"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1852 E., 2023/2222 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 23. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2013/247 E., 2022/180 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; mirasbırakan babaları ...'in sağlığında Almanya'da işçi olarak çalıştığını, Türkiye'de yatırım yapmak amacıyla davalıya aralıklarla para gönderdiğini ve bu paralarla davalı tarafından ...'de ... caddesinde bir dükkan ve bir daire alındığını, daha sonra muris ...'in, kardeşi ... ile ortak olduğu ... ilçesi, ... Mahallesinde 1405 ada 13 parselde bulunan tek katlı evin yıkılarak bir apartman yapılmasını istediğini ve kardeşinden bu arsayı satın almak için davalıya para gönderdiğini, davalının arsayı alarak kendi adına tescil ettirdiğini ve murisin banka yoluyla ve elden verdiği paralarla taşınmaz üzerine bina inşa edildiğini ve binanın %50'sinin muris %50'sinin davalı adına tescil edildiğini, dava konusu taşınmazda davalının hiçbir katkısı bulunmadığını, murisin sağlığında davalıya defalarca taşınmazı kendi adına tescil ettirmesi gerektiğini beyan etmesine rağmen davalının bu duruma yanaşmadığını ileri sürerek davalı adına kayıtlı 1405 ada 13 parselde kayıtlı gayrimenkülün %50 hissesinin iptali ile payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkisine, o da olmazda sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı miras alacağının tespitine karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı; dava dilekçesindeki 3 aşamalı taleplerden muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil talebi dışındaki taleplerin zamanaşına uğradığını, davalının davaya konu taşınmazı amcasından kendi parasıyla satın aldığını, bu duruma amcasının şahit olduğunu, murisin dava konusu yerin alımı ve üzerindeki binanın yapımı aşamasında davalıya 1 lira dahi katkısının bulunmadığını, dava dilekçesinde iddia edilen davalıya gönderilen 500.000 Alman markı iddiasının da yazılı delille ispat edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; davanın muris muvazaası nedeniyle tescil, olmadığı takdirde tenkis, olmadığı takdirde sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkin olduğu, davalı ...'in dava konusu ... 1405 ada 13 parsel sayılı taşınmazda bulunan 1/2 hisseyi 15.05.1992 tarihinde ...'den aldığı, muris ...'in 15.10.2010 tarihinde vefat ettiği, tenkis davasının 17.10.2011 tarihinde 1 yıllık süre içinde açıldığı, dava konusu taşınmazın 1/2 hissesinin davalıya ... tarafından intikal ettiği, bu hissenin hiçbir zaman muris adına kayıtlı olmadığı, muris muvazaasına yönelik 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı tevhidi içtihadın uygulama yeri olmadığı gerekçesiyle tapu iptali ve tescil isteğinin reddine; tenkis istemine gelince, murisin terekesi ve dosyaya sunulan raporlar incelendiğinde murisin saklı payını aşar nitelikte tasarrufta bulunmadığı gibi, davacının saklı payının da zedelenmediği gerekçesiyle tenkis isteminin reddine, davacıların taşınmazın alımı aşamasında murisin davalıya 500000 DM vermesi sebebiyle bu paranın sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda iadesini talep ettiği, sebepsiz zenginleşme davalarının 1 ve 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, murisin ölümüne kadar dava açmadığı, zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle davacıların iade taleplerinin zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İDM tarafından tüm delillerin toplandığı, verilen kararda usul ve yasaya kamu düzenine aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmakla davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesi ile; davaya konu taşınmazın 1/2 hissesinin muris tarafından davalıya gönderilen para karşılığı satın alındığını, taşınmaz üzerindeki yapının da muris tarafından gönderilen paralarla yapıldığını, davalının kendi parası ile taşınmazdaki hisseyi satın almadığını ve binayı yaptırmadığını, bu hususun tanıklarla da ispat edildiğini, sebepsiz zenginleşme iddiasının zamanaşımına uğramadığını, murisin ölüm tarihi itibariyle 1 yıl içinde açıldığını, ayrıca yapılanın bağış olması sebebiyle yine davanın süresinde açıldığını, tescil isteminin reddedilmesinin doğru olmadığını, karşılıksız kazandırma olması sebebiyle İBK'nın uygulanacağını, Mahkemece tenkis istemine yönelik üç aylık iaşe bedellerinin net bir şekilde araştırılmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis, o da olmazsa sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; 1930 doğumlu muris ...'in 15.10.2010 tarihinde öldüğü, geriye mirasçı olarak davacı çocukları ..., ..., ..., ... ve ..., davalı oğlu ..., dava dışı oğlu ... ile dava dışı eşi ...'nin kaldıkları, dava konusu 1405 ada 13 parsel sayılı taşınmaz 1/2'şer paylarla muris ve kardeşi olan ... adına kayıtlı iken, dava dışı ...'in, adına kayıtlı 1/2 payını 15.05.1992 tarihli satış işlemi ile davalı ...'e devrettiği, taşınmazın halen 1/2'şer hisse ile muris ve davalı adına kayıtlı olduğu, davacıların, davalının dava konusu taşınmazdaki payı muris tarafından gönderilen paralarla aldığını ileri sürerek, tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis, o da olmazda sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemli olarak eldeki temyize konu davayı açtıkları anlaşılmaktadır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacıların temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.