"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/144 E., 2021/110 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında görülen ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil ve bedel davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vasisi; hukuki işlem ehliyeti bulunmayan davacı kardeşinin kısıtlandığını, emlakçılık yapan davalının ise davacıdan, kendisi ve dava dışı eşi adına aldığı vekaletnamelere dayalı olarak 8706, 1990, 2035, 2059 parsel sayılı taşınmazları ve 2076 parsel sayılı taşınmazdaki 199/9840 payı üzerine aldığını, 2076 parsel sayılı taşınmazdaki 1/30 payı da vekaleten hareketle dava dışı ...’a sattığını, satış bedeli ödenmediğini, fiil ehliyeti bulunmayan davacıdan hile ile alınan vekaletname ile davalıya satışı yapılan dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda 199/9840 oranındaki pay ile 8706, 1990, 2035, 2059 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tescilini, 2076 parsel sayılı taşınmazda 3. kişiye devredilen 1/30 oranındaki payın dava tarihindeki değerinin tazminat olarak ödenmesini ve şimdilik 1000 TL’nin tahsilini istemiş; davacı vekili 29.06.2015 tarihli dilekçeyle tazminat isteğini 87.466,60 TL olarak ıslah etmiş, yargılama sırasında davacı ...’in ölümü ile mirasçıları davaya devam etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, dava konusu taşınmazlarda davacıya ait payları satın aldığını belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Erzin Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.06.2013 tarihli ve 2013/242 Esas, 2015/1491 Karar sayılı kararıyla; davacının işlem tarihinde ehliyetsiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 2059 parsel sayılı taşınmazda 1/32, 2035 parsel sayılı taşınmazda 155/13152, 8706 parsel sayılı taşınmazda 25/168, 1990 parsel sayılı taşınmazda 1/32, 2076 parsel sayılı taşınmazda 199/9840 oranındaki payların davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tesciline, dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda 1/30 payın davalı ... tarafından dava dışı ...’a satıldığı gerekçesiyle 87.466,60 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 23.05.2019 tarihli ve 2019/1898 Esas, 2019/3279 Karar sayılı kararıyla; " Mahkemece alınan Adli Tıp Kurumu Adana Şube Müdürlüğünün 28.11.2014 tarihli raporunda, şizofreni hastalığı mevcut olan davacının 18.11.2011 satış tarihinde fiil ehliyetini haiz olmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.Somut olayda, dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda davacının 43/3280 oranındaki payının 14.11.2011 tarihli satış işlemiyle dava dışı ...’a temlik edildiğinin tapu kütüğünden anlaşıldığı ancak 1/30 pay üzerinden tazminata hükmedildiği, dava konusu 8706 parsel sayılı taşınmazda ise davacıdan davalıya yalnızca 432/38016 oranında pay geçtiği halde davalının başka paydaşlardan edindiği paylarla birlikte maliki olduğu toplam 25/168 oranındaki payın tamamının iptali ile davacı adına tesciline karar verildiği anlaşılmaktadır. Hâl böyle olunca, 14.11.2011 tarihli resmi senet de getirtilerek dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda davacıya ait iken dava dışı ...’a temlik edilen payın kim tarafından ve ne şekilde yapıldığının tespiti ile temlikin davalı tarafından yapıldığının belirlenmesi halinde temlik edilen pay oranına göre tazminat isteğinin kabulüne, dava konusu 8706 parsel sayılı taşınmazda ise yalnızca davacıdan geçen pay oranı nazara alınarak ve davalı yararına oluşan usuli kazanılmış haklar da gözetilmek suretiyle iptal tescile karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Erzin Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.11.2021 tarihli ve 2020/144 Esas, 2021/110 Karar sayılı kararıyla; davacının işlem tarihinde ehliyetsiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 2059 parsel sayılı taşınmazda 1/32, 2035 parsel sayılı taşınmazda 155/13152, 8706 parsel sayılı taşınmazda 432/38016, 1990 parsel sayılı taşınmazda 1/32, 2076 parsel sayılı taşınmazda 199/9840 oranındaki payların davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacı mirasçıları adına veraset ilamındaki miras payları oranında tesciline, dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda 43/3280 payın davalı ... tarafından dava dışı ...’a satıldığı gerekçesiyle 34.400 TL tazminatın davalıdan tahsili ile davacı mirasçılarına veraset ilamındaki payları oranında verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, Adli Tıp Kurumu raporunda davacının işlem tarihinde fiil ehliyetinin bulunmadığının belirtildiğini, davalının, davacının fiil ehliyeti olmadığını bilebilecek bir konumda bulunmadığını, işlemin noterde yapıldığını, davalının iyi niyetli olduğunu, davalı tarafça vekil sıfatı ile ...’a satılan 2076 parsel sayılı taşınmaz için hükmedilen tazminat miktarının fazla olduğunu, bozma ilâmı gereklerinin yerine getirilmediğini, eksik incelemeyle hüküm verildiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı tapu iptal-tescil ve tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 9, 10, 13, 15. maddeleri ve 409. maddesinin ikinci fıkrası; 11.06.1941 tarihli, 4/21 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı.
3. Değerlendirme
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacı ...’in, İskenderun Devlet Hastanesinin 28.03.2013 tarihli raporuna göre şizofren olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle Erzin Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/46 Esas 2013/128 Karar sayılı 17.05.2013 tarihli kararı ile Türk Medeni Kanunu 405. maddesi uyarınca kısıtlanmasına ve kardeşi ...’in vasi olarak atanmasına karar verilip yine Erzin Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/150 esas 2013/188 karar sayılı 12.07.2013 tarihli kararı ile de husumete izin verildiği, dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda davacının intikalen 2/80 oranında paydaş iken 18.01.2010 tarihli intikal ve tevhit işlemiyle payının 1/30 olduğu ve 14.11.2011 tarihinde 199/9840 payın ipkaen üzerinde bırakılıp 43/3280 payın satış yolu ile dava dışı ...’a temlik edildiği, 18.11.2011 tarihli resmi senet içeriğine göre Erzin Noterliğinin 10.11.2011 tarih 4933 yevmiye nolu vekaletnamesine dayalı olarak dava dışı vekili ... tarafından, dava konusu 2076 parsel sayılı taşınmazda davacı adına ipkaen kayıtlı 199/9840 payın, dava konusu 1990, 2059 ve 2035 parsel sayılı taşınmazlarda davacı adına intikalen kayıtlı 2/64’er (1/32’şer) payın, dava konusu 8706 parsel sayılı taşınmazda davacı adına intikalen kayıtlı 432/38016 payın satış yolu ile davalı ...’e temlik edildiği, davalı ...’ın dava konusu 2035 parsel sayılı taşınmazda 18.11.2011 tarihli resmi senet ile edindiği 2/64 oranındaki paydan 155/13152 payı üzerinde bırakıp 8/411 payı bilahare dava dışı 3. kişiye satış yolu ile temlik ettiği, davalının 18.11.2011 tarihli resmi senetle dava konusu 8706 parsel sayılı taşınmazda davacıdan edindiği 432/38016 oranındaki pay dışında başkaca paydaşlardan da pay satın alarak 27.12.2011 tarihi itibariyle toplam 25/168 oranında pay maliki olduğu, Mahkemece alınan Adli Tıp Kurumu Adana Şube Müdürlüğünün 28.11.2014 tarihli raporunda, şizofreni hastalığı mevcut olan davacının 18.11.2011 satış tarihinde fiil ehliyetini haiz olmadığının bildirildiği, davacı ...’in yargılama sırasında 19.07.2018 tarihinde ölümü ile tüm mirasçıları tarafından davaya devam edildiği anlaşılmaktadır.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, özellikle yargılama sırasında ölen davacı ...’in dosyada yer alan Erzin Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/330 Esas, 2019/342 Karar sayılı veraset ilamına göre hüküm kurulduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 11.475,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
16.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.