"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Genel haciz yoluyla ilamsız takipte, dava dışı borçluya ait ipotekli taşınmazdaki menkullerin haczi üzerine ipotek alacaklısı 3. kişinin İİK'nın 83/c maddesi kapsamında haczedilmezlik şikayetinde bulunarak menkuller üzerindeki 13.08.2020 tarihli haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince, şikayetin kısmen kabulüne karar verildiği, davalı takip alacaklısı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine davanın yeniden görülmesi için dosyasının HMK’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, İlk Derece Mahkemesince "şikayetin reddine, 1 adet 60 tonluk lift(kantar), 1 adet yük lifti platformu, 1 adet at yemi, mikser ve kazanı, 8 kademeli ham madde deposu ve silosu, 9 kademeli ham madde deposu ve silosu, 25 adet yem siloları(keşifte yalnızca atıl halde 3 adet tespit edilmiştir), 1000 KW trafo (işletme sınırları içerisinde görülememiş ve raporda da kullanılmadığı tespit edilmiştir) üzerine konulan hacizlerin devamına, İpragaz marka LPG depolama tesisi, 400 KW trafo ve Ekomak marka kompresör hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verildiği, şikayetçi ipotek alacaklısı 3. kişi vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yerel mahkeme kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında;
"Şikayetin kısmen kabul kısmen reddi ile;
1-(1) adet Ekomak marka kompresör ve ekipmanları ve (2 adet) kovalı elevatörün fabrikanın eklentisi olduğunun TESPİTİ ile bu taşınırlar üzerindeki HACİZLERİN KALDIRILMASINA,
2-Muhtelif ebatlarda 25 adet yem silosunun ve 1000 KWA kapasiteli atıl trafonun, fabrikanın eklentisi olmaması nedeniyle üzerindeki hacizlerin bakî bırakılmasına,
3-(1) adet Ekomak marka kompresör, ekipmanları ve (2 adet) kovalı elevatör, 25 adet yem silosunun ve 1000 KWA kapasiteli atıl trafo dışında kalan diğer menkullere ilişkin olarak; konusu kalmayan şikayet hakkında karar verilmesine yer olmadığına” karar verildiği, kararın taraf vekillerince ayrı ayrı temyiz edildiği anlaşılmıştır.
1- Davalı takip alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre davalı takip alacaklının temyiz itirazlarının REDDİNE;
2- Şikayetçi ipotek alacaklısı 3. kişinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan mahkeme kararında yazılı gerekçelere göre, şikayetçi ipotek alacaklısı 3. kişinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
İİK'nın 83/c maddesine dayalı olarak haczedilmezlik şikayetinde bulunulabilmesi için, şikayet tarihi itibariyle hukuken geçerli bir haczin varlığı şarttır. Bu nedenle ipotek alacaklısının haczedilmezlik şikayetinde bulunması üzerine, öncelikle İİK'nın 106. ve 110. maddeleri uyarınca haczin düşmüş olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Şikayet tarihinden önce yukarıda belirtilen maddeler uyarınca haczin düşmüş olduğunun belirlenmesi halinde, şikayetin konusu olmayacağından, başvurunun fuzuli yapıldığı kabul edilmelidir. Bununla birlikte, şikayet tarihi itibariyle satış isteme sürelerinin henüz dolmadığı hallerde ise şikayetin incelenmesi sırasında haczin ayakta olup olmadığının mahkemece değerlendirilmesi ve haczin düştüğünün tespiti halinde, şikayetin konusuz kaldığının kabulü gerekeceğinden, şikayetin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekecektir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun duruşma yapılmadan verilecek kararları düzenleyen 353/1-a-6. maddesinde; İlk Derece Mahkemesince, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması halinde, Bölge Adliye Mahkemesince, işin esası incelenmeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verileceği hükmü düzenlenmiştir. Dolayısıyla HMK'nın 353/1-a-6. maddesi gereğince verilen gönderme kararları nitelikleri itibariyle kesin olduklarından, temyizleri halinde işin esası incelenemeyeceğinden, gönderme kararının gerekçesini oluşturan vakıa yada vakıalar, bundan faydalanan taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşturmayacağı gibi, aksinin kabulü halinde dahi kamu düzenine ilişkin olup re’sen gözetilmesi gereken ilkelerden olan hak düşürücü sürenin geçtiğinin sonradan anlaşıldığı hallerde de usuli kazanılmış haktan söz edilemez.
Somut olayda, şikayetçi 3. kişi tarafından davadışı borçlu ... Yem San.Tic.A.Ş. aleyhine 03.12.2014 tarih ve 22757 yevmiye nolu resmi senet ile ipotek tesis edilen tapuda “betonarme yem fabrikası idare kantar ve işçi sosyal tesis binası ve arsası” vasıflı Konya İli, Karapınar İlçesi, Adalet Mah. 254 ada, 46 parsel sayılı taşınmaz hakkında Gaziantep İcra Dairesinin 2015/6832 Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığı, dosyanın derdest olduğu, davalı takip alacaklısı tarafından aynı borçlu şirket aleyhine Adana 12. İcra Dairesinin 2018/3947 E. sayılı dosyası ile genel haciz yoluyla ilamsız takip başlatıldığı, takibin kesinleşmesi üzerine takip alacaklısının talebi ile Karapınar İcra Dairesinin 2020/440 Tal. sayılı dosyası ile şikayetçi lehine ipotekli taşınmazda 13.08.2020 tarihinde menkullerin haczedildiği, haciz tarihi itibariyle İİK'nın 106. maddesinin yürürlükte olan hükmü uyarınca satış isteme süresinin 6 ay olduğu, şikayet tarihi olan 19.08.2020 tarihi itibarı ile haciz ayakta ve geçerli ise de; Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi 08.10.2024 itibarı ile takip alacaklısı tarafından 6 aylık sürede dava konusu menkullere ilişkin süresinde satış talep edilip, satış avansı yatırılmadığı görülmekle haciz yargılama esnasında düşmüştür.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince haciz düşmekle konusu kalmayan şikayet hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve 6100 sayılı HMK'nın 331. maddesinin 1. fıkrası uyarınca şikayetin yapıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince, HMK'nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine dair kararı dikkate alınmaksızın İlk Derece Mahkemesince verilen kararın takip alacaklısı tarafından bir kısım menkuller yönünden istinaf edildiği gerekçesiyle usuli kananılmış hak oluşturduğundan bahisle şikayetin esası incelenerek yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :
Şikayetçi-ipotek alacaklısı 3. kişinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 08.10.2024 tarih ve 2024/1067 E.-2024/1203 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.