"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/448 E., 2024/115 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; mirasbırakan babası ... aleyhinde Isparta 1. Sulh Hukuk Mahkemesinde 8267 ada 8 parsel sayılı taşınmaz için 2004/585 Esas sayılı ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, dosya karara çıktıktan sonra 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/4 sayılı satış dosyası ile taşınmazın ... Mad. Gıd. İnş. Turz. San. Tic. Ltd. Şti’ye ihale edildiğini, ölü kişi aleyhine usulsüz tebligatlar ile açılan dava ve sonrasında satışı yapılan taşınmazın davalı adına oluşturulan kaydının yolsuz olduğunu, onun da taşınmazı diğer davalı şirkete temlik ettiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tesciline, olmazsa şimdilik 10.000,00TL’nin tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... Mad. Gıd. Turz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti, usulüne uygun yapılan ihale ile taşınmazı satın aldığını; diğer davalı ... İnş. Emlak Tic A.Ş. ise davacının öncelikle hak sahibi olduğunu ispatlaması gerektiğini, dava konusu taşınmazı tapu kaydında malik olarak görünen ihale alıcısı şirketten satın aldığını, iyiniyetli kazanımın korunması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 05.03.2015 tarihli ve 2012/262 Esas, 2015/189 Karar sayılı kararı ile; davalılar ... (... mirasçıları) ve ... Madencilik Gıda Turizm İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine açılan davanın husumetten reddine, ... İnşaat Emlak Ticaret A.Ş aleyhine açılan davanın ise tapu kaydına güvenerek iktisap eden iyiniyetli 3. kişi konumunda olması gerekçesiyle esastan reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuş, Dairenin 21.03.2018 tarihli ve 2015/7922 Esas, 2018/7978 Karar sayılı kararı ile; " ... O halde, ihalenin dayanağını teşkil eden davanın henüz kesinleşmediği, Isparta 2013/2008 Esas sayılı dosyasının eldeki davayı etkiler nitelikte olduğu gözetilerek sonucunun beklenilmesi ve ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken değinilen husus göz ardı edilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir." gerekçesi ile karar bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde Mahkemenin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı ile; davacı tarafından yolsuz tescil hukuki sebebine dayalı olarak payı oranında açılan davanın dinlenme olanağının bulunmadığı, öte yandan, tereke adına dava açılmadığına göre terekeye mümessil tayin edilerek yargılamaya devam edilmesinin de pay oranında açılan davanın dinlenmesini olanaklı hale getirmeyeceği gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesi ile; tapu iptali ve tescil davasına mirasçıların olur vermemesi veya hiçbir beyanda bulunmaması halinde murisin terekesine temsilci atanması için süre verilmesi gerektiğini, eldeki dosyada Mahkemece buna ilişkin hiçbir işlem yapılmadığını ve Isparta 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2024/160 Esas sayılı dosyasında diğer hissedarlar yönünden açılan dosya ile birleştirme talepleri bulunmasına rağmen bu talebin değerlendirilmediğini ve davanın doğrudan usulden reddedildiğini, bozma öncesi 2012/262 Esas sayılı dosyada dava devam ederken 3 ve 4. celselerde davacı dışındaki diğer mirasçıların muvafakatleri bulunmasına rağmen Mahkemece bu hususun göz ardı edildiğini, nitekim Yargıtayca verilen bozma kararında da taraf teşkili hususuna değinilmediğini, Mahkemece tüm bu durumlar dikkate alınarak tereke temsilcisi atanması için süre verilmesi gerektiğini, adil yargılanma hakkı gereğince kararın gerekçeli olması gerektiğini, her ne kadar kararda gerekçelendirilmese de tamamlanması istenen harçtan anlaşıldığı üzere taşınmazın dava tarihindeki değerinin davaya esas alınmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde bedel istemine ilişkindir.
Dosya içeriğinden, toplanan delillerden; davacının mirasbırakanı ...'in 8267 ada 8 parsel (imar öncesi 75 ada 188 parsel) sayılı taşınmazda 700/24000 payının bulunduğu, paydaş ... tarafından 25.05.2004 tarihinde Isparta 1. Sulh Hukuk Mahkemesinde ortaklığın giderilmesi davası açıldığı, yapılan yargılama sonucu 23.06.2005 tarih 2004/585 Esas, 2005/767 Karar sayılı ilam ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği, hükmün 18.04.2006 tarihinde kesinleştirildiği ve Mahkemenin 2010/4 nolu satış dosyası üzerinden yapılan ihale sonucu alıcı olan davalı ... Mad. Gıda İnş. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. adına tescil edildiği, ... mirasçılarının 25.07.2012 tarihli temyiz dilekçesi ile usulüne uygun taraf teşkili sağlanmadan karar verildiği gerekçesiyle kararı temyiz ettikleri, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 04/02/2013 tarihli 2012/17845 Esas, 2013/1571 Karar sayılı ilamı ile; "Hükmü temyiz eden dava dışı ... tarafından dosyaya sunulan mirasçılık belgesine göre davalı İsmail oğlu ...'in yargılamadan önce 08.09.1963 tarihinde vefat ettiği ve mirasçıların davaya dahil edilmedikleri anlaşılmıştır. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup hakim tarafından her aşamada re'sen dikkate alınmalıdır. Mahkemece, ölü davalı Mehmet Sadi Eyiiş'in onaylı mirasçılık belgesinin temini ile varsa tüm mirasçıları davaya dahil edildikten sonra esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulduğu, Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildiği, ... mirasçıları davaya dahil edilerek 10.09.2013 tarihli karar ile davanın kabulüne, Isparta ili, Merkez Gülcü Mahallesi 104 pafta 75 ada 188 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığının satış yoluyla giderilmesine karar verildiği, söz konusu kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 21.02.2022 tarih 2021/7343 Esas, 2022/1237 Karar sayılı ilamı ile; " Davacı ... mirasçıları ..., ..., ... ve Şeyma Yağar ayrı ayrı verdikleri 06.03.2019 tarihli dilekçeler ile davadan feragat etmişlerdir. 28.07.2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 29. maddesinin 3. fıkrasıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 314. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca davacılar vekilinin feragat dilekçesi hususunda ek karar verilmek üzere dosyanın tetkiksiz mahkemesine iadesine.." şeklinde karar verilerek dosyanın Mahkemesine gönderildiği, Mahkemenin 18.03.2022 tarihli ek kararı ile davanın feragat sebebiyle reddine karar verildiği, söz konusu kararın ise 22.12.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla ve özellikle mirasçı olmayan kişiye karşı ehliyetsizlik, yolsuz tescil, vekalet görevinin kötüye kullanılması gibi hukuki nedenlerine dayalı miras payı oranında açılan tapu iptali ve tescil davasının dinlenme olanağının bulunmadığı, tereke adına dava açılmadığına göre terekeye temsilci tayin edilerek yargılamaya devam edilmesinin de pay oranında açılan davanın dinlenmesini mümkün hale getirmeyeceği, taraf teşkilinin kamu düzeni ile ilgili olduğu, maddi hataya dayanan bozma kararlarına uyulmasında olduğu gibi "kamu düzeni" ile ilgili konularda da usuli kazanılmış haktan söz edilemeyeceği gözetilerek temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın Isparta 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
29.04.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.