"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1168 E., 2024/1551 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sarıkamış 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/589 E., 2019/36 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; çekişmeli 154 ada 33 parsel sayılı taşınmazın davacıya babasından intikal ettiğini, kadastro çalışmalarından çok önce davacıya hibe edildiğini, kadastro sırasında ise mera parseli içinde tespit gördüğünü, davacının fiili hakimiyetinde bulunan taşınmazın mera parseli içinde bırakılacak şekilde tespit edilmiş olmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek iddiaya konu taşınmaz bölümünün çekişmeli 154 ada 33 parsel sayılı mera vasıflı taşınmazdan tefrik edilerek davacı adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın mera niteliğiyle kamu orta malı olarak tapuya tespit ve tescil edildiğini, özel mülkiyete konu olabilecek taşınmazlardan olmadığını, bu nitelikte bir taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle iktisap şartlarının oluşamayacağını, bu nedenle haksız ve dayanaksız açılan davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamına göre dava konusu taşınmazın evveliyatı mera olup meradan açılmak suretiyle üzerinde tarımsal faaliyet yapıldığı, keşif sırasında dahi taşınmazı kuzeyindeki meradan ayırır belirgin bir sınırının bulunmadığı, dolayısıyla taşınmazın mera ile bütünlük oluşturduğu, özel mülkiyete konu edilmesi durumunda ise mera bütünlüğünün bozulmasına yol açılacağı gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ziraat bilirkişi raporuna göre çekişmeli taşınmazın komşu mera parseli ile sınırlarının sabit olmayıp bu itibarla mera bütünlüğünün parçası olduğu ve komşu mera parseli ile arasında ayırıcı unsuru bulunmaması nedeniyle 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında zilyetlikle iktisabı mümkün yerlerden olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; ziraat mühendisi bilirkişi raporu ile mahalli bilirkişi beyanları arasında oluşan çelişki giderilmeden hüküm kurulduğu, eksik inceleme ve araştırma sonucunda yetersiz bilirkişi raporuna itibar edilmek suretiyle verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu, yöntemince mera araştırması yapılmadığı, çekişmeli taşınmazın kadim tarım toprağı olduğu ve irsen intikalen davacı zilyetliğinde bulunduğu, toprak tevzi çalışmalarına ilişkin kayıtların ve bu anlamda mera fazlası niteliği belirlenen yerlerin çiftçiye dağıtılmasına ilişkin hükümlerin uygulanabilirliğinin somut olayda tartışılmadığı, eksik araştırma ve inceleme sonucunda hüküm kurulduğu iddiasıyla kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Kadastro sonucu, Kars ili, Sarıkamış ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 154 ada 33 parsel sayılı 240.534,05 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, toprak tevzi komisyonu tarafından 676 parsel numarası ile ... Köyü Tüzel Kişiliğine mera olarak tahsis edildiği belirtilerek "kamu orta malı-mera" vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline yazılmıştır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.