"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/738 Esas, 2024/148 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen şirket ihyası davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya direnme kararı verilmiştir
İlk Derece Mahkemesinin direnme kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili tarafından sicilden terkin edilen ... Lojistik Ltd. Şti. aleyhine İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/380 E. sayılı dosyası ile alacak davası açıldığını, ancak ... Lojistik Uluslararası Taş. Mad. Ev Alet San. ve Tic. Ltd. Şti. adlı şirketin ticaret sicilinden resen terkin edildiğinin yapılan yargılamada öğrenildiğini, davada taraf teşkilinin sağlanması açısından ihya davası açılması için taraflarına yetki verildiğini ileri sürerek ... Lojistik Uluslararası Taş. Mad. Ev Alet San ve Tic. Ltd. Şti unvanlı şirketin tüzel kişiliğinin ihyasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; şirketin kaydının 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) geçici 7 nci maddesi kapsamında 28.05.2015 tarihi itibariyle re'sen terkin edildiğini, 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, davanın niteliği gereği yasal hasım olduğunda dolayı yargılama giderlerin ve vekalet ücretinden sorumlu olmadığını belirterek davanın reddini, şirketin ihyasına karar verilmesi halinde müdürlükleri aleyhine vekâlet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şirketin 28.05.2015 tarihinde resen terkin edildiği, infisah sebebinin "Vergi kayıtları resen silinen şirketlerin adreslerinde bulunmamalarının da tespit edilmesi ve şirket sözleşmelerinde tescil ve ilan edilmiş adresinden ayrılmış olmasına rağmen yeni adresinin süresi içinde ettirmemiş olmamalarının fesih sebebi sayılacağına ilişkin bir düzenleme bulunan şirketler" olarak belirtildiği, davalı Sicil Müdürlüğünün terkin işlemleri sırasında kanunda olmayan bir hali esas alarak re'sen terkin işlemini gerçekleştirmesinin normlar hiyerarşisine aykırı olduğu, 6102 sayılı Kanun'un geçici 7 nci maddesindeki 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahsedilemeyeceği, davanın süresi içerisinde açıldığı, davacının dava dışı şirketin ihyasına yönelik dava açmakta ve ihyasını talep etmekte hukuki menfaatinin olduğu, dava konusu ihyası istenen şirketin terkin işleminin hukuka uygun olmadığı Ticaret Sicil Müdürlüğünün terkin işleminde kusurlu olduğu, bu nedenle yargılama giderlerinden sorumluluğunun bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, şirketin ihyasına, tasfiye memuru atanmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 16.01.2023 tarih 2022/1678 E., 2023/69 K. sayılı kararıyla; davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 04.05.2023 tarih, 2023/2431 E., 2023/2704 K. sayılı kararıyla davanın, hak düşürücü süreden sonra açılmış olması nedeniyle Kanunda düzenlenen ihya sebeplerinden hiçbirisinin dinlenme imkânı bulunmadığı, davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Verilen Direnme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 04.05.2023 tarih ve 2023/2431 E., 2023/2704 K. sayılı bozma ilamından sonra 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun Geçici 7 nci maddesinin on beşinci fıkrasındaki 5 yıllık hak düşürücü süreye ilişkin düzenlemenin 13.09.2023 tarih ve 32310 tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 22.06.2023 tarih ve 2023/33 E., 2023/117 K. sayılı kararı ile iptal edildiği gerekçesi ile direnme kararı verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı temyiz dilekçesinde özetle; her davanın açıldığı tarihteki koşullara göre değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, şirket ihyası istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 6100 sayılı Kanun’un 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası gereğince Dairemizce yeniden yapılan incelemede; 6102 sayılı Kanun'un geçici 7 nci maddesinin on beşinci fıkrasındaki 5 yıllık hak düşürücü süreye ilişkin düzenlemenin 13.09.2023 tarih ve 32310 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 22.06.2023 tarih ve 2023/33 Esas 2023/117 Karar sayılı kararı ile iptal edildiği anlaşılmış olup Mahkeme verilen direnme kararı isabetli bulunmuştur.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası ve 373 üncü maddesinin beşinci fıkraları uyarınca ONANMASINA,
Temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.