"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/810 E., 2022/794 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul - Kısmen Ret / Esastan Ayrı Ayrı Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/299 E., 2019/337 K.
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar; Hazine vekili, ... vekili ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar Hazine vekili, ... vekili ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Eyyübiye ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmalarında tespit harici bırakılan yaklaşık 100 dönümlük taşınmazın davacı tarafından taşları temizlenmek suretiyle imar-ihya edilerek tarım arazisi haline getirildiğini, davacının 35 yıldan bu yana malik sıfatıyla zilyetliğinin devam ettiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazın imar ihya ve zilyetliğe dayalı olarak TMK'nın 713/1 inci maddesi ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 ve 17 inci maddelerine göre davacı adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili yargılama sırasında; davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
2.Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde ve yargılama sırasında; davanın reddini savunarak taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
3.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taşınmaz üzerinde imar-ihya çalışmalarının yapıldığı ve tamamlandığının bilirkişi raporları ile belirlendiği, zilyetliğin 20 yılı aşkın süredir devam ettiğinin mahalli bilirkişi beyanlarından anlaşıldığı, bilirkişilerin hazırlamış olduğu raporların denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, dava konusu yapılan 100.000,00 m2'lik tapulama harici taşınmazın 87.638,13 m2'lik bölümünün davacı lehine tesciline engel bir durum olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 87.638,13 m2'lik kısmın kuru tarla vasfı ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine, Hazinenin tescil talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yargıtay içtihatlarında belirtilen imar-ihya ve zilyetlikle iktisap şartlarının davacı yönünden oluşmadığını, zilyetlikle kazanma için taşınmazların emek ve para sarf etmek suretiyle imar ve ihya edilmiş olması gerektiğini, davacının dava konusu taşınmazlarda zilyet olmadığı gibi dosyaya sunulan bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya yeterli olmadığını belirtilerek İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı ... Belediyesi vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın kayalık, taşlık ve çalılık yapıda olan yerlerden olup kazanılmaya elverişli yerlerden olmadığını, davacının dava konusu taşınmazlara imar ve ihyadan sonra kesintisiz olarak 20 yıl zilyet bulunup bulunmadığının ve imar-ihya ve zilyetlikle iktisap koşullarının oluşup oluşmadığının tam olarak araştırılması gerektiğini ancak bu hususun yargılama aşamasında sübuta ermediğini, eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulduğunu, imar-ihya ve zilyetlikle taşınmaz iktisabına ilişkin koşulların gerçekleşmediğini belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı ... Belediyesi vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın hukuka aykırılık teşkil ettiğini, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'nin 02.07.2013 tarih, 2013/2629-10363 E.-K. sayılı kararında belirtildiği şekilde bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın ve imar-ihya yoluyla kazanmanın şartları oluşmadığı halde davanın kabulüne karar verildiğini belirterek İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılması talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmaz bölümünün herhangi bir imar planı kapsamında kalmadığı, dava konusu taşınmaza uygulanan 1985 ve 1999 yıllarına ait hava fotoğraflarında taşınmazın imar-ihya edildiğinin tespit edildiği, zirai bilirkişi raporunda 3. sınıf kuru tarım arazisi vasfında olan dava konusu taşınmazın imar-ihya edildiğinin, uzun yıllardır tarım arazisi olarak tasarruf edildiğinin, taşınmaz üzerinde 13-30 yaşları arasında fıstık, badem ve zeytin ağaçları ile bağ omcalarının bulunduğunun belirlendiği, taşınmazın imar-ihyası tamamlandıktan sonra davacı tarafından fıstık, badem ve zeytin ağaçları ile bağ omcaları dikilmek suretiyle dava tarihinden geriye doğru 20 yılı aşkın bir süredir davasız ve aralıksız malik sıfatıyla zilyet olarak tasarruf edildiği, kazandırıcı zamanaşımı yoluyla taşınmaz iktisabına ilişkin yasal koşulların davacı lehine gerçekleştiği gerekçesiyle davalılar Hazine vekili, ... vekili ve ... vekilinin istinaf başvurularının HMK'nın 353/1-b.(1) maddesi gereğince ayrı arı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar Hazine vekili, ... vekili ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili ayrı ayrı verdikleri temyiz dilekçelerinde, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190 ıncı maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14, 16, 18 ve 17 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ve 713 üncü maddeleri
3. Değerlendirme
Dava konusu taşınmaz bölümü, Şanlıurfa ili, Eyyübiye ilçesi, ... Mahallesinde 1976 yılında yapılan kadastro çalışmalarında taşlık vasfı ile tespit harici bırakılmıştır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı 2.223,69 TL fazla yatan onama harcının davalı ... Başkanlığına ve davalı ... Başkanlığına ayrı ayrı iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.