Logo

12. Hukuk Dairesi2024/7558 E. 2025/148 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Çeke dayalı takipte borçlunun imzaya itirazı üzerine takibin durdurulması ve alacaklıya tazminat ile para cezasına hükmedilmesi kararının temyizi.

Gerekçe ve Sonuç: Borçlunun imzaya itirazı üzerine mahkemece imza incelemesi yapılmadan alacaklı aleyhine tazminat ve para cezasına hükmedilmesinin isabetsiz olduğu, ancak bu hususun düzeltilerek onanmasının mümkün olduğu gözetilerek yerel mahkeme kararının tazminat ve para cezasına ilişkin hükümleri kaldırılarak onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davalı/alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Temyiz incelemesinin murafaalı yapılmasına işin ivediliği ve niteliği nedeniyle 5311 Sayılı Kanunla değişik İİK'nın 366. maddesi hükmü uygun bulunmadığından bu yöndeki isteğin reddine oy birliği ile karar verildikten sonra işin esası incelendi:

Çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takipte, borçlunun örnek 10 numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süresi içerisinde icra mahkemesine başvurusunda, dava konusu çek tarihinin 22.09.2021 olduğu ve çekteki imzanın anılan tarihte şirket yetkilisi olan ... ... tarafından atılmadığını ileri sürerek imzaya itiraz edildiği, alacaklının cevap dilekçesinde imzanın şirketin ticari temsilcisi ... tarafından atıldığının beyan edildiği, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/247076 Soruşturma dosyasından alınan bilirkişi raporunda da imzanın ... ... eli ürünü olmadığının belirtildiği, İlk Derece Mahkemesince, davacı şirket temsilcisinin ... ... olduğu, ... ...’ten önceki yetkili temsilci ... ...’in Konya 3. Noterliği'nin 23.01.2018 tarihli vekâletnamesi ile geniş yetkiler içerir şekilde vekâletname ile ...'i (davacı) şirket namına -bir ticari mümessil gibi- yetkili kıldığı görüldüğünden ... davacı şirketin ticari mümessili olduğunun kabulünün gerektiği, davacı borçlu şirketin ticari mümessili kabul edilen ...'in 13.06.2022 tarihinde Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/5156 hazırlık sayılı soruşturma dosyasında verdiği ifadesinde Türkşeker Tarım tarafından icra takibi başlatılan çeklerde yer alan imzanın kendisine ait olduğunu, Dozsan firması adına sözleşme ve iş takibi yapması için gerekli vekâletnamesi olduğunu beyan ettiği, takibe konu çekin, şikâyet konusu çek olduğunun görüldüğü gerekçesi ile imzaya itirazın reddi ile davalı alacaklının tazminat talebinin reddine karar verildiği, taraflarca istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, benzer gerekçe ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği, kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine Dairemizce; İlk Derece Mahkemesince, borçlunun borca itirazının kabulü ile İİK’nın 169/a-5. Maddesi uyarınca, borçlu hakkındaki takibin durdurulmasına karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulduğu, bozma üzerine mahkemece, 02.10.2024 tarihli celsede bozma ilamına uyulduğu ve müteakiben, borçlunun borca itirazının kabulü ile takibin davacı borçlu yönünden durdurulması ile asıl alacağın %20'si olan 1.353.902,33 TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, asıl alacağın %10'u olan 676.951,16 TL para cezasının davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına karar verildiği anlaşılmıştır.

Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;

HMK'nın 33. maddesi gereği, hukuki tavsif, hukuki sebebin ve uygulanacak yasa maddesinin tespiti hakimin görevine giren bir konudur (HGK 5.6.1991 tarih, 1991/12-258 E-344 K). Borçlu vekilinin itiraz dilekçesinde bildirdiği takibe konu bonoda şirkete atfen atılı bulunan imzanın şirket yetkilisine ait olmadığına dair beyanı, imzaya itiraz niteliğindedir.

Somut olayda, alacaklının cevap dilekçesinde; takibe konu çekteki imzanın borçlu şirketin ticari mümessili ... tarafından atıldığını beyan ettiği ve davacı borçlu şirketin ticari mümessili kabul edilen ...'in de 13.06.2022 tarihinde Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/5156 hazırlık sayılı soruşturma dosyasında verdiği ifadesinde de Türkşeker Tarım tarafından icra takibi başlatılan çeklerde yer alan imzanın kendisine ait olduğunu, Dozsan firması adına sözleşme ve iş takibi yapması için gerekli vekâletnamesi olduğunu ikrar ettiği görülmektedir.

Öte yandan, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/247076 Soruşturma dosyasından alınan bilirkişi raporunda da takibe konu çekteki imzanın ... ... eli ürünü olmadığı ve ... eli ürünü olduğu tespit edilmiş olup takibe dayanak çekteki imzanın şirket yetkilisi ... ...'e ait olup olmadığının tespiti için mahkemece yerinde olarak tekrar bilirkişi raporu alınmadığı anlaşılmaktadır.

O halde İlk Derece Mahkemesince; takibin durdurulmasına karar verilmesi yasanın anılan hükmüne uygun ise de alacaklının takip konusu çekteki imzanın borçlu şirket temsilcisi olmayan kişiye ait olduğu yönündeki beyanı ile anılan soruşturma dosyasında alınan rapor nazara alınarak mahkemece imza incelemesi yapılmadan sonuca gidildiği açıktır. Dolayısı ile alacaklı aleyhine tazminat ve para cezasına hükmedilmesi isabetsiz olup kararın bu nedenle bozulması gerekmekte ise de bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Konya 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 02.10.2024 tarih ve 2024/295 Esas - 2024/460 Karar sayılı kararının hüküm bölümünün tazminata ve para cezasına ilişkin 2. ve 3. bentlerinin silinerek karar metninden çıkarılmasına, mahkeme kararının düzeltilmiş bu şekliyle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), karar düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 15.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.