Logo

12. Hukuk Dairesi2025/128 E. 2025/2792 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Alacaklının, borçlunun vefat etmiş murisine ait mal varlığının tespiti için icra müdürlüğünden sorgulama talebinde bulunup bulunamayacağı.

Gerekçe ve Sonuç: Alacaklının, İİK'nın 8/a maddesinin 6. fıkrasındaki değişiklik ve 7251 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca, yalnızca borçlunun mal varlığını sorgulama yetkisine sahip olduğu, vefat etmiş murisine ait mal varlığını sorgulama yetkisinin bulunmadığı, ayrıca murisin vefatıyla mal varlığının mirasçılara intikal etmediği sürece üçüncü kişi sayılacağı ve kişisel verilerinin korunması gerektiği gözetilerek, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK'nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA, alınması gereken 615,40 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, 27.03.2025 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

Üye Dr. ...'in Karşı Oy Yazısı;

Şikayetçi alacaklı vekili, borçlunun murisinden mal varlığının intikal edip etmediğinin tespiti için UYAP üzerinden sorgulama yapılmasını varsa mal varlığı üzerine haciz konulmasını icra müdürlüğünden talep etmiş olup icra müdürlüğünün üçüncü kişilerle ilgili olarak yapılacak sorguların AY'nin 20. maddesine aykırılık oluşturduğu gerekçesi ile takibin reddine karar verildiği, bu kararını icra mahkemesinde şikayet konusu yapıldığı görülmektedir.

İcra mahkemesi, icra dosyasının tarafı olmayan üçüncü kişiye ait ve 6698 sayılı Kanun 3/1-d maddesi kapsamında kişisel veri niteliğinde bulunan bu bilgilerin icra müdürlüğünce istenmesinin mümkün olmadığı 6698 sayılı Kanunun 28/1-d maddesinde yargısal organları tanınan istisnanın ancak uyuşmazlığın tarafları açısından geçerli olduğu, Anayasanın 20/3. maddesine göre temel haklardan olan kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının daraltılmasının mümkün olmadığı gerekçeleri ile talebin reddine karar vermiş olup, kararın alacaklı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi istinaf istemini reddetmiştir.

İİK’nın 8/a maddesi alacaklıya, borçluya ait mal varlığının sorgusunu yapma ve tespit ettiği mal varlığına haciz koyma yetkisi vermekte olup İİK’nın 8/a maddesinin 6. fıkrası birinci cümlesindeki “veya sorgulaması talep edilebilir” ibaresi 22.07.2020 tarihli 7520 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle kaldırıldığından alacaklının icra dairelerinden borçlunun mal varlığının sorgulanmasını talep etme yetkisi bulunmamaktadır. 7251 sayılı Kanun’un Adalet Komisyonu gerekçesinde “2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 78’inci maddesinde yapılması öngörülen düzenlemeyle alacaklıya, borçlunun mal, hak ve alacaklarının mahiyet ve detayını sorgulama imkanı getirilmektedir. Söz konusu detayların sorgulanmasının icra müdüründen talep edilmesine gerek kalmaması sebebiyle, buna imkan ve düzenlemenin madde metninden çıkarılması amacıyla verilen madde ihdasına ilişkin önergenin kabul edilmesi neticesinde ... eklenmiş” ifadeleri yer almaktadır.

7251 sayılı Kanun’un 49.maddesinin birinci fıkrası borçlunun mal varlığını sorgulanması ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Ancak alacaklının sorgulama yetkisi borçlunun mal varlığı ile sınırlı olup borçluya henüz intikal etmemiş murisine ait mal varlığını sorgulama yetkisi bulunmadığından alacağına kavuşabilmesi için bu yönde bir sorgulama yapılması ve tespit edilen mal varlığına haciz konulmasını talep etmesinde zorunluluk bulunmaktadır. Borçlunun murisinden intikal edecek mal varlığı için icra dairesinden bu yönde bir talepte bulunmasına hukuki bir engel yoktur.

Kişilik tam ve sağ doğum ile başlar ölüm ile son bulur. Borçlunun vefat etmiş murisinin özel hayatı bulunmadığı ve üçüncü kişiye ait bir mal varlığı sorgulaması da söz konusu olmadığı için Anayasanın 20/1. maddesinde yazılı temel haklardan olan kişisel verilerin ihlal edildiğinden söz edilemez. Murisin vefatı ile birlikte murisine ait mal varlığı külli halef olan mirasçıya ait olacağından mirasçıya intikal etmemiş olan murisin mal varlığı sorgusunun yapılmasında alacaklının hukuki menfaati bulunmaktadır. Alacaklı tarafından borçlunun murisine ait taşınmaz olup olmadığını tespit etmek oldukça zordur. Mirasçıların el birliği mülkiyeti ile sahip oldukları bir mal varlığının sorgusunun yapılma talebinin icra müdürlüğünce reddi kararı hukuka aykırı olup iptali görüşünde olduğumdan şikayet reddi kararının onanması yönündeki çoğunluk kararına katılamıyorum. 27.03.2025