"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/611 Esas, 2024/96 Karar
İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
HÜKÜM : Kısmen kabul
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
-KARAR-
I. DAVA
1.Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalı ... A.Ş. arasında imzalanan sözleşme uyarınca 3 adet çekin davalı şirkete teslim edildiğini, ancak davalı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmeyerek sözleşme konusu malları davacıya teslim etmediğini, bu nedenle 3 adet çekin bedelsiz kaldığını belirterek davacının çeklerden dolayı, çeklerin lehtarı olan davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Birleşen İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/596 E. sayılı davasının dava dilekçesinde; asıl davadaki iddialarını tekrar ederek üç adet çekten ikisinin son hamillerine karşı çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
3.Birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/743 E. sayılı davasının dava dilekçesinde; asıl davadaki iddialarını tekrar ederek üç adet çekten biri olan 30.11.2008 tarihli ve 61.000,00 TL bedelli çekten dolayı çekin son hamili olan davalıya karşı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Asıl ve birleşen davalı .......A.Ş. davaya cevap vermemiştir.
2.Birleşen davalı ... Faktoring A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; çeklerin usulüne uygun faktoring işlemi ile teslim alındığını, bedelsizlik iddiasının şahsi def'i olduğunu, iyi niyetli hamile karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
3.Birleşen davalı ... Petrol... Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; dava konusu çekin davalı ... A.Ş. tarafından ciro edilerek davalı şirkete teslim edildiğini, akaryakıt satışına istinaden çekin verildiğini, iyi niyetli üçüncü kişi olduğunu, davacı tarafından şahsi def'ilerin davalıya karşı ileri sürülemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, verilen ilk kararın davalı ... ve ... Petrol tarafından temyiz edildiği, iflas işlemlerine dayalı gereklilikten sonra verilen ikinci karar üzerine ise kararın sadece davalı ... Petrol tarafından temyiz edildiği, dolayısıyla asıl dava, birleşen İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/596 E. sayılı dosyası ve birleşen İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/579 E. sayılı dosyalarının kesinleştiği, birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/743 E. sayılı dosyası yönünden yapılan incelemede; davalı ... Petrol Ltd. Şti.'nin dosyaya sunulan cevap dilekçeleri ile asıl davada davalı ... A.Ş. ile aralarında ticari ilişki bulunduğu, ... AŞ.'ye akaryakıt sattığı, karşılığında da dava konusu çeki aldığı, bunun yanında dosyaya alacağın dayanağı olarak 06.07.2008 tanzim tarihli protokolün sunulduğu, defterlerde ticari ilişkiye ilişkin kayıt bulunmasa da çekin ödeme aracı olup deftere kaydedilmemesinin çeki hükümden düşürmeyeceği, davalının salt davalı zararına hareket ettiğinin veya asıl dava tarafları arasındaki sözleşmenin belirtildiği gibi 26.07.2008 tarihinden itibaren yerine getirilmeyip avans olarak verilen çekin dayanağının kalmamasına rağmen ciro edildiğini ispat yükünün davacı üzerinde olduğu, davacının bu iddiayı ispat eden bir delile dayanmadığı, asıl davada davacının davalıya karşı sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesini talep ettiği Beyoğlu 10. Noterliğinden keşide edilen ihtarnamenin 18.08.2008 tarihli olup mezkur protokolden sonra olduğu, dolayısıyla davalı ... Petrol'ün çeki iktisap anında sözleşmenin sonuçlarını öngöremeyeceği, öngörmesinin de kendisinden beklenemeyeceği, bunun dışında asıl davada davalı ... ile salt bu amaçla bir araya geldiklerinin ve danışıklı hareket ettiklerinin de davacı tarafça ispatlanamadığı, asıl olanın iyiniyet olduğu, davalı tarafça iktisap edilen çekin kıymetli evrak vasfında olup kamu güvenliğini de mazhar olduğu gerekçesiyle birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 72 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
V.SONUÇ: Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 23.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.