Logo

11. Hukuk Dairesi2024/6680 E. 2025/1890 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacı tarafından, davalı şirkete verilen çeklerin, davalı şirketin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle, son hamil olan bankaya karşı iadesinin talep edilip edilemeyeceği hususunda çıkan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Çeklerin arkasında tahsil ibaresi bulunmaması ve cironun temlik cirosu olması nedeniyle, davalı bankanın iyi niyetli hamil sıfatıyla çekleri iktisap ettiği, davacının ise şahsi defilerini iyi niyetli hamile karşı ileri süremeyeceği gözetilerek, ilk derece mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin karar onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2021/667 Esas, 2023/791 Karar

HÜKÜM :Davalı ...hakkında açılan davanın reddine, davalı müflis ... A.Ş hakkında açılan davanın kabulüne

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalılardan ....(... A.Ş) arasında 08.10.2015 tarihinde "2016 Yaz Sezonu Sözleşmesi" ve 08.10.2015 tarihli "Ek Protokol" yapıldığını, bu sözleşme uyarınca davalının ifa edeceği edimlere yönelik olarak davalı ... A.Ş'ye 12 adet çek verildiğini, davalı ... A.Ş.’nin sözleşme gereği ifası gereken edimlerini yerine getirmemesi sebebiyle ihtarname gönderilerek çeklerin iadesinin talep edildiğini, ancak davalının cevabi ihtarnamesinde çeklerin vadesi geldiğinde tahsil edilmesi için diğer davalı Anadolu Bank A.Ş.’ye teslim edildiğinin bildirildiğini, çek teslim bordrolarında bu hususun yazılı olduğunu ileri sürerek davacının davalılara 8 adet çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine, çeklerin istirdatına karar verilmesini talep etmiş, sonraki tarihli dilekçesiyle çeklerin ödendiğini ileri sürerek bu çekler yönünden çek bedelinin davalı Bankadan istirdatına, diğer davalı yönünden menfi tespit isteminin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1.Davalı ... A.Ş vekili cevap dilekçesinde; dava konusu çeklerin, davacı ile imzalanan sözleşme ile, davalının yükümlendiği edimlerin ifası karşılığında davalı şirkete verildiğini, şu aşamada sözleşmede belirtilmiş olan ve davalının yükümlendiği bu edimlerin yerine getirilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle davacı tarafından açılmış olan davayı kabul ettiklerini, çeklerin bedelsiz kaldığını, davalı bankaya tahsil cirosu ile verilmiş bulunulan dava konusu çeklerin davacıya iade edilmesi gerektiğini, davalı bankanın çekleri iade etmeyerek davanın açılmasına sebebiyet verdiğini, dolayısıyla yargılama giderlerinin davalı Bankaya yükletilmesi gerektiğini savunarak davayı kabul etmiştir.

2.Davalı ...Ş vekili cevap dilekçesinde; müvekkili ile diğer davalı arasında genel kredi sözleşmesi imzalandığını, kredi sözleşmesi çerçevesinde, davalı ... A.Ş.’ye kredi kullandırıldığını, davalı ... A.Ş.'nin, ödendiğinde kredi borcuna mahsup edilmek üzere, söz konusu çekleri müvekkilinine ciro ve teslim ettiğini, davalının çek keşidecisi ile cirantalar arasındaki ticari ilişkiyi inceleme yükümlülüğünün olmadığını, tahsil cirosu ile devredildiğine dair çekte bir kayıt bulunmadığını, davacının şahsi defi niteliğindeki iddialarını iyiniyetli hamil olan davalıya karşı ileri süremeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, müflis şirket ... A.Ş.’nin 2. alacaklılar toplantısının yapıldığı, iflas masası vekili olarak vekilin yetkilendirildiği, esasa ilişkin yapılan incelemede ise dava konusu edilen çeklerin arkasında tahsil ibaresi veya bu anlama gelebilecek vekaleten tabirlerinin bulunmadığı, cironun temlik cirosu olduğu, çek tevdi bordrolarında da çeklerin listesinin yapıldığı, tahsil ve tahsilinde borca mahsup kaydı ile tevdi edildiği, davalı bankaya müflis ... A.Ş.’nin seçimlik hak verdiği, tahsil amacı yanında borca mahsup yetkisi de tanıdığı, bu durumda temlik cirosu olmasına tevdi bordrosu anlamında da engel bir durum bulunmadığı, davacının kişisel defilerini davalı bankaya karşı ileri süremeyeceği, davalı bankanın iyi niyetli hamil olduğu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 687. maddesi uyarınca lehtar ile keşideci arasındaki temel ilişkiden kaynaklanan defilerin iyi niyetli hamillere karşı ileri sürülemeyeceği, davalı bankanın çekleri kötü niyetle iktisap ettiğinin ispatlanamadığı, davalı tarafından yargılama sırasında bedelleri ödenen çeklerin istirdatının davacı vekili tarafından sunulan dilekçe ile sadece davalı bankadan talep edildiği, iyi niyetli hamilden istirdat talebinde bulunulamayacağı, diğer davalı müflis ... A.Ş'nin davayı kabul ettiği gerekçesiyle davalı ...Ş hakkında açılan davanın reddine, davalı müflis ... A.Ş hakkında açılan davanın kabulüne, davacının, dava konusu 8 adet çekten dolayı davalı müflis ... A.Ş'ye borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

IV. TEMYİZ

A. Dava ve Hukuki Nitelendirme

Dava, dava konusu 8 adet çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve istirdadı istemine ilişkin olup; uyuşmazlık, davanın, son hamil davalı Banka yönünden de kabulünün gerekip gerekmediği, çekler üzerindeki cironun temlik cirosu olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Dosyadaki yazılara, İlk Derece Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 373/4 hükmü uyarınca uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.

V. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile İlk Derece Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 18.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.