Logo

11. Hukuk Dairesi2024/6701 E. 2025/1804 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Yangın, sınai ve işletme sigorta poliçesi kapsamında meydana gelen sel/su baskını hasarının, özellikle kalıp ve modellerdeki hasarın, teminat kapsamında olup olmadığı ve iş durması tazminatının hesaplanması uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Sigorta poliçesinin sigortalı lehine yorumlanması, kalıp ve modellerin demirbaş niteliğinde olduğu ve poliçede aksine bir hüküm bulunmadığı, sel/su baskını teminatının mevcut olduğu, tenzili muafiyetin doğru hesaplandığı ve iş durması tazminatının şartlarının gerçekleştiği gözetilerek yerel mahkemenin direnme kararı onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2022/466 Esas, 2023/832 Karar

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı arasında imzalan poliçe ile müvekkili şirkete ait işyerinin su baskınları, sel sonucu meydana gelen hasarları kapsar şekilde sigortalandığını, sigorta poliçesinde belirlenen ek teminatlar açısından su baskını ve sel rizikosunun teminat kapsamına alındığını, 18.01.2016 tarihinde müvekkili şirketçe tüm önlemler alınmış olmasına rağmen, riziko adresinde su baskını, sel meydana geldiğini, gerçekleşen su baskını sonucu müvekkilinin üretimde kullandığı ham maddeler, kalıp ve modeller ile bir kısım demirbaşların hasarlandığını, 15 gün boyunca imalat yapamadığını, davalı ... şirketine yapılan başvuru üzerine davalının 13.537,66 TL ödemenin yapılacağını belirttiğini, poliçede kalıp ve modellerdeki hasarın teminat dışı olduğuna dair bir düzenleme bulunmadığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL'nin işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle 1.500,00 TL bedelli enkaz kaldırma alacağına ilişkin taleplerini 3.813,00 TL'ye, 18.000,00 TL bedelli kalıp ve modeller hasarları alacağını 53.763,00 TL'ye, 500,00 TL bedelli işin durması nedeniyle uğranılan zarar kalemini 15.758,00 TL'ye yükseltmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili tarafından 26.11.2015-2016 tarihlerini kapsar biçimde "yangın sınai ve işletme sigorta poliçesi" ile sigortalanan işyerinde, zararın meydana gelmesinden sonra ekspertiz tarafından düzenlenen 09.03.2016 tarihli raporda, sorumlu olunan tutarın emtia hasarı 7.349,67 TL, ... hasarı 4.779,99 TL, enkaz kaldırım hasarı 1.408,00 TL olmak üzere toplam 13.537,66 TL olduğunun ve kalıp ve modellerde oluşmuş bulunan 181.546,25 TL tutarındaki zararın teminat haricinde olduğunun belirtildiğini, Yangın Sigortası Genel Şartlarının A.2 Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller ve Kayıtlar Başlığı altında 3.2 Modeller, Kalıplar, Plan ve Krokiler, İhtira Beratları, Ticari Defterler vb. başlığı altında ek sözleşme ile teminat altına alabileceğinin belirtildiğini, davaya konu poliçede şiddetli yağmur sebebiyle zarar gören modeller ve kalıpların ek teminat ile teminat kapsamına alınmadığını, ayrıca iş gücü kaybı ve munzam zararın da teminat kapsamında bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 1423. maddesine göre sigortacının, gerek sözleşme öncesinde gerekse sözleşmenin devamı sırasında sigorta ettireni aydınlatmakla yükümlü olduğu, yine poliçede düzenlenen içerik bakımından içeriğin sigortalı lehine yorumlanması gerektiği, davacıya ait MDF ve polyester kalıpların, davacı şirketin yaptığı iş sebebiyle üretimde kullanılan malzeme olduğu, davacı şirket tarafından demirbaş olarak ticari defterlerine kaydedildiği, yine taraflar arasındaki poliçe kapsamında demirbaş tanımına girdiği, Yangın Sigortası Genel Şartları A.3 maddesi 3.2 bendi gereğince faydalı model veya paha biçilemez nitelikte kalıp olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, sözü geçen davacıya ait kalıpların üretimde kullanılan makinelerin bütünleyici parçası olarak yorumlanması gerektiği sonucuna varılarak davacıya ait zarar gören MDF ve polyester kalıpların teminat kapsamında bulunduğunun kabulü gerektiği, taraflar arasındaki yangın sınai işletme sigorta poliçesinde, sel veya su baskını teminatı klozunun yer aldığı, bu kloza göre, sel veya su baskınında her bir hasarda toplam sigorta bedelinin %2'si oranında tenzili muafiyet uygulanacağı, bu miktarın hiçbir şekilde 50.000,00 euro karşılığı TL'yi aşmayacağı, bunun bina sabit tesisat ve dekorasyon; emtia; makine, techizat ve demirbaş ve diğer tesisat gruplar için ayrı ayrı uygulanacağının belirtildiği, davacı şirketin işletmesinde meydana gelen bina hasarı, temizlik, MDF ahşap model hasarı, kalıp hasarı, ham madde hasarı, yarı mamul hasarı ve demirbaş hasarı toplamının 245.135,00 TL olduğunun bilirkişi raporuyla tespit edildiği, poliçede "seylap" teminatı bulunmakta olup miktarı 2.850.000,00 TL olarak belirlendiği, tespit edilen bu maddi zarar, "seylap" teminatı kapsamı ile sigorta limitleri içinde olduğu, poliçe ile belirlenen 2.850.000,00x2/100=57.000,00 TL tenzili muafiyetin belirtilen her bir unsur bakımından dikkate alınması gerektiği, sigorta poliçesinde yer alan iş durması teminat klozuna göre, yangın veya ek teminatlardan dolayı rizikonun gerçekleşmesi durumunda, ticari faaliyetin hasarın meydana geldiği tarihi takip eden günden başlamak üzere deprem hasarlarında 14 gün, diğer hasarlarda 7 günden fazla bir süre ile tamamen durması halinde tazminat tutarının %10'unu ve azami poliçede belirtilen limit tutarını aşmamak kaydıyla ilave bir bedelin, iş durması tazminatı olarak ödeneceğinin belirlendiği, meydana gelen hasara göre; bozma kararı öncesi alınan bilirkişi raporunda 22 işçinin 4 günde suyu boşaltabildiği tespit edilmiş olup, 7 günden fazla işin durduğunun ve muafiyetli olarak iş durması tazminatının ödenmesi gerektiği, aynı zamanda davalı ... tarafından enkaz ve temizlik giderlerinin tamamının karşılandığı ispatlanamadığından dosyada bulunan bilirkişi heyeti raporlarında tespit edilen tazminata karar vermek gerektiği, bu kapsamda davacı şirketin, bina hasarının 1.300,68 TL olduğu, muafiyet kapsamında kaldığı, ham madde ve yarı mamul hasarının 29.299,00 TL olduğu ve emtia hasarı niteliğinde kabul edilmesi gerekmesi nedeniyle muafiyet kapsamında kaldığının anlaşıldığı, davacı şirketin işletmesinde bulunan makine, techizat, kalıp, model ve diğer demirbaşlar hasar bedelinin 210.763,00 TL olduğu, söz konusu hasar bedelinin, 57.000,00 TL'sinin yukarıdaki açıklamalar ile tenzili gerektiği, davacı şirketin işletmesinde meydana gelen zarar sebebiyle bu doğrultuda ödenmesi gereken tazminat tutarının 153.763,00 TL olduğu, işletmede temizlik hasarı olarak 3.813,00 TL zarar oluştuğu, yine iş durması teminatı klozu gereğince 15.758,00 TL ödenmesi gereken tazminatın bulunduğu anlaşılmakla, davacının davalıdan 173.334,00 TL sigorta tazminatı talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne, davaya muvafakat eden Türkiye Garanti Bankası Menemen Şubesinin dain-i mürtehin hakkı saklı kalmak kaydı ile, 173.334,00 TL sigorta tazminatının temerrüt tarihi olan 10.03.2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.

IV. TEMYİZ

A. Dava ve Hukuki Nitelendirme

Dava, yangın-sınai ve işletme sigorta poliçesine bağlı olarak sel veya su baskını uyarınca oluşan hasar bedelinin davalı ... şirketinden tazmini istemine ilişkindir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Dosyadaki yazılara, İlk Derece Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 373/4 hükmü uyarınca uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.

V. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile İlk Derece Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 13.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.