Logo

12. Hukuk Dairesi2024/2969 E. 2024/8156 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Harçtan muaf olan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) aleyhine açılan davada, mahkemece SGK'ya yargılama gideri ve harç yükletilmesinin doğru olup olmadığı.

Gerekçe ve Sonuç: SGK'nın 5510 sayılı Kanun'un 36. maddesi gereğince yargılama giderlerinden muaf olduğu, HMK'nın 332. maddesi uyarınca yargılama giderlerine mahkemece re'sen karar verileceği ve harçtan muaf olan tarafa harç yüklenemeyeceği gözetilerek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davalı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalı/alacaklı SGK vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2- HMK'nın 332. maddesi uyarınca yargılama giderlerine, bu kapsamda harca ilişkin hususlarda mahkemece re'sen karar verilir.

Karar-ilam harcı, harçtan muaf olmamak koşulu ile davayı kaybeden tarafa yükletilmesi gereken bir harç türü olup, diğer yargılama giderlerine katılarak kabul/redde göre oranlanamaz.

Davanın kısmen kabulü halinde dahi davacıya harç yükletilemez.

Açılan davada davalının/davalıların tamamının harçtan muaf olduğu hallerde davanın kabul yada kısmen kabulüne karar verildiğinde karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masraflarına ilişkin olarak;

“–Davalı/davalılar harçtan muaf olduğundan davalı/davalılar aleyhine harca hükmedilmesine yer olmadığına,

-Davacının yatırdığı başvuru harcı, peşin harcın karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine“ şeklinde karar verilmelidir.

Harç masrafları yargılama giderlerine katılarak harçtan muaf olan davalı/davalılara yükletilemez.

Davada harçtan muaf olan davalının yanında harçtan muaf olmayan davalı/davalılar var ise karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masrafları harç masrafının kabul redde göre oranlanmayacağı gözden kaçırılmadan harçtan muaf olmayan davalı/davalılara yükletilmelidir.

Kanun yoluna başvuruya ilişkin harçlarda da hukuki durum aynıdır.

Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince 5510 sayılı Yasa'nın 36. maddesi uyarınca harçtan muaf olan davalı/alacaklı SGK'na harç yükletilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesince davalı/alacaklının harçtan muaf olduğunun belirtilmesine rağmen ilk Derece Mahkemesinin bu hatasının gözden kaçırılması isabetsiz olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ:

A-Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesinin 31.01.2024 tarih ve 2024/76 E. 2024/155 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,

B-Ankara 9. İcra hukuk Mahkemesinin 28.09.2023 tarih ve 2022/216 E. 2023/623 K. sayılı ilamının hüküm fıkrasının 2 ve 3 numaralı bentlerinin hükümden çıkartılarak, yerlerine;

"2-Davalı/alacaklı SGK harçtan muaf olduğundan, harca hükmedilmesine yer olmadığına,

Davacının yatırdığı tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine,

3-Davacının yaptığı harçlar hariç toplam 190,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine," bentlerinin yazılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 07.10.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.