.2018 tarih 2017/109 Esas, 2018/369 Karar sayılı kararı ile; davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş, kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesinin 12. Hukuk Dairesinin 24.11.2021 tarih 2019/203 Esas -2021/1103 Karar sayılı kararıyla;" Mahkemece, (C) harfi ile gösterilen bölümün dava dışı 7 parsel kapsamında kalan kısmının yüz ölçümünün teknik bilirkişi tarafından belirlenmesi ve bu hususta kroki düzenletilmesi, tescil harici bırakılan bölümler yönünden TMK'nın 713/4. maddesi hükmü uyarınca yasal ilanların yapılması gerektiği'' belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacılar murisi .... adına kayıtlı ve hükmen oluşan 1983 tarih ve 4 sıra numaralı tapu kaydının tescil krokisinin mevcut ve uygulanabilir olduğu, mahallinde yapılan keşifte harita mühendisi bilirkişi tarafından zemine uygulandığı, kapsadığı alanların belirlendiği; belirlemeye göre krokide (A), (B) ve (C) harfleri ile gösterilen taşınmaz bölümleri ile 167 ada 9 ve 10 parsellerin kroki kapsamında kaldığının tespit edildiği, belirlenen bu alanın toplamda 700.38 m2'lik yere isabet ettiği, davacı taraf toplamda 850.00 m2 yer talep ettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine; 167 ada 10 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile 31.05.2018 tarihli fen bilirkişi raporunun ekindeki haritada A(153.31m2), B(35.65m2) ve C(66.44m2) harfleri ile gösterilen kısımların arsa vasfı ile davacılar adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Belediye imar planında yol olarak görüldüğünü, davalıların murisine ait 9 parsel ve kapanmış yol olarak görülen 10 parselin belediye imar planında yol olarak ayrılan yerler olduğunu, bu nedenle davanın öncelikle Hazine yönünden husumetten reddi gerekirken Mahkemece yasal hasım olarak değerlendirilmesinin yasaya aykırı olduğunu, 28.09.2007 tarihli kadastro tespit tutanağında da murise ait taşınmazın 321.64 m²'lik 167 ada 9 parsel olarak tespit edildiğini ve açıklama kısmında da parselin kuzey, batı ve güneyin kadim yollarla çevrili olduğunun belirtildiğini, dava konusu parselin 850 m² olmasının mümkün bulunmadığını, davacıların yolları kendi taşınmazları olarak düşünüp istediğini, bu nedenle davanın esastan da reddi gerektiği halde kısmen kabulüne karar verilmesinin yasaya aykırı olduğunu öne sürerek mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davada görevli mahkemenin Kayseri Kadastro Mahkemesi olduğunu, bu yüzden mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerekirken davaya devam etmesinin açıkça usul ve yasaya aykırı olup kararın bozulması gerektiğini, ayrıca zamanaşımının dolduğunu, hak düşürücü sürenin geçtiğini, davaya konu taşınmazın baştan beri yol olup kural olarak bu nitelikteki taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetlik süresinin hukukça değer taşımadığını, bu taşınmazların zilyetlikle iktisabının da söz konusu olmadığını, Mahkemeye sunulan bilirkişi raporlarında davaya konu taşınmazın yol olduğunun belli olduğu, bu nedenle de davanın esastan reddi gerekirken kısmen kabul kısmen reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacıların belediyeye hiçbir başvuru yapmadan dava açtığını, tapuya tescil edilen yollar bakımından belediye yasal hasım olup kabul manasına gelmemek kaydıyla davanın belediye aleyhine sonuçlansa dahi yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini öne sürerek mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafın dayandığı 08.04.1985 tarih ve 4 sıra numaralı tapu kaydının oluşumuna esas Felahiye Asliye Hukuk Mahkemesinin 1983/50 Esas, 1984/145 Karar sayılı dava dosyasındaki tescil krokisinin mevcut ve uygulanabilir olduğu, harita mühendisi bilirkişi tarafından zemine uygulandığı, kapsadığı alanların belirlendiği; belirlemeye göre krokide (A), (B) ve (C) harfleri ile gösterilen taşınmaz bölümleri ile 167 ada 10 ve dava dışı 167 ada 9 sayılı parsellerin kroki kapsamında kaldığı, böylece her iki dava dosyasında tarafların (akdi ve irsi halefleri), dava sebep ve konusunun aynı olduğu, taraflar arasında 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 303/1. maddesi gereğince kesin hüküm teşkil ettiği, bu durumda mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili ayrı ayrı sundukları temyiz dilekçesinde, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçesindeki taleplerinin tekrarı ile kararın bozulmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil ile kadastro paftasında yol olarak bırakılan taşınmaz bölümünün tapuya tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190. maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14, 16, 17, 18. ve 20. maddeleri,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ve 713/1. maddeleri.
3. Değerlendirme
Kayseri ili, .... ilçesi, ..../.... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmalarında 167 ada 10 parsel sayılı 123,34 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz kapanmış yol vasfı ile Büyük Toraman Belediyesi adına tespit ve tescil edilmiş, daha sonra 16.04.2014 tarihinde tashihen devir suretiyle Felahiye Belediyesi adına temlik edilmiş, dava konusu taşınmaz bölümleri yörede 2017 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında paftasında yol olarak tespit harici bırakılmıştır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekili ve davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekili ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. maddesinin J bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ... Başkanlığından alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.