"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SUÇ :Hakikate muhalif beyanda bulunmak
HÜKÜM :Esastan Ret
Bölge Adliye Mahkemesince verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Hakikate Muhalif Beyanda Bulunmak suçuna yönelik kurulan hükme ilişkin incelemede,
Temyiz incelemesine konu edilen suçun 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 338. maddesi kapsamında kalan ve kanunda üst sınırı bir yıla kadar hapis cezası öngören, "Hakikate Muhalif Beyanda Bulunmak" suçunu oluşturduğu gözetildiğinde;
28/02/2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7165 sayılı Kanun ile yeniden düzenlenen CMK'nun 286/2-d uyarınca; İlk defa bölge adliye mahkemesince verilen ve 272 nci maddenin üçüncü fıkrası kapsamı dışında kalan mahkûmiyet kararları hariç olmak üzere, ilk derece mahkemelerinin görevine giren ve kanunda üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlar ve bunlara bağlı adlî para cezalarına ilişkin her türlü bölge adliye mahkemesi kararlarının temyizi mümkün olmadığı cihetle, yapılan temyiz isteminin 5271 sayılı CMK'nun 298/1. maddesi uyarınca, tebliğnameye uygun olarak REDDİNE,
2-İİK 89/4 maddesi uyarınca talep edilen tazminat istemine yönelik olarak yapılan incelemede;
6100 sayılı HMK'nun 31. maddesindeki, "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." şeklinde düzenlenen hüküm uyarınca hakimin davayı aydınlatma yükümlülüğü vardır.
Somut olayda, davacı/alacaklının 29/07/2022 tarihli dava dilekçesinin başlığında tüzel kişi olarak... İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin gösterilmiş ve dilekçenin konu kısmında davalı tüzel kişi hakkında açıkça tazminat talebinde bulunulmuş olmasına rağmen, ilk derece mahkemesince tazminat davasının bizzat hükmi şahısa yöneltilmediği gerekçesine dayanılmıştır. Mahkemece, yargılama aşamasında hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili görülen hususlar hakkında, yukarıda yer verilen 6100 sayılı HMK'nun 31. maddesindeki düzenleme gereğince ve hakimin davayı aydınlatma yükümlülüğü kapsamında taraflara açıklama yaptırarak yargılamaya devam etmek ve tazminat davasının esası yönünden inceleme yapılmak durumundadır. İlk derece mahkemesince, davacı tarafça şirket yetkilisi hakkında tazminata hükmedilmesinin talep edildiği, şirket yerine şirket yetkilileri hakkında açılan davanın dinlenme kabiliyetinin olmadığı ve tazminat davasının bizzat hükmi şahısa yöneltilmediği gerekçesiyle tazminat talebinin reddine karar verilmesi isabetsiz olup, davalı şirket hakkında açılmış tazminat davası bulunduğu görülmekle, mahkemece nispi harca tabi olan tazminat davası için birinci haciz ihbarnamesinde belirtilen borç miktarı üzerinden hesaplanacak nispi harcın da tamamlatılarak, davacının tazminata ilişkin talebiyle ilgili ilk derece mahkemesince işin esasının incelenmesi ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Davacının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesi'nin 23/03/2023 tarih ve 2023/795 Esas, 2023/781 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA ve İstanbul 17. İcra Ceza Mahkemesinin 2022/150 Esas, 2022/215 Karar sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 29.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.