"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1418 Esas, 2023/1411 Karar
HÜKÜM : Asıl davada kısmen kabul, karşı davada karar verilmesine yer olmadığına
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2011/228 E., 2017/163 K.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak verilen karar Yargıtayca duruşma istemli olarak asıl davada davalılar-karşı davada davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 04.03.2025 günü hazır bulunan davacı-karşı davalı vekili Avukat .... ile davalı-karşı davacılar vekili Avukat ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA VE KARŞI DAVA
1. Davacı karşı davalı vekili dava dilekçesinde; davalıların müvekkili şirkete ait TR 2008/04.... (EP16376....) sayılı ve TR 2010/10.... (EP158473....) sayılı patent belgelerine bağlanmış buluşlardan doğan haklarına tecavüz ettiğini ileri sürerek tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ile durdurulmasına, patente tecavüz suretiyle oluşturulan ürünlere ve bunların üretiminde kullanılan araçların şekillerinin değiştirilmesine veya patentten doğan haklara tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasına, şimdilik 100.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile 1.5680.146,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep etmiştir.
2.Davalı karşı davacılar vekili karşı dava dilekçesinde; karşı davada davalı şirkete ait patentlerin yeni olmadığını ileri sürerek patent belgelerinin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP VE KARŞI DAVADA CEVAP
1.Davalı karşı davacılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkillerinin eylemlerinin patent hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davacı-karşı davalı vekili karşı davada cevap dilekçesinde; müvekkiline ait patentlerin yeni olduğunu savunarak karşı davanın reddini talep etmiştir.
III. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, davacı-karşı davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, duruşmalı inceleme yapılmakla, davalı-karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, davalıların, davacı tarafın TR 2008/04019 sayılı patent belgesinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet ettiklerinin tespitine, patente tecavüz ve haksız rekabetin durdurulması, önlenmesi, patente tecavüz eden (501000/ACV 72909501 ve 551000/DC 66-006504 kodlu) ürünlere öncelikle şekillerinin değiştirilmesi bu mümkün olmadığı taktirde koşulların oluşması halinde münhasıran dava konusu ürünlerin üretiminde kullanılan araçların imhasına, 1.247.827,37 TL maddi tazminatın (davalı ... Elektromekanik San ve Tic. A.Ş nin sorumluluğu 332.318,72 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan ihtarname tarihi olan 18/12/2009 'dan itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiliyle davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine, hüküm kesinleştiğinde masrafı davalılardan alınarak Türkiye çapında tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına, manevi tazminat talebi yönünden Yargıtay, 11. Hukuk Dairesi'nin 15/03/2023 tarih ve 2021/6158 E., 2023/1587 K. sayılı kararıyla kesinlik sınırında kalmış olması nedeniyle temyiz isteminin reddine karar verildiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, karşı dava yönünden aynı Daire tarafından onanmasına karar verildiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm, asıl davada davalılar-karşı davada davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava patent hakkına tecavüzün tespiti ve tazminat, karşı dava ise patent belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
B.Değerlendirme ve Gerekçe
1.Dosyadaki yazılara, Bölge Adliye Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/3 hükmü uyarınca uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl davada davalılar-karşı davada davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dairemizin 15.03.2023 tarih 2021/6158 E. 2023/1587 K. sayılı bozma ilamında davacının, üretimde kullanılan araçların öncelikle şekillerinin değiştirilmesini, bu mümkün olmazsa imha edilmesini talep ettiği, koşulların oluşması halinde münhasıran dava konusu ürünlerin üretiminde kullanılan araçların imhasına karar verilebilecek olup talep aşımı da yaratacak şekilde makinelerin imhasına karar verilmesinin doğru olmadığı belirtilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince Dairemiz bozma ilamına uyulmasına rağmen bozma ilamının gereğinin yerine getirildiğinden bahsedilemez. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 149. maddesinde, sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibinin mahkemeden hangi taleplerde bulunabileceği düzenlenmiş olup bu maddenin 1-(d) bendinde, tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde el konulmasının, (f) bendinde ise tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınmasının, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere (d) bendine göre elkonulan ürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesinin, üzerlerindeki markaların silinmesinin veya sınai mülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasının talep edebileceği belirtilmiştir. Buna göre Mahkemece, tecavüze konu ürünlerin üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçların bilirkişi vasıtasıyla inceleme yapılmak suretiyle tespiti, bu araçların şekillerinin değiştirilmesinin mümkün olup olmadığının belirlenmesi, bunun mümkün olmaması ve ancak tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasına karar verilmesi gerekmekte olup, bu konuda gösterilen şekilde bir bilirkişi incelemesi yapılmaksızın, bozma ilamının gereği yerine getirilmeksizin, infazda tereddüt oluşturacak şekilde hüküm tesisi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.
V.SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalılar-karşı davada davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca asıl davada davalılar-karşı davada davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, takdir olunan 28.000,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan alınarak davalılar karşı davacılara verilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 06.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.