"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
DAVACILAR/BORÇLULAR : ..., ... Plastik Mobilya İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi
DAVALI/ALACAKLI : ...
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı takipte, borçlular icra mahkemesine yaptığı başvurularında; sair şikayet ve itirazları ile birlikte kendilerine yapılan muacceliyet ihtarnamesi tebliğ işleminin usulsüz olduğunu, ipotekli taşınmaz maliki Mustafa’ya icra emrinin usulsüz tebliğ edildiğini ileri sürerek icra emrinin ve takibin iptaline karar verilmesini istedikleri, İlk Derece Mahkemesince; ipotekli taşınmaz maliki ... yönünden usulsüz tebligat şikayeti, icra emri ve takibin iptali istemlerinin reddine, kredi borçlusu ... Plastik....Ltd. Şti. yönünden icra emrinin iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildiği, borçluların istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince icra emrinin 23.08.2022 tarihinde borçlu Mustafa’ya, 24.08.2022 tarihinde ise borçlu şirkete tebliğ edildiği, 15.09.2022 tarihinde açılan davanın yasal süresinde olmadığı gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında borçluların mükerrerlik şikayetinin konusuz kaldığından şikayetin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, borçluların diğer şikayetlerinin ve borca itirazın süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği görülmüştür.
İİK'nın 150/ı maddesinde; ''Borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen nakdi veya gayri nakdi bir krediyi kullandıran tarafın ibraz ettiği ipotek akit tablosu kayıtsız ve şartsız bir para borcu ikrarını ihtiva etmese dahi, krediyi kullandıran taraf, krediyi kullanan tarafa ait cari hesabın kesilmesine veya kısa, orta, uzun vadeli kredi hesabının muaccel kılınmasına ilişkin hesap özetinin veya gayrinakdi kredinin ödenmiş olması nedeniyle tazmin talebinin veya borcun ödenmesine ilişkin ihtarın noter aracılığıyla krediyi kullanan tarafa kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek akit tablosunda belirtilen adrese gönderilmek suretiyle tebliğ edildiğini veya 68/b maddesi gereğince tebliğ edilmiş sayıldığını gösteren noterden tasdikli bir sureti icra müdürüne ibraz ederse icra müdürü 149 uncu madde uyarınca işlem yapar'' düzenlemesine yer verilmiştir.
İİK'nın 68/b maddesinde ise; "Borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen kredilerde krediyi kullandıran taraf, krediyi kullanan tarafın kredi sözleşmesinde belirttiği adresine, borçlu cari hesap sözleşmesinde belirtilen dönemleri veya kısa, orta, uzun vadeli kredi sözleşmelerinde yazılı faiz tahakkuk dönemlerini takip eden onbeş gün içinde bir hesap özetini noter aracılığı ile göndermek zorundadır. Sözleşmede gösterilen adresin değiştirilmesi, yurt içinde bir adresin noter aracılığıyla krediyi kullandıran tarafa bildirilmesi halinde sonuç doğurur; yeni adresin bu şekilde bildirilmemesi halinde hesap özetinin eski adrese ulaştığı tarih tebliğ tarihi sayılır." düzenlemesi yer almaktadır.
İpotek veren taşınmaz maliki üçüncü kişiye, İİK'nın 150/ı maddesi gereğince hesap özeti gönderilmesi zorunluluğu bulunmamakta ise de; ipotek veren üçüncü kişi hakkında takip yapılabilmesi için Türk Medeni Kanunu'nun 887. maddesi uyarınca, alacağın kendisinden istenilmesi, yani muacceliyet ihtarının gönderilmesi gerekmektedir. Bir başka ifadeyle, söz konusu düzenleme gereğince, ipotekli taşınmaz maliki üçüncü şahsa ihbar yapılmadıkça, onun yönünden borç muaccel olmayacağından hakkında icra takibi başlatılamaz. Ayrıca belirtmek gerekir ki, İİK'nın 150/ı maddesinin son cümlesi; "Hesap özetinin, tazmin talebinin veya ihtarın ipotekli taşınmaz maliki üçüncü kişiye tebliğ edilmesi veya tebliğ edilmiş sayılması, Türk Medeni Kanununun 887. maddesinde öngörülen ödeme istemi yerine geçer” hükmünü içermektedir.
Somut olayda, alacaklı banka tarafından Manisa 1. İcra Müdürlüğünün 2022/7147 Esas sayılı dosyasında, kredi alacağına ve üst limit ipoteğine dayalı olarak asıl kredi borçlusu şirket ve ipotek maliki gerçek kişi şikayetçiler aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı takip başlatıldığı, asıl borçlu ve ipotek maliki şikayetçiler tarafından hesap kat ihtarının usulsüz tebliğ edildiği, bunun süresiz şikayete tâbi olduğu, İİK'nın 150/ı maddesinde belirtilen takip koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle takibin iptaline karar verilmesinin istendiği görülmüştür.
Dairemizde, asıl borçlu ve/veya ipotekli taşınmaz malikine icra emri gönderilebilmesi için, alacaklı tarafından, kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek akit tablosunda belirtilen adreslerine, noter aracılığı ile hesap kat ihtarının gönderilmesi gerekmekle birlikte İİK'nın 16/2. maddesi gereğince kat ihtarı tebliğ işlemi usulsüz ise süreli, hiç gönderilmemiş veya tebligat yapılmamış ise süresiz şikayete tabi olduğu yönünde uygulama yapılmakta iken İİK 150/ı maddesinde yapılması belirtilen tebligat ilamlı takipte takip şartı kabul edilip, usulsüz yapılan tebligatın yok hükmünde olduğu şikayetinin İİK 16/2 kapsamında süresiz olarak incelenmesi gerektiği kanaatine varılarak görüş değişikliğine gidilmiştir.
O halde Bölge Adliye Mahkemesince, asıl borçlu ve ipotekli taşınmaz malikinin yöntemine uygun hesap kat ihtarı tebliğ edilmediğine ilişkin istinafının esası incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Şikayetçi/borçluların temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 07.11.2023 tarih ve 2023/76 Esas-2023/2846 Karar sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre şikayetçi/borçluların esasa ilişkin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 30.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.