"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/170 Esas, 2023/242 Karar
HÜKÜM : Davanın kısmen kabulüne
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar Yargıtayca duruşma istemli olarak davalılar vekilleri tarafından duruşma istemli ve davacı vekili tarafından katılma yoluyla temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne, dava konusu meblağ 358.150,00 TL'nin altında bulunduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince davalılar vekillerinin duruşma isteğinin reddine karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, basılı, görsel ve işitsel yayınları günü gününe izleyerek yazı ve haber derleyip arşivleyen, her bir müşterinin özel ilgi sahasına ve isteklerine göre belirlediği yazıları ve haberleri söz konusu arşivden seçerek ilgili müşteriye iletmek suretiyle hizmet sunan bir medya takip şirketi olduğunu, davalı firmanın ise haber ajanslarına, ürettikleri haberlerin performansını takip ederek ölçmek ve performans raporları hazırlamak suretiyle hizmet verdiğini, davalı firmanın, dava dışı Anadolu Ajansı ile yaptığı anlaşma uyarınca, bu ajansın ürettiği haberlerin performansını takip etme ve Ajansa düzenli olarak performans raporları hazırlama işini üstlendiğini, bu doğrultuda müvekkili ile davalı arasında 12.04.2012 tarihli ‘"Gazete Kupürleri ve Haber Metinleri Temini Hizmet Sözleşmesi” akdedildiğini, sözleşmeye göre davalıya müvekkilince iletilecek derlemelerin sözleşme uyarınca söz konusu amaç dışında kullanmama ve müvekkilince gönderilen iletileri elinde tutmama yükümü altına girdiğini, fakat davalı firmanın, sözleşmenin bu açık hükümlerine rağmen, müvekkilince iletilen haber ve köşe yazısı derlemelerini “www.habermetre.com" isimli internet sitesindeki veri bankasına eş zamanlı olarak aktarmaya ve buradan üçüncü şahıslara pazarlamaya başladığını, bu sitenin davalı şirketin yetkilisi olan diğer davalı adına tescilli olduğunu, müvekkiline ait derlemelerin, delil tespiti dosyasına sunulan bilirkişi raporuna göre müvekkili tarafından davalı firmaya gönderilen haber ve köşe yazısı derlemelerinin “www.habermetre.com" internet sitesinde aynı formatta ve içerikte yayınlandığının tespit edildiğini, davalı firmanın bu derlemeleri kendi müşterilerinin kullanımına sunduğunun saptandığını, davalının müvekkili tarafından gönderilen derlemelerin sözleşmenin amacı dışında kullanılması ve ticari maksatla üçüncü şahıslara kullandırtmasının sözleşmeye aykırılık teşkil ettiğini, bu durumun eser niteliği taşıyan bu derlemeler üzerindeki mali haklara da tecavüz oluşturduğunu, müvekkilinin ticari itibar kaybına uğradığını, manevi tazminat koşullarının da oluştuğunu ileri sürerek davalının gerçekleştirdiği mali hak ihlali sebebiyle 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (5846 sayılı Kanun) 68 inci maddesi uyarınca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 107 nci maddesi kapsamında belirsiz alacak niteliğinde olmak üzere asgari miktarını şimdilik 90.000,00 TL olarak belirleyebildikleri üç kat bedel tazminatının 06.01.2014 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini, 40.000,00 TL manevi tazminatın 06.01.2014 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir. Davacı vekili, bedel artırım dilekçesi ile 5846 sayılı Kanun'un 68 inci maddesi uyarınca 3 kat maddi tazminat talebini 280.636,86 TL’ye çıkarmıştır.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin sadece haber kaynaklarını tarayıp müşterilerine istatistiksel veri sunduğunu, bu nedenle davacıya ait derlemeleri kullanıp üçüncü kişilere pazarladığı iddiasının yerinde olmadığını, davacı tarafından hukuka aykırı teknik yöntemlerle (hack) elde edildiği tahmin edilen ve müvekkili şirket ile söz konusu şifrenin tahsis edildiği ... Doğalgaz Dağıtım A.Ş. yetkilileri dışında kimsenin bilmemesi gereken gizli demo şifresi kullanıldığını, bu şekilde müvekkiline ait internet sitesi üzerinde inceleme yapılıp tespit dosyası için bilirkişi raporu tanzim edildiğini, hukuka aykırı olarak sisteme giriliş nedeniyle davacı şirket yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporunun hukuka aykırı delil niteliğinde olduğunu, bu nedenle hükme esas alınamayacağını, davacının müvekkiline göndermiş olduğu verilerin eser niteliği taşımadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, davacı tarafa ait veri tabanının temel işlevinin, medyada kendisiyle ilgili olarak yapılan haberleri öğrenmek ve takip etmek isteyen kişilerin bu ihtiyaçlarını gidermek için yazılı ve görsel basında veri toplamak olduğu, bu haliyle belirli zaman aralıklarıyla müşteriye ulaştırılan haberlerin bilgi yığını verilerden oluştuğu ve belirli bir amaç ve hususi bir maksat dahilinde bir araya getirilen ve ihtiyaç halinde sürekli bir kullanım imkânı sağlayan, kronolojik veya alfabetik herhangi bir öge içermediği gibi, davacı tarafça bu hizmetin (medya takip merkezi) ilk defa kendisi tarafından oluşturulan bir veri tabanıyla sağlanan bir hizmet türü olduğunun da ispat edilemediği, esasen bu tür bir hizmetin uzun süredir bilinen bir hizmet türü olduğu, bununla birlikte korunmayı hak eden bir emek ve yatırıma dayandığı, ancak bu haliyle bir eser korumasından değil, 5846 sayılı Kanun'un Ek-8 inci maddesi kapsamında haksız rekabet korumasından söz edilmesi gerektiği, davacı tarafından davalıya sunulmuş hizmetin taraflar arasındaki sözleşmede "veri derlemesi" olarak, davalının davaya konu yetkisiz olarak üçüncü kişilere sunmuş olduğu hizmetin ise “medya takip” olarak ifade edilmiş olduğu görülse de davaya konu haber içeriklerinin, mecra türü, sayısı, sarf edilmiş emek, içerik biçimi ve formatının bire bir aynı olması dikkate alındığında aynı hizmet farklı adlarla sunulmuş olduğundan taraflar arasındaki 12.04.2012 tarihli sözleşmenin davada yapılacak hesaplamada emsal kabul edilebileceğine ilişkin bilirkişi görüşünün yerinde olduğu, bu görüş çerçevesinde tarafların karşılıklı mutabakatıyla sonlandırdığı 31.12.2014 tarihine kadar aylık 3.000,00 TL'den 18,5 aylık toplam 55.500,00 TL bedelin haksız rekabetin korunması ve sözleşmeye aykırı hareket edilmesi nedeniyle davalıların davacıya ödemesi gereken maddi tazminat tutarı olduğu, davalıların kusur durumları ve günün ekonomik koşulları birlikte değerlendirildiğinde 30.000,00 TL manevi tazminatın davacının manevi zararını giderir mahiyette olduğu gerekçesiyle 30.000,00 TL manevi tazminatın ve 55.000,00 TL maddi tazminatın 06.01.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hüküm davalılar vekilleri ve katılma yoluyla da davacı vekilince temyiz edilmiştir.
IV. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, davacı şirket tarafından davalı şirkete verilen hizmet kapsamında teslim edilen derlemelerin sözleşmeye aykırı olarak üçüncü kişilere açıldığı iddiasına dayalı 5846 sayılı Kanun'un 68 inci maddesi uyarınca tazminat ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.5846 sayılı Kanun'un 68 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Dosyadaki yazılara, İlk Derece Mahkemesince 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılar vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Dava, davacı şirket tarafından davalı şirkete verilen hizmet kapsamında teslim edilen derlemelerin sözleşmeye aykırı olarak üçüncü kişilere açıldığı iddiasına dayalı 5846 sayılı Kanun'un 68 inci maddesi uyarınca tazminat ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece 55.000,00 TL maddi tazminat, 30.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. Davacının maddi tazminat talebi kısmen kabul, kısmen reddedildiği halde İlk Derece Mahkemesinin hüküm fıkrasının (7) numaralı bendinde, maddi tazminat davasının kabul edilen kısmı için davacı lehine vekâlet ücreti olarak 25.500,00 TL, (10) numaralı bendinde ise maddi tazminat talebinin reddedilen kısmı için davalılar lehine nispi vekalet ücreti olarak 35.770,53 TL ödenmesine hükmedilmiştir. Karar tarihi itibarıyla yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin Genel Hükümler kısmının 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında "Maddi tazminat istemli davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez" hükmünün yer aldığı, bu durumda maddi tazminat talebinin kabul edilen kısmı için davacı lehine 25.500,00 TL vekâlet ücreti takdir edilmişken, reddedilen kısmı için davalılar lehine, davacı lehine hükmedilen tutardan daha yüksek bir tutar olan 35.770,53 TL vekâlet ücretine karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca davacı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan “35.770,53 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “25.500,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine, istek hâlinde peşin alınan temyiz harcının davacıya iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.