"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI :2020/165 Esas, 2022/309 Karar
HÜKÜM :Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ :İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI :2014/1189 E., 2019/282 K.
EK KARAR TARİHİ :25.04.2024
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile davalı ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi. Duruşma için belirlenen 05.11.2024 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp
hazır bulunan davacı vekili Avukat Sena Rabia Sönmez ile davalılardan ... Demir Çelik Fab. A.Ş. vekili Avukat Mücahit Gündüz dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip, gereği düşünüldü.
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... Boru Çelik Boru ve Tic. Ltd. Şti.’nin davalı ...Ş.’den satın aldığı çelik yükünü 21.06.2013 tarihli Emtia Nakliyat Sigorta Poliçesi ile nakliye rizikolarına karşı sigortaladığını, yükün yükleme ve istif işlemlerinin 17-18.06.2013 tarihlerinde davalı satıcıya ait liman tesislerinde, davalı satıcı tarafından yapıldığını, geminin yolculuk esnasında 23.06.2013 tarihinde yükü ile birlikte batması sonucu yükün tam zayi olduğunu, ekspertiz incelemesi sonucu tespit edilen zarar tutarı 296.265,00 TL’nin müvekkilince sigortalısına ödenerek haklarına halef olunduğunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 1178 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davalı taşıyan/donatanın taşıma sırasında yükte meydana gelen ziya ve hasardan sorumlu olduğunu, davalı sigortacının da düzenlediği sigorta nedeniyle 3.kişilere karşı sorumlu bulunduğunu, davalı satıcı/yükletenin ise geminin batma nedeninin yükün ambar içi istif ve bağlama işlemlerinin usulünce ve emniyetli yapılmaması olarak tespit edilmesi nedeniyle sorumlu olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 296.265,00 TL’nin faiziyle davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; yükün zayi olmasından müvekkilinin sorumlu olmadığını, müvekkilinin gemisini ve yükü denize elverişli tuttuğunu, geminin denize ve yüke elverişli halde seferine devam edebilmesi için gerekli özeni gösterdiğini ve yükün gemiye istiflenmesi hususunda üzerine düşen gözetim yükümlülüğünü yerine getirdiğini, geminin batmasının nedeninin 6102 sayılı Kanun'un 1180 inci maddesinde belirtilen yönetime ilişkin teknik bir nedenden ileri gelmesi nedeniyle müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, konişmentoda FIOS kaydı olduğundan yükleme ve istiften kaynaklanan sorunların taşıtanın sorumluluğunda olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ..."Gemisi Mali Mesuliyet Sigortacısı Raets Marine Insurance B.V E İzafeten Türkiye Temsilcisi ... Marine Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilince gerçekleştirilen yüklemenin ve bağlama işlemlerinin standartlara uygun ve hatasız olduğunu, herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürülmeksizin konişmentonun imzalandığını ve sefere başlandığını, yükün kayması neticesinde geminin battığına dair delil bulunmadığını, müvekkilinin herhangi bir kusurunun olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince davaya konu geminin yükleme durumu itibarıyla yolculuğun başında yola elverişli olmaması sebebiyle battığı sonucuna varıldığı, 6102 sayılı Kanun'un 1141 inci maddesi uyarınca taşıyanın, geminin denize, yola ve yüke elverişli halde bulunmasını sağlamakla yükümlü olup, yükle ilgililere karşı geminin denize, yola ve yüke elverişli olmamasından ileri gelen zararlardan sorumlu olacağı düzenlendiğinden davalı donatan/taşıyan ...’nın dava konusu eşyanın ziyaından ileri gelen zarardan sorumlu olduğu, dolayısıyla konişmentoda kayıtlı davadışı gönderilen sigortalı şirketin uğradığı zararı davalı donatan taşıyandan talep edebileceği, davalı donatan taşıyan ...'nın, dava konusu taşımada taşınan eşyaların yüklenmesi, istifi ve sabitlenmesi işinin davalı ... tarafından yapıldığını; geminin su almak sureti ile batmasının nedeninin hatalı istif ve yükleme olduğunu iddia etmiş ise de gemi adamlarının beyanları ve geminin batış şekline bu savunmanın isabetli olmadığı, bu nedenle yükleme, istif ve sabitleme işini yapan davalı ...'in dava konusu yük zararından sorumlu tutulamayacağı, bu sebeple davalı donatan ... Denizcilik'in faturalarda yazılı birim bedelinin piyasa değerine uygun görüldüğü talep edilen zarar tutarı olan 296.265,00 TL'den sorumlu tutulması ve davalı ... T.A.Ş. hakkında açılan davanın reddi gerektiği, davalı ... şirketine karşı açılan davadan vazgeçildiği gerekçesiyle davalı M/V"...-1" Gemisi Mali Mesuliyet(p&ı) Sigortacısı Raets Marıne Insurance B.v E İzafeten Türkiye Temsilcisi ... Marine Ltd Şti.'ne karşı açılan davanın vazgeçme nedeniyle reddine, davalı ... .A.Ş. hakkında açılan davanın reddine, davalı M/V"..." Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kabulü ile 296.265,00 TL tazminatın faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, yola elverişsizlik durumunun gemiye taşıyabileceği yük miktarından fazla yükleme yapılmış olması veya yükün geminin dengesini bozacak şekilde hatalı istiflenmiş olması halinde söz konusu olabileceği, hatalı istifleme nedeniyle yola elverişsizlik durumunun söz konusu olması halinde istiflemeden sorumlu olan davalı taşıtanın da hasardan sorumlu olacağı düşünülebilir ise de somut olayda yola elverişsizlik aşırı yükleme nedeniyle gerçeklemiş olup taşıtanın geminin taşıyabileceği yük miktarını bilebilmesi mümkün olmadığına göre bu durumun davalı taşıtanın yükleme ve istifleme sorumluluğu kapsamında bulunmadığı, aşırı yükleme nedeniyle oluşan hasardan sorumluluğunun olmaması nedeni ile verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin ve davalı donatan vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekili ve davalı ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, 02.09.2022 tarihli dilekçesi ile davalılardan ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan davadan feragat ettiğini bildirmiş, davalı Donatan vekili de mahkeme masrafı ve ücreti vekalet talep etmediklerini beyan etmiş, Dairemizin 16.01.2024 tarih 2022/3955 E. 2024/322 K. sayılı ilamı ile temyiz incelemesi aşamasında ortaya çıkan feragat hususunda Mahkemece ek karar verilmesi gerektiğinden dosyanın hükmü veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 24.04.2024 tarihli ek kararı ile davacının davalı ..."Gemisi ... Denizcilik San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davasının feragat nedeniyle reddine, davacının davalılardan ... Demir Çelik Fabrikaları A.Ş. hakkındaki temyiz talebi devam ettiğinden işbu kararın kesinleşmesine müteakip dosyanın bu davalı yönünden incelenmek üzere Yargıtay 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verilmiş, ek karar ... Demir Çelik Fabrikaları A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, nakliyat emtia sigorta poliçesi kapsamında ödenen hasar bedelinin rücuen tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6102 sayılı Kanun'un 1091 inci ve 1141 inci maddeleri
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda ve ek kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın ve İlk Derece Mahkemesinin 24.04.2024 tarihli ek kararının usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının ve 24.04.2024 tarihli ek kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin İlk Derece Mahkemesinin 24.04.2024 tarihli ek karara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile ek kararın ONANMASINA, davacı vekilinin asıl karara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, takdir olunan 28.000,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...Ş.'ye, takdir olunan 28.000,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı ...Ş.'den alınarak davacıya verilmesine, temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 06.11.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.