"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/193 E., 2024/1069 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Turgutlu İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/62 E., 2021/300 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 01.01.1992-23.06.2016 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Fer'i müdahil Kurum vekili özetle; davanın reddini talep etmiştir.
Davalı işveren vekili özetle; davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulü ile davacı ... T.C ve ... sigorta sicil no.lu ...'in davalı işveren Askerali Toprak San. Tic. A. Ş.'ye ait Manisa SGK İl Müdürlüğünde 1308.45.01 işyeri sicil sayılı dosyada işlem gören tuğla imali işyerinde 25.04.1997 - 23.06.2016 tarihleri arasında toplam 5681 gün çalıştığı ve bu çalışmalarının 5176 günlük kısmının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirildiği, 505 günlük kısmının bildirilmediği; bildirimi yapılmayan dönemlerde o günlerin asgari ücreti ile çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"A) Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-(b). maddesinin (1) numaralı alt bendi gereğince esastan reddine,
B)1-Fer'i müdahil Kurum vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile Turgutlu İş Mahkemesince verilen 01.10.2021 tarih, 2020/62 Esas ve 2021/300 Karar sayılı kararın Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca düzeltilerek esas hakkında yeniden karar verilmek üzere kaldırılmasına,
2-Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine,
-Davacı ... T.C ve .. sigorta sicil no.lu ...'in davalı ... San. Tic. A. Ş.'ye ait Manisa SGK İl Müdürlüğünde 1308.45.01 işyeri sicil sayılı dosyada işlem gören tuğla imali işyerinden 1999 yılının 8.ayında 13 gün, 2006 yılının Aralık ayında 11 gün, 2002 yılının Ekim, Kasım ve Aralık aylarında 30'ar gün, 2008 yılının Kasım ayında 8 gün, Aralık ayında 30 gün, 2009 yılının Aralık 30 gün olmak üzere toplam 182 gün daha prime esas kazancın alt sınırından çalıştığının ve bu günlerin Kuruma eksik bildirildiğinin tespitine,” karar verilmiştir.
Kararın gerekçesinde şu hususlara yer verilmiştir:
"Davacıya ait işe giriş bildirgeleri ve işten ayrılış bildirgelerinin imzalı olması nedeniyle imzalı işe giriş bildirgesine ve ayrılış bildirgesine değer atfedilerek sezon başlangıcından itibaren işe giriş bildirgesinin verildiği tarihe kadar eksik gün tespiti yapılmaması ayrıca işten ayrıldıktan sonraki dönemde tespit yapılmaması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile eksik gün tespitine karar verildiği görülmektedir.
Mahkemece beyanlarına başvurulan tanık anlatımları nazara alındığında her yıl Ocak ve Şubat aylarında işe ara verildiği yönünde kabul dosya kapsamına uygundur. Ancak eksik günlerin tespitinde hataya düşüldüğünden yeniden belirleme yapılması gerekmiştir.
Diğer yandan 1996/1.döneminde dava dışı iş yerinden bildirim bulunduğundan 09.02.1996 - 25.04.1997 tarihleri arasındaki dönem hak düşürücü süreye uğramıştır. 09.02.1996 tarihinden önceki dönemin ispatlanamadığı yönündeki ilk derece mahkemesinin tespiti ise dosya kapsamında beyanlarına başvurulan tanıkların çalışma aralığı ve anlatımları ile davacının yapılan bildirim süreleri dikkate alınarak yerinde bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerden dolayı fer'i müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan istinaf nedenleri yerinde görülmüştür. Davacı vekilinin, hizmet süresinin eksik hüküm altına alındığına yönelik istinaf nedenleri yazılı belgelere üstünlük tanınması gerektiğinden yerinde görülmemiştir. Ayrıca davacı taraf Kuruma bildirilenden daha fazla prime esas kazancının bulunduğunu ileri sürmekte ise de Kuruma bildirilen ücretten daha fazla ücret alındığı hususunun yazılı deliller ile ispatlanması gerektiğinden ve dosya kapsamında herhangi bir yazılı delil bulunmadığından buna ilişkin istinaf nedenleri de yerinde görülmemiştir."
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davalı iş yeri resmi olarak sezona girdiğine dair ücret bordrosuna imza attırmasına rağmen davacının davalı iş yerinde çalışmaya devam ettiğini yani müvekkilinin işe giriş- çıkış tarihlerinin yazılı olduğu imzalı ücret bordrolarının gerçeği yansıtmadığını; ayrıca davacının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilenden daha fazla ücret aldığının tanık beyanlarıyla sabit olmasına rağmen yazılı delil bulunmaması gerekçe gösterilerek istinaf taleplerinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla, kararın bozulmasını talep etmiştir.
Fer'i müdahil Kurum vekili, salt tanık beyanlarıyla ispatın mümkün olmadığını, ücret olgusunun da yazılı delillerle kanıtlanması gerektiğini, yazılı deliller karşısında tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, hizmet tespitine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.