"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI :2020/1835 Esas, 2022/1641 Karar
HÜKÜM :Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ :İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI :2018/453 E., 2019/509 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti. ile dava dışı ... Tur. Tic. San. A.Ş. arasında, davacının tur paketi sattığı müşterilerini dava dışı şirket tarafından işletilmekte olan mağazalara götürmek suretiyle müşteri sağlama anlaşması olduğunu, bu anlaşma çerçevesinde davacının dava dışı şirkete sağladığı müşterilerin yaptığı alışverişten komisyon aldığını, bu ilişkinin teminatı olarak davacı şirketin keşideci ve davacı ...'in avali olduğu, bedel, vade ve tanzim yerlerinin boş olduğu bir bonoyu teminat senedi olarak dava dışı şirkete verdiklerini, bu haliyle bu belgenin kambiyo senedi vasfında olmadığını ancak bu belgenin dava dışı şirketin personelince çalınması nedeniyle kendilerine iade edilemediğini, boş belgenin 15.10.2017 vade tarihli ve 50.000,00 USD bedelli olarak doldurularak, davalılar ... (... Reklam Hiz. Tur. ve Oto.) ve ... tarafından ciro edilerek tedavül gördüğünü, olayı araştırdıklarında senedin dava dışı şirketin muhasebe müdürü ... tarafından bu şirketin kaşesi üzerine sahte imza atmak suretiyle ciro edildiğini öğrendiklerini, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 2018/82263 Soruşturma numaralı dosyasıyla suç duyurusunda bulunduklarını, ayrıca dava dışı şirket personelleri ile ilgili olarak suç duyurularında bulunduklarını ileri sürerek söz konusu senetten dolayı borçlu olmadıklarının tespiti ile senedin iptaline, davalılar aleyhine tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... davaya cevap vermemiş, 17.09.2018 tarihli duruşmada "... benim eniştem olur, ... bu senedi ...'dan yani ... Turizm'den aldığını söyleyerek bana verdi, bana dedi ki "bu senedi al git ... Turizm'e sor bu evrakın gerçekliğini öğren dedi, bende giderken senetle ilgili olduğumu göstermek ve beni yanlış anlamalarını engellemek için senedi ciro ettim, ... turizm'e gittim onlara gösterdim, ... Turizm bu imzaların geçersiz olduğunu söylediler, bende geri geldim, senedi eniştem olan ...'a geri verdim, onu ne yaptığını bilmiyorum" şeklinde beyanda bulunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... davaya cevap vermemiş, 05.02.2019 tarihli duruşmada "... bayi olarak Stil Yapı Ltd. Şti. ortağı ve müdürü olarak çalışmaktaydım, ... ile ufak bir alışveriş yapmıştık, bana geldi dost olduk, birlikte ticaret yapalım dedi ve benden ufak ufak borç paralar almaya başladı, internetten araştırmaya başladım ve bu adamın borcu olduğunu gördüm, bu şahsın firması altındaki bilgileri okuduğumda çok olumsuz yorumlar gördüm, bende bu yorumları okuduktan sonra paramı istedim, bana senet vermek istedi ancak ben kendisine güvenmediğim için müşteri senedi istedim, o da bana bu senedi getirdi ve süre istedi, süre içerisinde ödeyemezsem işlemini yaparsın dedi, bende bende git bu senedi senet borçlusu firma ile görüş dedim, bu da kendisi muhattap alınsın diye senedin arkasına ciro atmış bana sorsa ben atma derdim, ben bu senet bizde git bir görüş çünkü sıkıntılı bir firma o da görüştükten sonra senetlerin çalıntı olduğunu söylemişler, senedi bana iade etti bende senedi avukatıma verdim, ancak herhangi bir işlem yapmadım" şeklinde beyanda bulunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davanın, davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti.'nin keşideci, ...'in aval sıfatıyla imzaladıkları ve dava dışı ... Tur. Tic. San. A.Ş.'nin lehtar olduğu bononun lehtarın elindeyken rıza dışı elden çıkması ve lehtarın ciro imzasının sahte olması nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu, keşideci ciranta imzasının sahteliği nedeniyle işbu menfi tespit davasını açmış ise de ciro imzasının sahteliğinin senet lehtarına karşı ileri sürülemeyeceği, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 677 nci maddesinde düzenlenen imzaların istiklali ilkesine göre bono üzerindeki imzaların geçersizliğinin diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, davacıların, cirodaki imzasına itiraz etmediği, kendisinden sonraki ciro imzasının sahte olduğunu, senedin teminat senedi olduğunu ve sonradan doldurulduğunu iddia ederek menfi tespit isteminde bulunduğu, 6102 sayılı Kanun'un 677 nci maddesinde düzenlenen imzaların istiklali prensibine göre senet üzerindeki imzaların geçersizliğinin diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyeceği, buna göre, davacı kendi imzası dışındaki imzaların geçersizliğini ileri süremeyeceğinden görünürde geçerli bir ciro silsilesine göre bonoya hamil olan davalı ...'ın yetkili hamil olduğunun kabulü gerektiği, davacıların dava dilekçesinde senette vade, tanzim tarihi ve bedel kısmının sonradan doldurulduğunu ve senette tahrifat yapıldığını ileri sürdüğü, istinaf dilekçesinde ise, senedin vade kısmının boş, tanzim tarihinin 17.02.2009 tarihli ve 50.000,00 USD bedelli teminat senedi olarak verildiğini ileri sürdükleri, davacı senette silinti, kazıntı, oynama yapıldığını değil, boş senedin sonradan doldurulduğunu ileri sürdüğünden, bu iddialarını kesin delille ispatla yükümlü oldukları, dosyada mevcut delil durumu itibarı ile bu yöndeki iddialarını ve hamilin senedi iktisapta kötü niyetli olduğunu ispatlayamadıkları gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
V.TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti.'nin keşideci, ...'in aval sıfatıyla imzaladıkları ve dava dışı ... Tur. Tic. San. A.Ş.'nin lehtar olduğu bononun lehtarın elindeyken rıza dışı elden çıkması ve lehtarın ciro imzasının sahte olması nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72 nci maddesi, 6102 sayılı Kanun'un 677 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı ... Turizm ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
07.10.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.