"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçiler tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, borçlu ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süre içerisinde icra mahkemesine başvurusunda; takip konusu senette ilk cironun lehtara ait olmaması nedeniyle alacaklının yetkili hamil olmadığını ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince istemin reddi ile alacaklı lehine tazminata hükmedildiği, kararın borçlu yanca istinaf edilmesi sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, yerine istemin reddine ve tazminata yer olmadığına karar verildiği, anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK'nun 778. maddesinin göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun’un 681. maddesi gereğince kambiyo senedi niteliğinde olan bonodaki hakkın devri ancak ciro ve teslim yolu ile mümkündür. Aynı Kanun'un 686. maddesi gereğince, bonoyu elinde bulunduran kimsenin hak sahibi olabilmesi için fiili zilyetliği yeterli olmayıp, aynı zamanda hakkını müteselsil ve birbirine bağlı cirolarla tevsik etmesi gerekir. Bonoda ilk cironun lehtara ait olması zorunludur. Ciroların birbirine bağlı olması, her şeyden önce, ilk cironun lehtar tarafından yapılmasıyla mümkündür. İlk ciro lehtara ait değilse, ciro zinciri düzensiz demektir. Ancak lehtarın cirosundan sonra senedi devralan hamiller, yetkili hamil olurlar.
İİK'nun 170/a-2. maddesine göre; “İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyle, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.”
Somut olayda takibe dayanak bonoda lehtarın ..., keşidecinin ... olduğu, bononun arka yüzünde ilk cironun takip alacaklısı Deniz Bank A.Ş.’ye ait ve lehtarın cirosunun alacaklının cirosundan sonra olduğu, senet arkasında senedin lehtardan alacaklıya geçtiğine dair bir ciro bulunmadığı anlaşılmıştır. Kambiyo senetlerinin sıkı şekil şartlarına bağlı olma özelliği gereğince, takibe dayanak yapılan bonoda, ilk cironun, lehtar ... tarafından yapılmadığı görüldüğünden alacaklının yetkili hamil olmadığının kabulü gerekir.
O halde; Bölge Adliye Mahkemesi’nce, alacaklının yetkili hamil olmadığına ilişkin şikayetin kabulü ile takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Şikayetçilerin temyiz itirazlarının kabulü ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 30.09.2024 tarih ve 2024/915 E. - 2024/1193 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 13.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.