"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Genel haciz yoluyla başlatılan örnek 7 numaralı icra takibine karşı borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, alacağın Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’a aykırı şekilde yabancı para cinsinden takibe konulmasının hatalı olduğunu ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince; takip talebinde ve ödeme emrinde alacağın TL karşılığının gösterildiği, şikayetin yerinde olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği, davacı borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği anlaşılmıştır.
İİK’nın 58. maddesinin 3. fıkrasında; alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarının ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı günün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiğinin ve faizinin, takip talebinde belirtilmesi gerektiği, yine aynı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde ise; alacaklının veya vekilinin banka hesap numarası hariç olmak üzere, 58. maddeye göre takip talebine yazılması lazım gelen kayıtların ödeme emrinde bulunması gerektiği belirtilmektedir.
Buna göre; alacaklı, yabancı para alacağının TL karşılığını, takip talebinde göstermek zorunda olup, buna bağlı olarak bu zorunluluğun ödeme emrinde de yerine getirilmesi gerekmektedir. Anılan noksanlık kamu düzeni ile ilgili ve devletin hükümranlık haklarına ilişkin olması nedeniyle takibin her safhasında re'sen göz önünde tutulmalıdır (HGK’nın 12.05.1999 tarih 99/12-271 E, 99/301 K. sayılı kararı).
Diğer taraftan; Türk Borçlar Kanunu'nun 99. maddesi (BK'nun 83 md.) uyarınca; “Konusu para olan borç Ülke parasıyla ödenir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borç, ödeme günündeki rayiç üzerinden Ülke parasıyla da ödenebilir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacaklı, bu alacağının aynen veya vade ya da fiilî ödeme günündeki rayiç üzerinden Ülke parası ile ödenmesini isteyebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut uyuşmazlıkta; takip talebi ve ödeme emrinde yabancı para alacağının TL karşılığı gösterilmiş ise de takip talebi ve ödeme emrinde yabancı para alacağının aynen tahsili talep edilmiş olup, TBK kapsamında alacaklıya tanınan seçimlik haklardan hangisinin tercih edildiğinin gerek takip talebi, gerekse icra emrinde gösterilmediği anlaşılmaktadır.
O halde ilk derece mahkemesince, yabancı para olan EURO alacağının aynen tahsili talep edilmekle birlikte bu alacağın hangi tarihteki kur üzerinden istendiği başka bir deyişle, türk lirası karşılığı belirtilmediğinden takibin davacı borçlu yönünden re’sen iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nin 12/11/2024 tarihli ve 2024/2550 E. 2025/3054 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
Büyükçekmece 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 12/03/2024 tarih, 2024/33 E. 2024/358 K. sayılı kararının re'sen BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 10.03.2025 tarihinde oybirliği ile karar verildi.