"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/179 E., 2024/568 K.
HÜKÜM/KARAR : Süreden Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Dinar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/250 E., 2023/395 K.
Taraflar arasındaki bağıştan rücu hukuksal nedenine tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın hak düşürücü süreden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların murisi .....'ın 14.03.2008 tarihinde Afyonkarahisar ili, ... ilçesi, ... Mahallesindeki 768 ada 1 parsel sayılı taşınmazını sağlık meslek lisesi okul binası yapılması için yüklemeli olarak davalı ...'ye bağışladığını, mirasçı davacılar tarafından ilgili idareye sorularak bağışlamadaki yüklemenin yerine getirilmediğinin öğrenildiğini, bağışlama tarihinden dava tarihine kadar bağışlanan tarafından yüklemenin yerine getirilmediğini ileri sürerek davalı ... adına kayıtlı dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payları oranında davacılar adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; ilgili idare tarafından davacı mirasçılara dava konusu taşınmazın başka tür okul yapımında değerlendirildiğinin bildirildiğini, işlem yapılmayacağının bildirilmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.
2.Fer'i müdahil Dinar İl Milli Eğitim Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların dava konusu taşınmazı bağışlayan murisinin bağıştan rücu etmediğini, davacılara taşınmaz üzerinde okul yapılmayacağına dair cevap verilmediğini, bağışlayanın 2013 yılındaki dilekçesiyle yüklemeyi değiştirerek taşınmaz üzerinde ilkokul binası yapılmasını istediğini, Türk Borçlar Kanunu'nun 297/3. maddesi uyarınca bağışlayan sağlığında bağışlananın geri alma sebebini öğrenmemişse davacı mirasçıların bağışlayanın ölümünden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde geri alma hakkını kullanabileceğini, hak düşürücü sürenin dolduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıların bağışlayan murisinin bağışlanan dava konusu taşınmazı geri alma hakkını kullanmadan 13.12.2019 tarihinde öldüğü, bağışlayanın mirasçıları olan davacıların murisin geri alma hakkına dayandıklarını, eldeki davanın 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 297/3. maddesi uyarınca murisin ölüm tarihinden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle davanın hak düşürücü süreden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; bağış sözleşmesindeki yüklemenin 15 yıl boyunca yerine getirilmediğini, ilgili idareye başvuran davacıların yüklemenin yerine getirilmediğini 27.05.2022 tarihinde öğrendiklerini, idarenin dava konusu taşınmazda şu anda herhangi bir yatırım planlarının bulunmadığını bildirdiğini, davanın hak düşürücü süre içinde açıldığını belirterek İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 297/3. maddesi uyarınca bağışlayan sağlığında bağışlananı geri alma sebebini öğrenememişse mirasçılarının bağışlayanın ölümünden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde bağışlananı geri alma haklarını kullanabileceği, davacılar murisi bağışlayanın 13.12.2019 tarihinde öldüğü, bağışlayanın mirasçıları tarafından açılan davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesini tekrar etmekle Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yüklemenin yerine getirilmemesi nedeniyle bağıştan rücu hakkına dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369/1, 370 ve 371. maddeleri.
2.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 291, 295 ve 297/3. maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya kapsamından; davacılar murisi ....'ın 14.03.2008 tarihli bağış işlemiyle Afyonkarahisar ili, .... ilçesi, .... Mahallesindeki 768 ada 1 parsel sayılı taşınmazını kayıtsız, şartsız ve bedelsiz olarak sağlık meslek lisesi okul binası yapılması için yüklemeli olarak davalı Hazineye bağışladığı, bağışlayan murisin Mayıs 2013 tarihli dilekçesi ile yüklemeyi değiştirerek bağışlanan taşınmaz üzerinde ilkokul binası yapılması talebini fer'i müdahil İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bildirdiği, bağışlayan murisin 13.12.2019 tarihinde öldüğü, eldeki davanın ise 14.06.2022 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Onama harcı peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.