"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1937 E., 2024/1002 K.
DAVA TARİHİ : 24.06.2020
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/148 E., 2023/12 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili; 8744 ada 13, 8755 ada 2 ve 8756 ada 13 parsel sayılı taşınmazların Kağıthane köy iken Köy Hükmü Şahsiyeti adına kayıt edildiğini, daha sonra 1963 yılında bağımsız belediye kurulduğunu, 1981 yılında askeri darbe sonrasında taşınmazların hukuka aykırı bir şekilde tashihen İstanbul Belediyesi adına kayıt edildiğini, yapılan işlemin haksız ve yasaya aykırı, yolsuz tescil niteliğinde olduğunu, taşınmazların 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesi kapsamında olmadığını, bu nedenle Kağıthane Belediyesine iadesine engel bir durumun bulunmadığını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazların davacı ... adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili; 3030 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesi gereğince davanın idari yargıda açılması, davadan önce de idareye başvurulması gerektiğini, kanunda belirtilen 1 yıllık devir süresi içerisinde işlem yapılmaması nedeniyle hak düşürücü sürenin geçtiğini, bu konuda yargı kararlarının olduğunu, taşınmazların 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesi gereğince davalı Belediyenin uhdesinde bırakıldığını, davacı Belediyeye devredilmesi gerektiği şeklindeki iddianın yasal dayanağının bulunmadığı belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu taşınmazların en başında davacı ... Belediyesi adına kayıtlı olduğu, yapılan keşif sonucunda düzenlenen rapora göre taşınmazların 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesi kapsamında kullanılmadığı, davacı Belediyeye iadesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının taşınmazlarla hukuki bir bağlantısının bulunmadığı için dava açma ehliyetinin olmadığını, davalı Belediyenin taşınmazları davacı ilçe Belediyesine devir yükümlülüğünün bulunmadığını, taşınmazların gecekondu bölgesinde olup 775 sayılı Gecekondu Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince yetki ve görevin büyükşehir belediyelerine ait olduğunu, 3392 sayılı Kanun'un geçmişe etkili olacak şekilde yürütülmesinin mülkiyet hakkının ihlali sonucunu doğuracağını, taşınmazların fiili durumu ile ilgili gerekli incelemelerin yapılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporuna göre dava konusu taşımazların 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesi kapsamında kalan taşınmazlardan olmadığı, üzerilerindeki yapıların konut ve ticari amaçlı kullanıldığı, bu haliyle daha önce davacı adına kayıtlı olan tüzel kişiliğinin kaldırılması sonucu idari yolla davalı adına tescil edilen taşınmazların 3030 sayılı Kanun'un geçici 2 nci maddesi uyarınca davacıya iadesinin gerektiği, İlk Derece Mahkemesi tarafından tüm delillerin toplandığı, verilen kararda usul ve yasaya, kamu düzenine aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 705., 1022/1. ve 1025/1. maddeleri; 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkındaki Kanun'un (3030 sayılı Kanun) 6/A maddesi ve geçici 2. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; İstanbul ili, Kağıthane ilçesi, Merkez Mahallesinde yer alan dava konusu 8744 ada 13 parsel (120 m2, arsa), 8755 ada 2 parsel (123 m2, arsa) ve 8756 ada 3 parsel (101 m2, arsa) sayılı taşınmazların 19.04.1989 tarihli imar işlemi ile davalı ... Belediyesi adına kayıtlı oldukları, taşınmazların evveliyatında davacı Belediyeye ait iken 1981 yılında tashihen İstanbul Belediyesi adına kaydedildikleri, hali hazırda taşınmazlar üzerinde dava dışı 3. kişiler tarafından konut ve ticari amaçlı kullanılan yapıların olduğu anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 48.465,95 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.09.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.