"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/828 Esas, 2024/969 Karar
HÜKÜM : Davanın kısmen kabulü (Direnme)
Bölge Adliye Mahkemesinin direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili banka ile davalı ... Makine A.Ş. arasındaki genel kredi sözleşmesine istinaden davalıya 17.05.2013 tarihli, 24.450,00 USD bedelli, 13.11.2013 tarihli, 100.000,00 TL bedelli, 09.02.2018 tarihli, 822.000,00 TL bedelli olmak üzere toplam 1.053.567,89 TL bedelli teminat mektubu verdiklerini, ayrıca iade edilmeyen çek karnesi nedeniyle 57.600,00 TL çek depo riski bulunduğunu ileri sürerek teminat mektubu ve çek depo bedellerinin davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen hesapta depo edilmesini talep etmiştir.
2.Davacı vekili 14.05.2019 tarihli dilekçesi ile davalı ... Makine A.Ş.'nin talebi ile düzenlenmiş mer'i teminat mektubundan kaynaklı 1.053.567,89 TL ile açıkta bulunan çek yapraklarından kaynaklı 57.000,00 TL olmak üzere toplam 1.111.167,80 TL'nin depo edilmesi gerektiğini, ... Makine lehine düzenlenen 822.000,00 TL bedelli teminat mektubunun davadan sonra 17.12.2018 tarihinde nakde dönüştüğünü ve tazmin edildiğini belirterek ödeme tarihinden itibaren sözleşme ile belirlenmiş olan cari kısa vadeli kredilere uygulanan faiz oranının %50 fazlasının ilave edilmesi suretiyle hesap edilecek tutarda temerrüt faizi ve ferileri ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince,Yargıtay bozma ilamında geçen davacı vekilinin istinaf dilekçesi ekinde sunduğu belirtilen 20.11.2018 tarihli azami faiz oranlarını gösteren form, yargılama aşamasında dosyaya ibraz edilmiş olup dosya içerisinde yer aldığı, davacı banka temerrüt tarihinde fiilen uyguladığı faiz oranları yerine yine İlk Derece Mahkemesine sunmuş olduğu, üstelik 20.11.2018 tarihine ilişkin TCMB'ye bildirdiği oranlara ilişkin listeyi sunmuş olup Daire gerekçesinde de bu hususun "... Temerrüt tarihinde fiilen uyguladığı en yüksek kredi faiz oranını ispat etme külfeti alacaklı davacı üzerindedir. Davacı banka vekili ise yargılama aşamasında bankanın temerrüt tarihinde fiilen uyguladığı en yüksek faiz oranını gösterir herhangi bir bilgi ve belge ibraz etmediği gibi, istinaf aşamasında da sunulan herhangi bir belge bulunmamaktadır." şeklinde değerlendirilmekle direnme kararı verildiği, dosya kapsamında imzalanan 14.11.2016 tarihli sözleşmenin eki Teminat Mektubu, Harici Garanti, Kontrgaranti, Teminat Akreditifi düzenlemesine ilişkin Gayri Nakdi Kredi Sözleşmesinin Teminat Şartlarında Değişiklik başlıklı 3.12. maddesinde açıkça gayri nakit krediler yönünden kefillere yönelik depo sorumluluğuna ilişkin düzenleme yapıldığı, davaya konu çeklerin düzenleme tarihi dikkate alındığında 14.11.2016 tarihli sözleşme kapsamında verildiğinin açık olduğu, davacı bankanın 33 adet çek yaprağından kaynaklı depo sorumluluğunun devam ettiği ve yaprak başına 1.600,00 TL talep ettiği gözetildiğinde 33x1.600,00 TL = 52.800,00 TL depo talebi istemi yerinde olmakla İlk Derece Mahkemesince açılan davanın kısmen kabulü ile 17.05.2013 tarihli, TM2538 nolu ve 13.11.2013 tarihli, TM2678 nolu teminat mektupları bedeli olan 231.132,68 TL'nin ve 52.800,00 TL çek sorumluluk bedeli olmak üzere toplam 283.932,68 TL'nin davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyecek bir hesapta deposunu teminen davalılardan tahsiline ve davadan sonra nakde dönüşen mektup tutarı olan 822.000,00 TL'nin 17.12.2018 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan davacı vekilinin bu kısma yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile kararın bu yönüyle kaldırılması gerektiği, davacı vekilinin faize yönelik istinaf itirazı incelendiğinde, hükme esas alınan bilirkişi raporu ile teminat mektubunun paraya çevrildiği tarih olan 17.12.2018 tarihi itibarıyla davacı bankanın genel kredi sözleşmesi kapsamında davalılardan talep edebileceği faiz oranları belirtilmediğinden temerrüt faizi oranının %19,50 avans faizi olacağının tespit edildiği, davacı banka vekilinin yargılama aşamasında bankanın temerrüt tarihinde fiilen uyguladığı en yüksek kredi faiz oranını gösterir herhangi bir bilgi ve belge ibraz etmediği gibi istinaf aşamasında da sunulan herhangi bir belge bulunmadığı, bu durumda davacının genel kredi sözleşmesi kapsamında kullanılan kredi ilişkisinde uyguladığı faiz oranları belirtilmediğinden İlk Derece Mahkemesince tespit edilen %19,50 avans faizi oranının üzerinde bir faiz oranı uyguladığını ispatlayamadığı gözetilerek yazılı şekilde hüküm kurulmasının usul ve yasaya uygun olduğu, tüm bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerektiği, istinaf incelemesi sırasında açılan duruşma bozma ilamı gereği olduğundan Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.03.2021 tarih ve 2021/2-96 E., 2021/205 K. sayılı emsal içtihadı gözetilerek taraflar yararına vekâlet ücretine hükmedilmediği gerekçesiyle 01.06.2022 tarihli, 2020/646 E. ve 2022/734 K. sayılı kararda direnilmesine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile 17.05.2013 tarihli, TM2538 nolu ve 13.11.2013 tarihli, TM2678 nolu 231.132,68 TL tutarlı teminat mektupları ve 52.800,00 TL çek yaprağı sorumluluk bedeli yönünden depo talebinin kabulü ile toplam 283.932,68 TL'nin davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyecek bir hesapta deposunu teminen davalılardan tahsiline, davadan sonra nakde dönüşen mektup tutarı olan 822.000,00 TL'nin 17.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, genel kredi sözleşmesinde borçlu ve kefil olan şahıslardan gayrinakdi krediler kapsamındaki çek yaprak bedeli ile teminat mektubunun depo edilmesi istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 373/5 hükmü gereğince Dairemizce yeniden yapılan incelemede; yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde Bölge Adliye Mahkemesince verilen direnme kararında bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre, davacının bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
V.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 ve 373/5 hükümleri uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 16.01.2025 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.