"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
DAVACILAR : Hissedarlar : ..., ..., ...
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacılar/hissedarlar tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Davacı hissedarların sulh hukuk mahkemesine yaptıkları başvuruda; 05.11.2021 tarihli ihalede alıcı tarafından ihale bedelinin yatırılmaması nedeniyle ihalenin kaldırıldığını, söz konusu ihalede taşınmaza üçüncü sırada 610.000,00 TL pey sürülmüş olduğunu, üçüncü sırada 610.000,00 TL pey süren bu hissedarın, İİK’nın 133. maddesi uyarınca yapılan dava konusu 24.12.2021 tarihli tamamlayıcı ihalede ise 291.500,00 TL pey sürerek ihaleyi aldığını, taşınmazın ilk ihalede teklif edilenden daha düşük bedelle ihale edilmesinin ihaleye fesat niteliğinde olduğunu ve sair iddialarını ileri sürerek tapunun 13 parselinde kayıtlı taşınmaza ilişkin tamamlayıcı ihalenin feshini talep ettikleri, İlk Derece Mahkemesince davanın reddi ile birlikte davacılar aleyhine ihale bedelinin %10’u oranında para cezasına hükmedildiği, davacıların istinaf talebi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verildiği, kararın davacılar tarafından temyiz edildiği görülmüştür.
HMK’nın 322/2. maddesi gereğince; paylaştırma ve ortaklığın giderilmesi için satış yapılması gereken hâllerde, hâkim satış için bir memur görevlendirir. Taşınır ve taşınmaz malların satışı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre yapılır.
İİK'nın 134. maddesinde ise ihalenin feshi nedenleri teker teker belirtilerek gösterilmemiştir. Sadece "6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 281 inci maddesinde yazılı", "satış ilanı tebliğ edilmemiş olması", "satılan malın esaslı niteliklerindeki hata" ve "ihaledeki fesat" nedenleriyle ihalenin bozulabileceğine değinilmiştir.
İhalenin bozulma nedenleri gerek doktrinde gerekse Yargıtay uygulamasında;
1) İhaleye fesat karıştırılmış olması,
2) Artırmaya hazırlık aşamasındaki hatalı işlemler,
3) İhalenin yapılması sırasındaki hatalı işlemler,
4) Alıcının taşınmazın önemli nitelikleri hakkında hataya düşürülmüş olması şeklinde sıralanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; 05.11.2021 tarihli ihalede, taşınmazın hissedar ...’a 1.001.000,00 TL bedelle ihale edildiği, söz konusu ihalede üçüncü sırada en yüksek pey süren ...’un ise 610.000,00 TL teklif verdiği, ihale bedelinin yatırılmaması üzerine ikinci sırada en yüksek teklif veren kişinin de ihaleyi almaya razı olmaması nedeniyle ihalenin ESAS NO : 2024/4044
kaldırılmasına karar verildiği, taşınmazın İİK’nın 133. maddesine göre ihaleye çıkarılarak 24.12.2021’de ihalesinin yapıldığı, feshi istenen bu ihalede taşınmazın, ilk ihalede teklif ettiği bedelin çok altında olan 291.500,00 TL bedelle ...’a ihale edildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar, ihale tarihi itibariyle uygulanması gereken İİK’nın 133. maddesi gereğince; önceki ihalenin düşmesine sebep olmaları nedeniyle tamamlayıcı ihalede önceki peyleri ile sorumlu olan alıcılar, birinci ve ikinci en yüksek pey süren kişiler olsa da, dava konusu ihaleye ilişkin satış şartnamesinin C bendinin incelenmesinde; “ ... Üç defa bağrıldıktan sonra teklif olunan en yüksek bedel 290.000,00 TL’yi geçmek şartıyla en çok artırana ihale edilir. Ancak İİK 123. vd maddelerince yapılan ihaleyi alıp da ihale bedelini yatırmayarak İİK 133. mad. gereğince ihale kararının kaldırılmasına neden olan alıcı ile daha sonra en yüksek teklifi veren kişiler daha önceki ihalede verdikleri bedelin altında fiyat veremezler.” düzenlemesine yer verildiği ve şartnamenin bu kısmına dair bir şikayet bulunmadığı görüldüğünden, artık ihalenin söz konusu şartname koşullarına uygun olarak yapılması zorunludur. Buna göre; ihale alıcısı ... ilk ihalede 610.000,00 TL pey sürmüş olup, tamamlayıcı ihaleye ilişkin satış şartnamesinde bunun daha altında pey süremeyeceği belirtilmesine rağmen, muhammen değeri 564.305,00 TL olan ve kaldırılmasına karar verilen ilk ihalede değeri 1.000.000,00 TL’ye kadar çıkan taşımazın, ... tarafından 291.500,00 TL pey ile alınması, iyi niyetle bağdaşmayacağı gibi ihaleye fesat karıştırıldığını gösterir.
O halde, mahkemece, ihalenin feshi talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması, İlk Derece Mahkemesi kararının ise bozulması gerekmiştir.
SONUÇ :
Davacıların temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 28.03.2024 tarih ve 2023/1787 E. - 2024/950 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, Bilecik Sulh Hukuk Mahkemesinin 17.02.2023 tarih ve 2023/73 E. - 2023/226 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 26.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.